Komisja mafii sycylijskiej zwana Cupola (kopuła) – komisja utworzona podczas słynnego Szczytu w Palermo na wzór amerykańskiej odpowiedniczki – Komisji Syndykatu. Pomysłodawcą powstania Cupoli był boss nad bossami Lucky Luciano, który namówił na takie rozwiązanie kilku sycylijskich mafiosów m.in. Tommaso Buscettę i Salvatore "Cichiteddu" Greco.

Pierwszym jej przewodniczącym został właśnie Salvatore Greco. Był gangsterem o niedużej posturze, budził strach, lęk i szacunek^[1].

Struktura Cupoli

Cupola składała się z dwunastu capi – mandamento, z których każdy reprezentował trzy rodziny (klany) z Palermo. Dodatkowo utworzono kilka innych pomniejszych komisji (np. komisja ds. przemytu narkotyków).

Pierwszy (historyczny) skład Cupoli

(Wybrane nazwiska)

• Salvatore "Cichiteddu" Greco – przewodniczący;
• Calcedonio Di Pisa (zamordowany 26 grudnia 1962 r., zob. pierwsza wojna klanów – Przebieg pierwszej wojny klanów);
• Michele Cavatoio (lub Cavatoia, zob. j.w.);
• Salvatore La Barbera (zob. j.w.);
• Antonio Salamone;
• Cesare Manzella.

Tommaso Buscetta w tym czasie wolał stać z boku, mawiał: Zbyt kocham życie, a oni i tak zrobią to, co ja powiem^[2].

Przez następne lata, od czasu powstania Cupoli, na terenie Palermo i całej Sycylii znacznie zmalała liczba zabójstw na tle sporów terytorialnych. Każdy z klanów (cosca) miał swoje terytorium, odpowiadał za określone przestępcze procedery i każdy z nich wpłacał pieniądze do wspólnej mafijnej kasy.

Względny spokój panował do czasu wybuchu Pierwszej Wojny Klanów, którą rozpoczął konflikt La Barbera – Greco (poszło oczywiście o przemyt heroiny do Stanów Zjednoczonych).

Brutalna wojna spowodowała reakcję władz włoskich. Do zdecydowanego działania przystąpiły wymiar sprawiedliwości i organa ścigania. Działania odwetowe i reakcja władz włoskich oraz społeczeństwa wymusiła na mafii podjęcie na jakiś czas (dla uspokojenia opinii społecznej) określonych decyzji.

W tym celu zebrał się komitet składający się z sześciu "mędrców mafii", który pod koniec 1963 r. zawiesił działanie Cupoli, wielu mafiosów opuściło wyspę i udało się we wszystkie strony świata (zob. Pierwsza wojna klanów – Reakcja wymiaru sprawiedliwości).

Sędzia Cesare Terranova – jako pierwszy – odkrył działalność sycylijskiej komisji mafijnej podczas przygotowań do "Procesu 114".

Reaktywacja Cupoli nastąpiła w 1970 r. (zob. Tommaso Buscetta – Masakra na Viale Lazio w 1969 roku). W następnych latach dochodziło do niewielu zmian w jej składzie. W jej skład weszło dziesięciu mafiosów (wybrane nazwiska):

• Gaetano Badalamenti – przewodniczący, usunięty ze stanowiska w 1978 r.;
• Luciano Leggio – po jego aresztowaniu w 1974 r. miejsce zajął Salvatore Riina;
• Stefano Bontate (zginął 23 kwietnia 1981 r., zob. wielka wojna klanów);
• Rosario Riccobono (biała śmierć; ciała nigdy nie znaleziono, listopad 1982 r.);
• Nene Geraci;
• Michele Greco – stanął na czele Cupoli po usunięciu Badalamenti'ego;

W 1978 r. z Cupoli usunięto Badalamenti'ego w wyniku wewnątrzmafijnych rozgrywek. Doszedł min. Salvatore Inzerillo (kolejna ofiara Wielkiej Wojny Klanów, 11 maja 1981 r.),

Cupola działała przez kolejne trzy lata (1978-1981) w niezmienionym składzie. Zmiany nastąpiły w związku z kolejną brutalną wojną mafijną – Wielka Wojna Klanów (1981-1983). Komisja została wówczas zdominowana przez Corleonesi w osobach Salvatore Riiny i Bernardo Provenzano.

W 1986 roku w Palermo rozpoczął się Maksiproces. Wielu członków mafii sycylijskiej znalazło się w więzieniu, inni zostali skazani zaocznie (in absentia) – Riina i Provenzano.

Mafia poprzysięgła zemstę. Z rozkazów głównych członków Cupoli zginęli: sędziowie Giovanni Falcone i Paolo Borsellino oraz były burmistrz Palermo (podejrzewany o kontakty z mafią) Salvo Lima. Zanim rozpoczął się Maksiproces z rąk mafii zginęło wielu policjantów i sędziów (zob. Maksiproces – Oskarżeni).

Bibliografia

• Claire Sterling, Mafia. Sycylia rządzi światem, Tytuł oryginału: The Mafia. The long reach of the international sicilian mafia, ISBN 83-85249-14-1

Przypisy