wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) |
104[1] |
Strefa numeracyjna |
65 |
Kod pocztowy |
64-111[2] |
Tablice rejestracyjne |
PLE |
SIMC |
0372925 |
Położenie na mapie gminy Lipno | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu leszczyńskiego | |
51°55′39″N 16°36′58″E/51,927500 16,616111[3] |
Koronowo (pol. hist. Kuranowo[4]) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie leszczyńskim, w gminie Lipno.
Historia
Wieś ma metrykę średniowieczną i pierwotnie związana była z Wielkopolską. Istnieje co najmniej od XIV wieku. Wymieniona została w 1394 w łacińskim dokumencie jako Curanowo, Kuranovo, 1407 Kuranowo[4].
Początkowo wieś należała do lokalnego opola będącego reliktem przedpaństwowej organizacji plemiennej na tym terenie. W 1435 wieś leżała w powiecie kościańskim Korony Królestwa Polskiego. W 1410 należała do parafii Goniębice[4].
Miejscowość była wsią szlachecką należącą do rodu Kuranowskich, którzy od nazwy wsi przyjęli odmiejscowe nazwisko. W 1394 właścicielem wsi był Borzysław z Koronowa. W 1401 mieszkańcy Koronowa zapłacili karę sądowi oraz Tomisławowi ponieważ nie stawili się na rozgraniczenie wsi dokonywane za pomocą instytucji opolnej. W 1404 Teodoryk Pradel z Koronowa sprzedał Januszowi zwanemu Kromnow albo Heszerhorn całą dziedzinę Koronowo za 200 grzywien. W 1406 Janusz Kromnow odsprzedał za tą samą kwotę całą dziedzinę Piotrowi z Woliszewa (obecnie Olszewo k. Śmigla). W 1407 Cybek Pradel w procesie z Mikołajem Grunowskim dowodził, iż kupił dziedzinę Koronowo od Borzysława i jego syna Mikołaja, za gotówkę i miał na to dokument. W latach 1414-1423 właścicielem wsi był Wojciech Kuranowski. W latach 1416-1449 jako właściciel we wsi odnotowany został także Wincenty Kuranowski herbu Leliwa prawdopodobnie stryj Wojciecha. W 1419 Jakusz Grunowski dowodził w procesie sądowym z Wojciechem Kuranowskim, że kopce usypane za czasów przodka Jakusza pomiędzy Koronowem, a Goniembicami są „prawe”[4].
W latach 1429-1435 właścicielem wsi był Jan Kuranowski. W 1435 Iwan Leszczyński kupił wieś od Jana Kuranowskiego za 200 grzywien. W latach 1462-1482 właścicielem Koronowa był wicechorąży kościański Mikołaj III Kuranowski. W 1466 odnotowano Andrzeja syna Mikołaja z Koronowa, który był studentem na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W 1469 Franciszek z Kąkolewa kupił od Mikołaja Kuranowskiego całą wieś Koronowo za 400 grzywien. W 1470 zapisał on swojej żonie Jadwidze po 100 kóp groszy posagu oraz wiana na wsi. W 1476 Franciszek, który od nazwy wsi przyjął nazwisko Kuranowski odsprzedał Koronowo i Żakowo Mikołajowi Goniębickiemu za 630 grzywien[4].
W 1510 we wsi odnotowano 2 i 3/4 łana osiadłego, 1,5 łana opuszczonego, folwark, 4 płosy oraz karczmę. W 1530 miał miejsce we wsi pobór podatków od 2 łanów. W 1563 pobór odbył się od 3 łanów, karczmy oraz wiatraka. W 1564 wieś miała 3 łany. W 1581 pobrano podatki od 2 łanów, 4 zagrodników po 4 grosze oraz od wiatraka[4].
Po rozbiorach Polski miejscowość wraz z całą Wielkopolską znalazła się w zaborze pruskim.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego.
Zobacz też
Bibliografia
- Stefan Chmielewski: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. II (I-Ł) z.1, hasło: „Kuranowo”. Wrocław: Ossolineum, 1988, s. 547-550.
Przypisy
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 515 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 58500
- 1 2 3 4 5 6 Chmielewski 1988 ↓, s. 547-550.