Koncert fortepianowy a-moll op. 16 – koncert fortepianowy w tonacji a-moll skomponowany w 1868 przez Edvarda Griega. Prawykonanie utworu odbyło się 3 kwietnia 1869 w Kopenhadze. Koncert fortepianowy należy do najbardziej znanych dzieł tego kompozytora[1] i nawiązuje do muzyki Roberta Schumanna[2]. Józef Michał Chomiński zaliczył kompozycję Griega do wielu „koncertów konwencjonalnych” epoki romantyzmu, tzn. takich, które „nie wnoszą (...) nic nowego do rozwoju tej [koncertowej] formy”[3].
Budowa
Utwór składa się z 3 części:
- Allegro molto moderato (1/3 wypełniona jest cadenzą instrumentu solowego)
- Adagio (forma pieśniowa o temacie chorałowym)
- Allegro moderato molto e marcato-Andante-Quasi presto-Andante maestoso (attacca; pierwszy fragment w rytmie springdansa)[1]
Historia
Jedno z wykonań wywołało w Lipsku kontrowersje. Twórcy zarzucano m.in. wzorowanie się na Koncercie fortepianowym a-moll op. 54 Schumanna oraz nawiązywanie do Fryderyka Chopina i Ferenca Liszta. Alfred Einstein określił wręcz utwór Griega jako „odpowiednik koncertu Schumanna”[4]. Wg Macieja Negrey'ego prawdziwym powodem krytyki był brak „solidnej, niemieckiej roboty, takiej, jakiej uczono w tutejszym konserwatorium”, którego autor był absolwentem[1] . Koncert był pierwszym koncertem fortepianowym, który doczekał się nagrania. Rejestracji 6-minutowego fragmentu dokonał w lipcu 1909 Wilhelm Backhaus[5] .
Przypisy
- 1 2 3 Negrey ↓.
- ↑ Schaeffer 1981 ↓, s. 317.
- ↑ Chomiński i Wilkowska-Chomińska 1987 ↓, s. 738.
- ↑ Einstein 1983 ↓, s. 341.
- ↑ Summers ↓.
Bibliografia
- Maciej Negrey: Grieg Edvard - Koncert fortepianowy a-moll op. 16. [w:] beethoven.org.pl [on-line]. Stowarzyszenie im. Ludwiga van Beethovena. [dostęp 2016-05-02]. (pol.).
- Bogusław Schaeffer: Dzieje muzyki. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1981. ISBN 83-02-01225-4.
- Józef Chomiński, Krystyna Wilkowska-Chomińska: Formy muzyczne. T. 2: Wielkie formy instrumentalne. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987. ISBN 83-224-0293-7.
- Alfred Einstein: Muzyka w epoce romantyzmu. tł. Michalina Jarocińska, Stefan Jarociński. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1983, seria: Wiedza o Muzyce. ISBN 83-224-0232-5.
- Jonathan Summers: Wilhelm Backhaus. [w:] naxos.com [on-line]. Naxos. [dostęp 2016-05-02]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Nuty i nagrania tego utworu dostępne w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project