| Prałat | |
 | |
| Data i miejsce urodzenia |
19 czerwca?/1 lipca 1867 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Proboszcz parafii św. Katarzyny w Petersburgu | |
| Okres sprawowania |
1904–1923 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Prezbiterat |
1893 |
Konstanty Romuald Budkiewicz (ur. 19 czerwca?/1 lipca 1867 w Zubrach[1] koło Dyneburga, zm. 31 marca 1923 w Moskwie) – polski ksiądz katolicki, wieloletni (1904-1923) proboszcz parafii św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Petersburgu, działacz społeczny i narodowy. Zamordowany przez GPU po procesie pokazowym.
Życiorys
.jpg.webp)
Był synem Juliusza i Marii z Borkowskich. W latach 1886–1890 uczył się w seminarium duchownym, a następnie w Akademii Duchownej w Petersburgu, gdzie uzyskał stopień kandydata teologii. Święcenia kapłańskie uzyskał w 1893 roku. 13 stycznia 1904 został zastępcą Jana Ścisławskiego, proboszcza w parafii św. Katarzyny w Petersburgu, a niedługo potem jej proboszczem. Poprzedni proboszcz wysoko cenił jego zdolności oraz doświadczenie administratorskie[2]. Dzięki jego działalności polskie gimnazja, męskie i żeńskie przy jego parafii osiągnęły bardzo dobry poziom nauczania. Zajmował się organizowanie oświaty dla najbiedniejszych. Członek Rzymskokatolickiego Towarzystwa Dobroczynności w Petersburgu. Brał udział w pracach towarzystwa sportowego „Sokół Polski”. Był członkiem Ligi Narodowej[3].
Po wybuchu I wojny światowej był od sierpnia 1914 działaczem Polskiego Towarzystwa Pomocy Ofiarom Wojny m.in. członkiem Komitetu Głównego i wiceprezesem towarzystwa[4]. W 1917 roku kierował pracami Polskiego Komitetu Obywatelskiego, udzielającego pomocy Polakom przebywającym na terenie Rosji. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości pozostał w Rosji Radzieckiej i przyjął obywatelstwo sowieckie, dla zapewnienia opieki religijnej ludności polskiej. Od sierpnia 1922 roku był profesorem w tajnym seminarium duchownym w Petersburgu.
Na początku marca 1923 roku zostali wezwani do Moskwy, na ich własny koszt, arcybiskup Cieplak, jego wikariusz generalny Konstanty Romuald Budkiewicz, egzarcha Leonid Fiodorow, przedstawiciel Kościoła rosyjsko-katolickiego, i dwunastu innych duchownych, po czym wytoczono im proces pokazowy przed Najwyższym Trybunałem Rewolucyjnym: o propagandę antyradziecką, przeciwstawianie się podziałowi Kościoła i państwa oraz konfiskacie dóbr kościelnych i przechowywanie w kościołach zwłok zmarłych. Arcybiskup Cieplak i prałat Budkiewicz zostali skazani na śmierć przez rozstrzelanie[5]. Cieplakowi złagodzono wyrok na 10 lat więzienia.
Polski poseł, Roman Knoll, zaproponował wymianę księdza Budkiewicza na któregoś z więzionych w Polsce agentów sowieckich, ale propozycja została odrzucona. Również interwencje przedstawicieli Anglii, Czechosłowacji, Włoch i Watykanu nie przyniosły żadnych rezultatów.
Prałat Budkiewicz został zabity strzałem w tył głowy 31 marca 1923 roku w moskiewskim więzieniu na Łubiance. Zwłoki zostały prawdopodobnie spalone.
Na jego cześć postawiono w Zwierzyńcu drewniany krzyż[6][7].
Przypisy
- ↑ Zubry, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 672.
- ↑ Stanisław Kozłow, Прелат Константин Будкевич, Catholicmartyrs.org.
- ↑ Stanisław Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887–1907), Londyn 1964, s. 571.
- ↑ Budkiewicz Konstanty Romuald w: Mariusz Korzeniowski, Krzysztof Latawiec, Monika Gabryś-Sławińska, Dariusz Tarasiuk, Leksykon uchodźstwa polskiego w Rosji w latach I wojny światowej, Lublin 2018, s. 136 ISBN 978-83-227-9077-9.
- ↑ X. Józef Kłos, Grymas szatana, Wiadomości dla Duchowieństwa, Poznań, kwiecień 1923.
- ↑ Zwierzyniec – zabytki – Ciekawe miejsca [online], 28 września 2000 [dostęp 2023-07-23] (pol.).
- ↑ Zwierzyniec - Św. Jan Nepomucen. Atrakcje turystyczne Zwierzyńca. Ciekawe miejsca Zwierzyńca [online], www.polskaniezwykla.pl [dostęp 2023-07-23].
Bibliografia, linki
- Karlheinz Deschner, „Polityka papieska w XX wieku”, tom 1.
- Losy duchowieństwa katolickiego w ZSSR 1917–1939. kul.lublin.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-10)]., [dostęp 2009-12-19].
- Irena Wodzianowska, Michaił W. Szkarowskij „Budkiewicz Konstanty Romuald”
Literatura dodatkowa
- Zamordowanie ks. prałata Budkiewicza. „Kurjer Warszawski”, s. 1, nr 92 z 4 kwietnia 1923.
- Ks. Czesław Falkowski: Budkiewicz Konstanty Romuald. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 3: Brożek Jan – Chwalczewski Franciszek. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1937, s. 91–93. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03291-0.