 Krzysztof Wodiczko i Jean-Marc Ayrault podczas odsłonięcia pomnika obalenia niewolnictwa w Nantes | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Narodowość | |
| Odznaczenia | |
  | |
Krzysztof Wodiczko (ur. 16 kwietnia 1943 w Warszawie) – polski artysta wizualny i teoretyk sztuki zamieszkały w USA.
Życiorys
W 1968 ukończył studia na Wydziale Projektowania Przemysłowego ASP w Warszawie. Po studiach pracował jako projektant w zakładach przemysłowych: początkowo w UNITRA Warszawa, potem (w latach 1970-1977) w Polskich Zakładach Optycznych w Warszawie.
W 1977 wyjechał z Polski, początkowo do Kanady, gdzie pracował na Uniwersytecie Guelph. Od 1979 wykładał na Ontario College of Art w Toronto, a od 1977 do 1981 na Nova Scotia College of Art and Design w Halifaksie. W 1983 przeniósł się do Nowego Jorku, a w 1991 do Bostonu, gdzie zaczął nauczać na Massachusetts Institute of Technology, od 1994 był dyrektorem Center for Advanced Visual Studies na MIT. Obecnie wykłada na Harvard Graduate School of Design.
Twórczość
Jego prace wiążą się z wykorzystaniem przestrzeni publicznej do projekcji poruszających tematykę społeczną i polityczną. Artysta w pracach oraz w teoretycznej refleksji często podkreśla postrzeganą przez siebie konieczność aktywnego korzystania z demokracji. W 1987 opracował Pojazd dla bezdomnych, który przez dwa lata testował na ulicach Nowego Jorku. Od 1980 pracował nad projekcjami slajdowymi, a od 1996 także filmowymi na budynkach w przestrzeni miejskiej. W 1985 wyświetlał przez dwie godziny obraz swastyki na tympanonie ambasady RPA w Londynie jako protest przeciw polityce apartheidu. W 2009 na 53. Biennale w Wenecji, w Pawilonie Polskim w ogrodach Giardini, artysta zaprezentował swoją Instalację Goście[1]. Tematykę obecności imigrantów w społeczeństwie poruszał jego projekt Laska tułacza (1992), prezentowany m.in. Barcelonie, Nowym Jorku, Paryżu i Marsylii.
Inną instalacją była Hiroshima, zaprezentowana po raz pierwszy w 1999 Kopule Wojny Atomowej w Hiroshimie. Artysta, wraz z ofiarami wybuchu, ich dziećmi i wnukami, i innymi bezpośrednio lub pośrednio związanymi osobami, przygotował nagranie ich opowiadań, które wyświetlono na budynku. Nagrano obraz samych dłoni opowiadających, projekcja „dodawała” więc do „korpusu” Kopuły dłonie i głos.
Artysta zrealizował także instalację z projekcją na galerii Zachęta w Warszawie w 2005. Na frontowej ścianie galerii pojawiały się nagrania kobiet, które gotowe były opowiedzieć o traumatycznych wydarzeniach ze swojego życia. W nagraniach często podkreślano społeczny kontekst tych doświadczeń.
25 marca 2012 w Nantes odsłonięto zaprojektowany przez Wodiczkę pomnik obalenia niewolnictwa.
2 października 2007 otrzymał tytuł doktora honoris causa ASP w Poznaniu.
Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2011)[2] oraz Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2009)[3]. W 2006 otrzymał Nagrodę im. Katarzyny Kobro.
Życie prywatne
Jest synem dyrygenta Bohdana Wodiczki. Byłą żoną Krzysztofa Wodiczki jest Elżbieta Góral – artystka plastyczka, wnuczka Mariana Keniga.
Przypisy
- ↑ Łukasz Gazur: Potrzeba nam luster. dziennikpolski24.pl, 13 lipca 2009. [dostęp 2012-12-31].
- ↑ Prezydent odznaczył ludzi kultury. prezydent.pl, 17 stycznia 2011. [dostęp 2012-12-31].
- ↑ Medale Zasłużony Kulturze Gloria Artis. kultura.wp.pl, 14 maja 2009. [dostęp 2012-12-31].
Linki zewnętrzne
- Krzysztof Wodiczko, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-21].
- Dorota Jarecka Wodiczko narusza ład Informacja o projekcji Krzysztofa Wodiczki na budynku warszawskiej Zachęty, Gazeta Wyborcza, 11 listopada 2005
- Biografia, wywiady, pisma, reprodukcje prac i filmy wideo. pbs.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-22)]. z serii PBS
- Biografia Wodiczki w Concordia (w języku angielskim)
- Strona internetowa pracowników MIT (w języku angielskim)
- Krzysztof Wodiczko. Instruments, Projections, Vehicles. Exhibition at Fundació Antoni Tàpies. 5/6/1992 – 6/8/1992
Wideo
Bibliografia
- Krzysztof Wodiczko, Wodiczko. Socjoestetyka, Adam Ostolski, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2015, ISBN 978-83-65369-00-0, OCLC 995624370.
- Mark Jarzombek, „The Post-traumatic Turn and the Art of Walid Ra'ad and Krzysztof Wodiczko: from Theory to Trope and Beyond”, Trauma and Visuality, Saltzman, Lisa and Eric Rosenberg, editors (Lebanon, NH: Dartmouth College Press/University Press of New England, 2006)