Gudea, król Lagasz

Kronika władców Lagasz – zachowany fragmentarycznie mezopotamski tekst, zapisany w języku sumeryjskim, przedstawiający dzieje władców miasta-państwa Lagasz, począwszy od legendarnych czasów zaraz po potopie aż do panowania Gudei (druga połowa XXII w. p.n.e.).

Opis

Znana jest tylko jedna, fragmentarycznie zachowana kopia tego tekstu, przechowywana obecnie w Muzeum Brytyjskim (BM 23103)^[1][2]. Datowana jest ona na okres starobabiloński (1 połowa II tys. p.n.e.)^[3]. Miejsce znalezienia tabliczki nie jest znane, ale przypuszcza się, że tekst powstać musiał w samym Lagasz^[3]. Kronika władców Lagasz była najprawdopodobniej odpowiedzią na powstanie Sumeryjskiej listy królów, w której miasto Lagasz zostało całkowicie pominięte^[3]. Tworząc ten tekst skryba lub skrybowie z Lagasz chcieli najprawdopodobniej pokazać, że również i ich miasto mogło poszczycić się korzeniami sięgającymi legendarnego potopu.

Kronika władców Lagasz zaczyna się od wstępu mówiącego o legendarnych czasach zaraz po potopie. Wtedy to wielcy bogowie An i Enlil podjąć mieli decyzję o zachowaniu „nasienia ludzkości” (numun nam-lu₂-ulu₃). Ludzkość głodowała jednak i cierpiała niedostatek, gdyż nie były jej jeszcze znane ani rolnictwo ani irygacja. To właśnie wtedy Ningirsu, bóg opiekuńczy Lagasz, postanowił przekazać mieszkańcom swego miasta „motykę” (^ĝišal), „szpadel” (^ĝišmar), „kosz do noszenia ziemi” (^gidusu) i „pług” (^ĝišapin). Dzięki nim mieszkańcy Lagasz zaczęli kopać kanały i uprawiać ziemię, poprawiając tym swój los. Dalej tekst jest uszkodzony, a gdy ponownie staje się czytelny wymieniani są już w nim kolejno władcy Lagasz. Poza imieniem władcy tekst podaje też z reguły pewne dodatkowe informacje o nim: czyim był synem, jakiego miał boga opiekuńczego, jak długo panował, jakie kanały wykopał czy jakie świątynie wzniósł. Charakterystyczną cechą władców Lagasz jest ich długowieczność – podobnie jak wielu królów z Sumeryjskiej listy królów tak i oni panować mieli często przez setki a nawet tysiące lat. Pod koniec tekstu zaczynają pojawiać się już władcy znani ze źródeł historycznych, jak np. Ur-Nansze, Enentarzi, Ur-Baba czy Gudea. Całość kończy się informacją, iż tekst spisany został w „szkole skrybów” (e₂-dub-ba)^[2][4].

Przypisy

Bibliografia

• Glassner J.-J., Mesopotamian Chronicles, Society of Biblical Literature, Atlanta 2004.

Linki zewnętrzne

• transliteracja i angielskie tłumaczenie tekstu Kroniki władców Lagasz na stronie Electronic Text Corpus of Sumerian Literature.