Grawitacja kwantowa – grawitacja opisana z zastosowaniem formalizmu mechaniki kwantowej. Model oddziaływań grawitacyjnych w bardzo małych skalach przestrzennych.
W chwili obecnej jest rozwijanych kilka teorii grawitacji kwantowej, m.in.:
Możliwość eksperymentalnego sprawdzenia grawitacji kwantowej jest kwestią wysoce spekulatywną, jednak proponuje się doświadczenia w tej dziedzinie z wykorzystaniem splątania kwantowego[1][2] czy makroskopowych stanów koherentnych[3].
Oczekiwania i problemy
Jest to teoria, która może zunifikować mechanikę kwantową (wraz z elektromagnetyzmem, oddziaływaniami silnymi i słabymi) z ogólną teorią względności opisującą oddziaływania grawitacyjne.
Z teorią grawitacji kwantowej wiąże się zatem nadzieje, że będzie ona teorią unifikującą wszystkie znane oddziaływania (tzw. teoria wszystkiego). Teoria taka jest niezbędna do rozwiązania problemu dużych gęstości energii, czyli połączenia ogromnych mas z przestrzeniami o bardzo małych skalach, jak to miało miejsce podczas Wielkiego Wybuchu lub w czarnych dziurach.
Najpoważniejszym problemem jest ujednolicenie ogólnej teorii względności opisującej grawitację w makroskali z mechaniką kwantową opisującą oddziaływania fundamentalne w skali subatomowej. Dotychczas nie udało się skonstruować w pełni funkcjonalnej spójnej teorii grawitacji kwantowej, która przewidywałaby nowe zjawiska weryfikowalne doświadczalnie.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Sougato Bose i inni, Spin Entanglement Witness for Quantum Gravity, „Physical Review Letters”, 119 (24), 2017, s. 240401, DOI: 10.1103/PhysRevLett.119.240401 [dostęp 2019-01-01].
- ↑ Jonathan Nemirovsky, Eliahu Cohen, Ido Kaminer, Spin-Spacetime Censorship, „arXiv:1812.11450 [gr-qc, physics:quant-ph]”, 29 grudnia 2018, arXiv:1812.11450 [dostęp 2019-01-01].
- ↑ Richard Howl, Roger Penrose, Ivette Fuentes, Exploring the unification of quantum theory and general relativity with a Bose-Einstein condensate, „arXiv:1812.04630 [cond-mat, physics:gr-qc, physics:quant-ph]”, 11 grudnia 2018, arXiv:1812.04630 [dostęp 2019-01-01].
Linki zewnętrzne
- Polskojęzyczne
Jakub Gizbert-Studnicki, Bliżej Nauki: Dynamiczne Triangulacje, czyli kwantowy Wszechświat z klocków LEGO, kanał FAIS UJ na YouTube, 3 sierpnia 2018 [dostęp 2023-11-30].
- Anglojęzyczne
- https://web.archive.org/web/20090526032403/http://www.perimeterinstitute.ca/Outreach/What_We_Research/Quantum_Gravity/
- Carlo Rovelli, Quantum gravity, scholarpedia.org [dostęp 2024-03-20].
- Steven Weinstein, Dean Rickles, Quantum Gravity, [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy, CSLI, Stanford University, 27 maja 2015, ISSN 1095-5054 [dostęp 2018-01-02] (ang.). (Kwantowa grawitacja)
- International Society for Quantum Gravity (ang.), isqg.org [dostęp 2023-05-22].
Nagrania na YouTube [dostęp 2023-05-21]:
- Don Lincoln, Quantum Gravity (ang.), kanał Fermilabu, 2 lutego 2016;
- Sabine Hossenfelder, The five most promising ways to quantize gravity (ang.), 6 września 2019;
- Sabine Hossenfelder, How To Test Quantum Gravity (ang.), 16 stycznia 2020;
- David Gross, Carlo Rovelli, Phil Halper, String Theory or Loop Quantum Gravity? (ang.), kanał skydivephil, 19 grudnia 2021 – dyskusja o konkurencyjnych modelach kwantowej grawitacji.
| Dowody |
|
|---|---|
| Teorie | |
| Supersymetria | |
| Grawitacja kwantowa |
|
| Eksperymenty |
|
