| |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny |
CF3SO3H | ||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Inne wzory |
TfOH | ||||||||||||||||||||||||
Masa molowa |
150,08 g/mol | ||||||||||||||||||||||||
Wygląd |
bezbarwna ciecz | ||||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) |
Kwas trifluorometanosulfonowy, kwas triflowy, CF
3SO
3H, TfOH – organiczny związek chemiczny, kwas o bardzo dużej mocy, zaliczany do superkwasów. Jego moc (H0 = −14,1) jest ok. 100 razy większa od mocy 100% kwasu siarkowego (H0 = −11,9)[3].
Po raz pierwszy został uzyskany w 1954 roku przez Haszeldine’a i Kidda w wyniku utleniania perhydrolem bis(trifluorometylotio)rtęci (CF
3S)
2Hg. Otrzymany surowy produkt wytrącono w postaci soli barowej, z której odzyskano wolny kwas triflowy działaniem stężonego kwasu siarkowego i stosując destylację pod zmniejszonym ciśnieniem. Wyjściowy związek rtęcioorganiczny uzyskano naświetlając ultrafioletem mieszaninę disiarczku bis(trifluorometylu) i rtęci[4][5]:
Grupa triflowa (CF
3SO
3–, TfO–) jest bardzo dobrą grupą odchodzącą[6], np. podczas substytucji nukleofilowej, co wykorzystywane jest m.in. w reakcji Suzukiego, reakcji Hecka lub polimeryzacji kationowej.
Grupa triflylowa (triflyl, CF
3SO
2−) jest standardowo oznaczana skrótem „Tf”[7], a grupa triflowa „TfO”. Kwasu triflowego (CF
3SO
3H, TfOH) nie należy mylić z kwasem trifluorooctowym (CF
3COOH; TFA), który również zawiera grupę trifluorometanową −CF
3.
Przypisy
- 1 2 3 4 5 Kwas trifluorometanosulfonowy, karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, Merck, numer katalogowy: 347817 [dostęp 2014-03-05] . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ Elin Raamat i inni, Acidities of strong neutral Brønsted acids in different media, „Journal of Physical Organic Chemistry”, 26 (2), 2013, s. 162–170, DOI: 10.1002/poc.2946 (ang.).
- ↑ Witold Mizerski , Najmocniejsze kwasy [online], ChemFan (za Kurierem Chemicznym 3/92), 1992 [dostęp 2014-03-05] .
- ↑ R.N. Haszeldine , J.M. Kidd , Perfluoroalkyl derivatives of sulphur. Part I. Trifluoromethanesulphonic acid, „Journal of the Chemical Society”, 1954, s. 4228–4232, DOI: 10.1039/JR9540004228 (ang.).
- ↑ R.D. Howells , J.D. Mc Cown , Trifluoromethanesulfonic acid and derivatives, „Chemical Reviews”, 77 (1), 1977, s. 69–92, DOI: 10.1021/cr60305a005 (ang.).
- ↑ Tah Mun Su , Wallace F. Sliwinski , Paul Von R. Schleyer , Solvolysis of highly unreactive substrates using the trifluoromethanesulfonate (triflate) leaving group, „Journal of the American Chemical Society”, 91 (19), 1969, s. 5386–5388, DOI: 10.1021/ja01047a035 (ang.).
- ↑ Standard Abbreviations and Acronyms [online], American Chemical Society [dostęp 2015-01-01] (ang.).