Korwin-Szymanowscy – polski ród szlachecki, pieczętujący się pierwotnie herbem Jezierza[1] następnie używający herbu Ślepowron. Rodzina wywodząca się z Mazowsza[2].
Początki rodziny
Nazwisko odmiejscowe związane z zamieszkiwaniem rodu we wsi Szymany, w powiecie grajewskim[3]. Od XVII wieku członkowie rodziny przenoszą się do województwa rawskiego i zaczynają używać herbu Ślepowron. W XVIII w. powstaje linia ukraińsko-kresowa, a w XIX w. linia kalisko-poznańska. Na przestrzeni wieków, ród ten posiada wiele majątków, szczególnie w województwie rawskim[4], mazowieckim, na terenie samej Warszawy, ale i w sieradzkim[5] oraz na Ukrainie, m.in., Kowiesy, Piekary, Jurydyka Szymanowska w Warszawie, Cygów, Gole, Izdebno Kościelne, Kaski, Leszno, w ziemi czerskiej, Brześce, Łubne i Rybałty, a na wschodzie, Tymoszówka. Od początku XIX wieku do użycia wchodzi człon (Korwin), nie będący określeniem używanego ówcześnie herbu, a jedynie przydomkiem oderwanym od treści graficznej. Rodzina, istniejąca do dzisiaj, używająca obu wersji nazwiska zarówno Szymanowscy, jak i Korwin-Szymanowscy.
Znani i zasłużeni członkowie rodziny
- Jan Szymanowski, kasztelan płocki 1542-1556
- Marcin Szymanowski, sędzia rawski, podpisał się na dokumencie unii lubelskiej
- Jan Kazimierz, żołnierz chorągwi husarskiej, uczestnik wojen z Moskwą lat 1654–1667, burmistrz Warszawy czasu zarazy[6]
- Maciej Michał Szymanowski, kasztelan rawski, starosta wyszogrodzki, członek stronnictwa Czartoryskich, poseł na sejmy.
- Michał, starosta wyszogrodzki, poseł na sejmy[7].
- Wojciech, (1708-1758) Jezuita, profesor logiki w Przemyślu, duszpasterz w Stambule 1745-1750[8].
- Dyzma, szambelan Augusta III, polityk, poseł na sejmy[9].
- Melchior, starosta Klonowski, współfundator cmentarza powązkowskiego, donator Collegium Nobilium w Warszawie[10].
- Teofil Szymanowski, radca Prokuratorii Generalnej Królestwa Polskiego[11].
- Dominik Szymanowski, szambelan Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1777 roku, poseł województwa rawskiego na Sejm Czteroletni w 1790 roku[12].
- Teodor Dyzma, szambelan Stanisława Augusta Poniatowskiego[12]
- Józef, poeta rokokowy, prawnik czasów sejmu wielkiego, współtwórca kodeksu karnego[13].
- Józef, generał, uczestnik powstań Kościuszkowskiego i Listopadowego
- Feliks, oficer armii Księstwa Warszawskiego, dyrektor Banku Polskiego[14]
- Stephen (Stefan) Korwin-Szymanowski, teolog osiadły w Stanach Zjednoczonych[15]
- Théodore de Korwin Szymanowski, pisarz i publicysta, proponent Europy zjednoczonej i zwalczania niewolnictwa afrykańskiego.
- Feliks Maria Mateusz Szymanowski, inżynier, architekt i duchowny mariawicki.
- Stanisława Korwin-Szymanowska, śpiewaczka operowa, siostra Karola[16].
- Karol, kompozytor, pianista.
- Eustachy, dyrektor BGK 1924–1927[17].
- Aleksander Marian Korwin-Szymanowski, architekt
- Stanisław Korwin-Szymanowski (1926-2008) kombatant „Corvinus” i Harcmistrz
- Franciszek Korwin-Szymanowski, slawista, pisarz i tłumacz literatury bułgarskiej.
- Teodor, profesor prawa, karnista, współautor kodeksu karnego z 1997.
- Aleksandra z Trzcińskich, polska psycholog, dr hab., wykładowca akademicki.
Uczestnicy powstania warszawskiego i ofiary terroru sowieckiego
- Stanisław Feliks Szymanowski (1872-1949)[18]
- Adam Szymanowski (1893-1955) „Henryk”
- Michał Szymanowski (1899-1985) „Micko”
- Feliks Szymanowski (1901-1987) „Wiesław”
- Tadeusz Korwin-Szymanowski (1906-1940) w Katyniu
- Edward Korwin-Szymanowski (1908-1944) „Eustachy”
- Zygmunt Szymanowski (1910-1950) „Jezierza”[19]
- Czesław Szymanowski (1911-?) „Miś”
- Aleksander Marian Korwin-Szymanowski (1913-1987) „Marian”
- Małgorzata Korwin-Szymanowska (1915-1995) „Kostka”
- Czesław Józef Szymanowski (? -1944) „Korwin”
- Henryk Szymanowski (1915-?) „Henryk”
- Wojciech Szymanowski (1924-1983) „Synon”
- Piotr Korwin-Szymanowski (1924-2009) „Korwin”
- Julita Korwin-Szymanowska (1924–2018) „Poraj”[20]
- Archangela Korwin-Szymanowska (1924-2005) „Ela”
- Jerzy Korwin-Szymanowski (1927-2015) „Stanisław”
- Stefan Szymanowski (? – ?) „Mordek”
- Jerzy Korwin-Szymanowski (1929-2016) „Blady”
- Wojciech Szymanowski (? – ?) „Wilk”[21]
Przypisy
- ↑ Bartosz Paprocki: Herby rycerstwa polskiego przez Bartosza Paprockiego zebrane i wydane r. p. 1584. Kraków: wydanie Kazimierza Józefa Turowskiego, 1858.
- ↑ Kasper Niesiecki S. J: Herbarz Polski. T. VIII. Lipsk: Jan Nepomucen Bobrowicz, 1841, s. 645.
- ↑ Teresa Chylińska: Karol Szymanowski i jego epoka. T. 1-3. Kraków: Musica Iagellonica, 2008. ISBN 978-83-7099-145-6.
- ↑ Polski Słownik Biograficzny, Tom L/1. zeszyt 204: „Szymanowski Jan Kazimierz h. Jezierza (zm. po 1698)” Marcin Sokalski, PAN PAU, 2014, ISBN 978-83-63352-36-3, s. 65–67.
- ↑ Towarzystwo - Towarzystwo Przyjaciół Zduńskiej Woli - w służbie miasta i jego mieszkańców [online], tpzw.zdunskawola.pl [dostęp 2017-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04] (pol.).
- ↑ Marcin Łyskanowski: Medycyna i lekarze dawnej Warszawy. Warszawa: 1980, s. 27–28.
- ↑ Michał Szymanowski h. Jezierza. [dostęp 2015-10-15]. (pol.).
- ↑ Grzebień, Ludwik, Encyklopedia Wiedzy o Jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995. Kraków: Wydawnictwo Wam, 1996. s. 671
- ↑ Andrzej Haratym i Michał Korwin-Szymanowski, Dyzma Szymanowski, Polski Słownik Biograficzny. t. 50, 2014-15, z. 1 (204), s. 89.
- ↑ Analecta, r. 3, 1994, z. 1R.Mączyński, Żoliborski konwikt Pijarów, s. 10–14.
- ↑ lata życia na stronie Sejmu Wielkiego
- 1 2 Polski Słownik Biograficzny, „Feliks Szymon Szymanowski (1791-1867)” Małgorzata Osiecka, Tom L/1. zeszyt 204, Warszawa-Kraków. Polska Akademia Nauk, 2014, ISBN 978-83-63352-36-3. s. 58.
- ↑ Józef Szymanowski + Listy do Starościny Wyszogrodzkiej opracowanie, wstęp i komentarz Franciszek Korwin-Szymanowski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1973.
- ↑ Polski Słownik Biograficzny, Szymanowski Feliks Szymon (1791-1867), Małgorzata Osiecka, Tom L/1, zeszyt 204, PAN, PAU, Wwa-Kr. 2014, s. 58–59.
- ↑ Szymanowski, Stephen Korwin, 1854-: The evolution of a theologian, by Stephen K. Szymanowski (Boston, Sherman, French & company, 1913).
- ↑ Stanisława Szymanowska-Korwin – Życie i twórczość | Twórca | Culture.pl [online], culture.pl [dostęp 2017-11-18] (pol.).
- ↑ B.Hynowski, dzieje BGK, Ludzie Centrali 1924-1939, Warszawa 2011, s. 20.
- ↑ Stanisław Feliks Korwin-Szymanowski – Encyklopedia Medyków Powstania Warszawskiego [online], lekarzepowstania.pl [dostęp 2018-12-31] (ang.).
- ↑ Żołnierze Wyklęci [online], raggedly50.rssing.com [dostęp 2017-11-18] .
- ↑ Ann Kutek: Julita Korwin-Szymanowska obituary. theguardian.com, 20 maja 2018. [dostęp 2018-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-23)]. (ang.).
- ↑ Powstańcze Biogramy [online], www.1944.pl [dostęp 2020-07-09] (pol.).
Bibliografia
- M. Łyskanowski, Medycyna i lekarze dawnej Warszawy, Warszawa 1980, s. 27–28
- Herbarz polski Kaspra Niesieckiego, Lipsk 1841, s. 645, wyd. Bobrowicz
- R. Mączyński, Żoliborski konwikt Pijarów, [w:] Analecta, r.3, 1994, z.1, s. 10–14
- Herby rycerstwa polskiego przez Bartosza Paprockiego zebrane i wydane r.p. 1584; wydanie Kazimierza Józefa Turowskiego
- B. Hynowski, dzieje BGK, Ludzie Centrali 1924-1939, Warszawa, 2011
- Polski Słownik Biograficzny, t. 50, 2014-15, z. 1 (204) – tom zawierający hasła dt. Szymanowskich