Krwawnica
Ilustracja
Krwawnica pospolita
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

mirtowce

Rodzina

krwawnicowate

Rodzaj

krwawnica

Nazwa systematyczna
Lythrum L.
Sp. Pl. 466. 1753
Typ nomenklatoryczny

Lythrum salicaria L.[3]

Krwawnica (Lythrum L.) – rodzaj roślin należący do rodziny krwawnicowatych. Obejmuje 39 gatunków[4] szeroko rozprzestrzenionych na świecie. W Polsce dziko rośnie krwawnica pospolita i wąskolistna. Rośliny z tego rodzaju zasiedlają różnego rodzaju mokradła, łąki, brzegi wód[5]. Krwawnica pospolita jest gatunkiem inwazyjnym powodującym duże szkody w zachodniej części Ameryki Północnej[5]. W nowszych ujęciach systematycznych zalicza się tu rośliny z dawniej wyodrębnianego rodzaju bebłek Peplis[5][4][6].

Rozmieszczenie geograficzne

Przedstawiciele rodzaju są szeroko rozprzestrzenieni na całym świecie. 13 gatunków rośnie w Europie, pozostałe najbardziej zróżnicowane są w Azji i Ameryce Północnej[5]. Brak tych roślin (poza ew. gatunkami introdukowanymi) w południowo-wschodniej i północno-wschodniej części Azji, w południowej Afryce oraz we wschodniej części Ameryki Południowej[4]. W Polsce występują dwa gatunki – krwawnica pospolita L. salicaria i krwawnica wąskolistna L. hyssopifolia, poza tym przejściowo dziczeje (efemerofit) krwawnica sitowata (L. junceum). Informacje o występowaniu w Polsce krwawnicy rózgowatej L. virgatum uznawane są za błędne. W ujęciu włączającym tu rodzaj Peplis florę polską reprezentuje też bebłek błotny Lythrum portula[7].

Krwawnica wąskolistna
Bebłek (krwawnica) błotny

Morfologia

Pokrój
Byliny do 2 m wysokości, rzadziej rośliny jednoroczne, o pędach prosto wzniesionych lub płożących. Łodyga u niektórych gatunków oskrzydlona lub kanciasta[5].
Liście
Pojedyncze, zwykle wąskie. Wyrastają skrętolegle, naprzeciwlegle i okółkowo[5].
Kwiaty
Wyrastają po 1–2 w kątach liści lub zebrane pojedynczo lub po kilka w gęstych wierzchotkach w kłosokształtnym kwiatostanie[8]. Działki kielicha w liczbie 6, zrosłe w długą rurkę, na szczycie z wąskimi ząbkami. Płatki w liczbie 6, różowe do fioletowych, zwężające się ku nasadzie. Pręcików od 2 do 12, słupek pojedynczy zakończony główkowatym znamieniem[5].
Owoce
Torebki cylindryczne lub kulistawe (dawny rodzaj Peplis) rozpadające się na dwie klapy (u gatunków z dawnego rodzaju Peplis pękające nieregularnie), zawierające liczne, drobne nasiona[8][5].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny krwawnicowatych (Lythraceae) z rzędu mirtowców[2][9].

Wykaz gatunków[4]
  • Lythrum acutangulum Lag.
  • Lythrum alatum Pursh
  • Lythrum album Kunth
  • Lythrum americanum Mill.
  • Lythrum anatolicum Leblebici & Seçmen
  • Lythrum baeticum Gonz.Albo
  • Lythrum borysthenicum (M.Bieb. ex Schrank) Litv.
  • Lythrum bryantii Brandegee
  • Lythrum californicum Torr. & A.Gray
  • Lythrum curtissii Fernald
  • Lythrum flagellare Shuttlew. ex Chapm.
  • Lythrum flexuosum Lag.
  • Lythrum gracile Benth.
  • Lythrum hyrcanicum (Sosn.) ined.
  • Lythrum hyssopifolia L.krwawnica wąskolistna, k. hyzopolistna
  • Lythrum intermedium Fisch. ex Colla
  • Lythrum junceum Banks & Sol. – krwawnica sitowata
  • Lythrum komarovii Murav.
  • Lythrum lineare L.
  • Lythrum linifolium Kar. & Kir.
  • Lythrum lydiae Sytin
  • Lythrum maritimum Kunth
  • Lythrum nanum Kar. & Kir.
  • Lythrum netofa Vered, Mazar & Gazaix
  • Lythrum ovalifolium (A.Gray) Shuttlew. ex Koehne
  • Lythrum paradoxum Koehne
  • Lythrum portula (L.) D.A.Webbbebłek błotny
  • Lythrum rotundifolium Hochst. ex A.Rich.
  • Lythrum salicaria L.krwawnica pospolita, k. zwyczajna
  • Lythrum schelkovnikovii Sosn.
  • Lythrum silenoides Boiss. & Noë
  • Lythrum theodori Sosn.
  • Lythrum thesioides M.Bieb.
  • Lythrum thymifolia L.
  • Lythrum tribracteatum Salzm. ex Spreng.
  • Lythrum virgatum L. – krwawnica rózgowata
  • Lythrum volgense D.A.Webb
  • Lythrum vulneraria Aiton ex Schrank
  • Lythrum wilsonii Hewson

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. 1 2 Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-22] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-30].
  4. 1 2 3 4 5 Lythrum L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-10-26].
  5. 1 2 3 4 5 6 7 8 Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 150. ISBN 0-333-74890-5.
  6. Kadereit J. W., Albach D. C., Ehrendorfer F., Galbany-Casals M. i inni. Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?. „Willdenowia”. 46, s. 39 – 91, 2016. DOI: 10.3372/wi.46.46105.
  7. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 113, ISBN 978-83-62975-45-7.
  8. 1 2 Władysław Szafer, Bogumił Pawłowski (red.): Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. Tom VIII. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959, s. 195.
  9. Genus Lythrum L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-10-26].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.