Krzysztof Ruchniewicz

Krzysztof Ruchniewicz (2013)
Państwo działania	Polska
Data urodzenia	27 stycznia 1967
prof. dr hab. nauk humanistycznych
Specjalność: Historia powszechna i Polski XX wieku
Alma Mater	Uniwersytet Wrocławski
Doktorat	2000-05-17 – Historia powszechna i Polski XX wieku Uniwersytet Wrocławski
Habilitacja	2007-07-04 – Historia powszechna i Polski XX wieku Uniwersytet Wrocławski
Profesura	2013-07-17
profesor zwyczajny
Uniwersytet	Uniwersytet Wrocławski
Odznaczenia

Krzysztof Henryk Ruchniewicz (ur. 27 stycznia 1967) – polski historyk, niemcoznawca, profesor tytularny, dyrektor Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta, członek Senatu Uniwersytetu Wrocławskiego na kadencję 2020–2024, fotografik, bloger i podcaster.

Życiorys

Studia historyczne na Uniwersytecie Wrocławskim, Universität des Saarlandes w Saarbrücken oraz Phillips-Universität w Marburgu; praca magisterska (1991) pt. Enno Meyer a Polska i Polacy. Z badań nad początkami Wspólnej Komisji Podręcznikowej PRL-RFN (opiekun naukowy prof. dr hab. Wojciech Wrzesiński); rozprawa doktorska (2000) pt. Warszawa-Berlin-Bonn. Stosunki polityczne w latach 1949–1958 (promotor prof. dr hab. Wojciech Wrzesiński); rozprawa habilitacyjna (2007) pt. Polskie zabiegi o odszkodowania niemieckie w latach 1944/45-1975;

2009 profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Wrocławskiego, w 2013 uzyskał tytuł profesora nauk humanistycznych^[1]; pracownik naukowy w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego (od 1991); dyrektor Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. W. Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego i kierownik katedry historii najnowszej (2002–2007 i od 2009), w roku akademickim 2019-2020 był przewodniczącym Rady Dyscypliny Naukowej Historia^[2], w 2020 roku został wybrany na członka Senatu Uniwersytetu Wrocławskiego na kadencję 2020–2024^[3].

W 2021 r. przyjęto go w poczet członków Instytutu Kaszubskiego w Gdańsku^[4].

Nagrody i odznaczenia

• 2011: Złoty Krzyż Zasługi „za zasługi na rzecz rozwoju nauki”^[5].
• 2019: Krzyż Zasługi na Wstędze Orderu Zasługi RFN (Niemcy) „za zaangażowanie na rzecz przyjaźni polsko-niemieckiej oraz jego pracę naukową w tym obszarze”^[6][7].
• 2021: Medal upamiętniający 30 rocznicę Pokojowej Rewolucji i Zjednoczenia Niemiec „Sachsen – Land der Friedlichen Revolution” za szczególne zasługi dla relacji polsko-niemieckich i zaangażowanie obywatelskie^[8].
• 2023: Laureat nagrody Europejskiego Uniwersytetu Viadrina we Frankfurcie nad Odrą, Viadrina-Preis, przyznawanej od 1999 r. W uzasadnieniu podkreślono m.in. jego wybitne zasługi na rzecz porozumienia polsko-niemieckiego i idei europejskiej. Kuratorium nagrody postanowiło uhonorować prof. Ruchniewicza jako „znanego badacza, zaangażowanego pedagoga, krytycznego publicystę i odważnego intelektualistę, który łączy historyczne doświadczenie ze współczesną perspektywą”^[9].

Monografie

• Schauplatz Geschichte. Entdecken und Verstehen in den deutsch-polnischen Beziehungen, Berlin: dpgbv, 2018.
• Kreisau neu gelesen. Aus dem Polnischen von Sabine Stekel, mit einem Nachwort von Annemarie Franke, Dresden: Sonderausgabe der Sächsischen Landeszentrale für politische Bildung, 2018.
• Kreisau neu gelesen. Aus dem Polnischen von Sabine Stekel, mit einem Nachwort von Annemarie Franke, Dresden: Neisse Verlag, 2018.
• Krzyżowa ponownie (od)czytana, Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut, 2017.
• (wraz z Arno Herzigiem i Małgorzatą Ruchniewicz), Śląsk i jego dzieje, Wrocław: Via Nova, 2012.
• “Noch ist Polen nicht verloren”. Das historische Denken der Polen, Münster, Hamburg, Berlin, Wien, London: Lit-Verlag, 2007 (Mittel- und Osteuropastudien).
• Polskie zabiegi o odszkodowania niemieckie w latach 1944/45–1975, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2007 (Historia CLXXIV).
• (wraz z Małgorzatą Ruchniewicz, Tobiasem Wegerem oraz Kazimierzem Wóycickim), Zrozumieć historię – kształtować przyszłość. Stosunki polsko-niemieckie w latach 1933–1949. Materiały pomocnicze do historii, pod red. Kingi Hartmann, wyd. 1, Wrocław-Drezno: Gajt, 2007 (Projekt Interreg III A „Zrozumieć historię – kształtować przyszłość” Saksońskiej Agencji Oświatowej – Oddział w Budziszynie).
• Zögernde Annäherung. Studien zur Geschichte der deutsch-polnischen Beziehungen im 20. Jahrhundert, Dresden: Thelem, 2005.
• (wraz z Andrzejem Małkiewiczem i Łukaszem Kamińskim), Opór społeczny w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1948–1953 na przykładzie Polski, NRD i Czechosłowacji, Wrocław 2004.
• Warszawa-Berlin-Bonn. Stosunki polityczne 1949–1958, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersyteckie, 2003 (Monografie Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy Brandta, 3).
• Edukacja europejska. Europa daleka czy bliska?, Warszawa-Wrocław: PPWK, 2002.
• Adenauer a Europa. Polityka europejska pierwszego kanclerza RFN (1949–1963), wyd. III, Warszawa 2001 (Polityka 6).
• Twórcy zjednoczonej Europy. Z dziejów integracji europejskiej w XX wieku, Kłodzko: Kłodzkie Towarzystwo Oświatowej, 2000 (Od Europy do Europy przez Europę. Część pierwsza materiałów dydaktycznych pomocnych w prowadzeniu lekcji o Europie).
• (wraz z Andrzejem Małkiewiczem) Pierwszy znak solidarności. Polskie odgłosy powstania ludowego w NRD w 1953 r., Wrocław 1998.
• Od podziału do jedności. Inicjatywy integracyjne w Europie w XX w. Wybór źródeł dla szkół ponadpodstawowych, Wrocław 1996 (Zeszyty Informacyjne Centrum Integracji Europejskiej im. Konrada Adenauera przy Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego).
• Enno Meyer a Polska i Polacy (1939–1990). Z badań nad początkami Wspólnej Komisji Podręcznikowej PRL-RFN, Wrocław 1994 (Prace historyczne VII).

Pełny wykaz zamieszczono w bazie publikacji Biblioteki Uniwersytetu Wrocławskiego^[10].

Członkostwo w gremiach naukowych, eksperckich i popularyzujących naukę

• Wiceprzewodniczący kuratorium Centrum Dokumentacji Kultura i Historia Polaków w Niemczech
• Członek rady fundacji Stiftung Ettersberg. Europäische Diktaturforschung – Aufarbeitung der SED-Diktatur – Gedenkstätte Adreasstraße
• Członek rady naukowej Stiftung Bayerische Gedenkstätten
• Członek prezydium Polsko-Niemieckiej Komisji Podręcznikowej (ponownie, od 2024)
• Członek rady naukowej Historisch-Technisches Museum Penemünde GmbH
• Wiceprzewodniczący rady naukowej Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge e. V.
• Członek rady kuratorów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich VI kadencji^[11]
• Członek Kuratorium Stiftung Kulturwerk Schlesien
• Członek Verband der Historiker und Historikerinnen Deutschlands e. V.
• Członek Historische Kommission für Schlesien
• Członek Kuratorium Komitee zur Förderung der dt.-franz.-pln. Zusammenarbeit
• Członek Stowarzyszenia Historyków Fotografii
• Członek Stowarzyszenia Leica Historica e. V.
• Członek Kuratorium Federalnego Związku Towarzystw Niemiecko-Polskich^[12]
• Członek Grupy Kopernika (1999-2015)
• Przewodniczący Rady Dyscypliny Naukowej Historia (2019-2020)
• Wiceprezes Wrocławskiego Towarzystwa Miłośników Historii (2002–2008)
• Członek rady naukowej Hannah-Arendt-Institut w Dreźnie (2006–2014)
• Członek rady naukowej Niemieckiego Instytutu Historycznego w Warszawie (2009–2013)
• Członek zarządu Verein zur Pflege Schlesischer Kunst und Kultur (2004–2008)
• Członek Miejsce Pamięci w Krzyżowej Fundacji „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego (2002–2014)
• Członek rady naukowej Stiftung „Flucht, Vertreibung, Versöhnung” (2010–2015)
• Członek prezydium Polsko-Niemieckiej Komisji Podręcznikowej (1999–2018)
• Członek rady naukowej Willy-Brandt-Stiftung w Berlinie (2008–2018)
• Członek rady naukowej Instytutu Herdera w Marburgu (2014-2022)

Członkostwo w radach naukowych i redakcjach czasopism

• Współwydawca międzynarodowego Internetowego pisma naukowego „Public History Weekly”
• Członek rady naukowej „Jahrbuch für Kommunismusforschung”
• Członek rady naukowej „Inter Finitimos”
• Członek rady naukowej „Zeithistorische Forschungen”
• Członek redakcji czasopisma „Silesia Nova”
• Przewodniczący komitetu redakcyjnego „NRD. Polityka-Społeczeństwo/Kultura”
• Członek komitetu redakcyjnego Polskie Dokumenty Dyplomatyczne
• Członek komitetu redakcyjnego Monografie CSNiE U. Wr.
• Członek komitetu redakcyjnego Roczniki CSNiE U. Wr.
• Członek komitetu redakcyjnego Raporty CSNiE U. Wr.d
• Członek komitetu redakcyjnego Warsztaty CSNiE U. Wr.
• Członek komitetu redakcyjnego „Studia Brandtiana. Translationes”
• Członek komitetu redakcyjnego „Studia Brandtiana”
• Członek komitetu redakcyjnego „Niemcy-Media-Kultura”
• Sekretarz techniczny Śląskiego Kwartalnika Historycznego „Sobótka” (1999–2009)

Hobby

Nagrywa trzy podcasty, jeden z prof. Przemysławem Wiszewskim pt. 2historyków1mikrofon jest poświęcony historii^[13], drugi o historii aparatu małoobrazkowego „Leica” pt. wielkahistoriamalegoaparatu^[14] oraz trzeci o kulturze historycznej, Public History i historii stosowanej pt. publichistory&visualhistory^[15]. Jest autorem lub współautorem dwóch stron internetowych, Z warsztatu niemcoznawcy^[16] i Historia w sieci. Przewodnik^[17] (wraz z dziennikarką i podscasterką, Esterą Flieger) oraz trzech blogów, dwóch z historii (Blog i Historia)^[18] i (Public history i visual history)^[19] i jednego z fotografii (Blog i fotografia)^[20]. W chwilach wolnych sam fotografuje. Opublikował książki fotograficzne (Rzym w trzech odsłonach; Nadodrze. Trzy kominy w trzy dni; Krzyżowa. Podróż w czasie i przestrzeni; Krzyżowa / Kreisau. Eine Reise durch Raum und Zeit; Niemy krzyk; Cartagena. Miasto kontrastów; „Stalinowski gotyk”. Al. im. Stalina w Berlinie; Miasto pięciu wież; Warszawa miasto kontrastów; Willa Hadriana. Brama do antycznego mikrokosmosu; Krzeszów)^[21]; Powrót do przeszłości^[22];

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Prof. dr hab. Krzysztof Ruchniewicz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2009-02-03] .
• Biografia naukowa Krzysztofa Ruchniewicza (en), ORCID
• Biografia naukowa Krzysztofa Ruchniewicza (en), researchgate.net
• Biografia naukowa Krzysztofa Ruchniewicza (en), Academia.edu
• Strona internetowa Krzysztofa Ruchniewicza (pl)