Kraska liliowopierśna
Coracias caudatus[1]
Linnaeus, 1766
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

kraskowe

Nadrodzina

Coracioidea

Rodzina

kraski

Rodzaj

Coracias

Gatunek

kraska liliowopierśna

Synonimy
  • Coracias caudata Linnaeus, 1766[1]
Podgatunki
  • C. c. lorti Shelley, 1885
  • C. c. caudatus Linnaeus, 1766
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Kraska liliowopierśna[3] (Coracias caudatus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny krasek (Coraciidae). Występuje w Afryce Subsaharyjskiej. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Taksonomia

Po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego gatunek ten opisał Karol Linneusz w 1766 w 12. edycji Systema Naturae. Autor nadał gatunkowi nazwę Coracias caudata, a jako miejsce typowe wskazał Angolę[4][5]. Obecnie (2022) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) uznaje nazwę Coracias caudatus; wyróżnia 2 podgatunki[6]. Epitet gatunkowy często zapisywany jest jako caudata, jednak nazwa rodzajowa Coracius jest rodzaju męskiego[4].

Podgatunki i zasięg występowania

IOC wyróżnia następujące podgatunki[6]:

  • C. c. lorti Shelley, 1885 – kraska liliowogardła[3] – Etiopia i Somalia na południe po północno-wschodnią Kenię[4]
  • C. c. caudatus Linnaeus, 1766 – kraska liliowopierśna[3] – Angola na wschód po Ugandę oraz centralną i wschodnią Kenię, dalej na południe po Namibię oraz północną i wschodnią RPA[4]

Morfologia

Długość ciała bez ozdobnych sterówek wynosi 28–30 cm (z nimi do 8 cm więcej); masa ciała 87–135 g[4]. Cechami diagnostycznymi w przypadku tego gatunku jest kombinacja różnych odcieni niebieskiego na skrzydle, liliowej piersi i wydłużonych sterówek[7].

Ekologia i zachowanie

Środowiskiem życia krasek liliowopierśnych są suche zadrzewienia, jak sawanna z akacjami, miombo, porośnięta palmami sawanna i zadrzewienia Colophospermum mopane. Często przebywają na granicy zadrzewień i obszarów trawiastych. Żywią się bezkręgowcami, takimi jak prostoskrzydłe, chrząszcze, motyle i gąsienice oraz kręgowcami – ptakami, gadami i płazami[8]. Często kraski te przesiadują w miejscach, gdzie są dobrze widoczne, jak słupy telefoniczne i druty[7].

Lęgi

W Somalii okres składania jaj przypada na kwiecień–czerwiec (raz odnotowano zniesienie we wrześniu, na południu kraju), w marcu i od sierpnia do września w Etiopii, od marca do listopada we wschodniej Afryce, od września do listopada w Malawi[4], od września do lutego w RPA. Przeważnie gniazda znajdują się w dziuplach, 2–8 m nad ziemią. Mogą również wypędzać inne ptaki, jak sierpodudki purpurowe (Phoeniculus purpureus) i błyszczaki lśniące (Lamprotornis nitens) z ich dziupli. Niekiedy używają do gniazdowania kopców termitów albo budek lęgowych. Zniesienie liczy 2–4 jaja. Inkubacja trwa 17–25 dni, wysiadują oba ptaki z pary. Młode opuszczają gniazdo po blisko 19 dniach życia. Po kolejnych 20 dniach stają się niezależne od rodziców[8].

Status

IUCN uznaje kraskę liliowopierśną za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 (stan w 2022). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako bardzo liczny lub pospolity. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za stabilny[2][9].

Przypisy

  1. 1 2 Coracias caudatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 Coracias caudatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. 1 2 3 Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Coraciidae Rafinesque, 1815 - kraski - Rollers (wersja: 2019-10-10). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-12-05].
  4. 1 2 3 4 5 6 Fry, H. & Kirwan, G.M.: Lilac-breasted Roller (Coracias caudatus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2017. [dostęp 2017-03-04].
  5. ↑ K. Linneusz, Systema naturae per regna tria naturae: secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis, wyd. 12, t. 1 cz. 1, Holmiae 1766, s. 160 (łac.).
  6. 1 2 F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.2). [dostęp 2022-12-05]. (ang.).
  7. 1 2 Ian Sinclair: Birds of Southern Africa. Struik Nature, 2009, s. 80. ISBN 978-1-77007-769-0.
  8. 1 2 Coracias caudatus (Lilac-breasted roller). Biodiversity Explorer. [dostęp 2020-06-04].
  9. ↑ Lilac-breasted Roller Coracias caudatus. BirdLife International. [dostęp 2022-12-05].

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.