Koczkodanowce
Cercopithecoidea[1]
J.E. Gray, 1821[2]
Ilustracja
mandryl barwnolicy
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

naczelne

Podrząd

wyższe naczelne

Infrarząd

małpokształtne

Parvordo

małpy wąskonose

Nadrodzina

koczkodanowce

Synonimy
  • Simiae catarrhinae Giebel, 1855[3]
  • Catarrhinae Haeckel, 1866[4]
  • Catarhinae Haeckel, 1895[5]
  • Eopitheca Haeckel, 1895[5]
  • Eucatarrhini Delson, 1977[6]
Rodziny

2 rodziny (w tym 1 wymarła) – zobacz opis w tekście

Koczkodanowce[7], małpy wąskonose zwierzokształtne, małpy Starego Świata, makakokształtne (Cercopithecoidea) – nadrodzina małp wąskonosych z infrarzędu małpokształtnych (Simiiformes) w obrębie podrzędu wyższych naczelnych (Haplorhini) blisko spokrewniona z małpami człekokształtnymi, z którymi zaliczana jest do małp wąskonosych (Catarrhini). Zwierzokształtne małpy wąskonose różnią się zewnętrznie od człekokształtnych obecnością ogona i wydłużonym pyskiem. Zamieszkują Afrykę, Płw. Arabski i pd.-wsch. Azję.

Klasyfikacja

Do nadrodziny makakokształtnych należy jedna rodzina obejmująca kilkadziesiąt gatunków współcześnie żyjących[8][9][10]:

Opisano również rodzinę wymarłą[11]:

Rodzaje wymarłe nie sklasyfikowane w żadnej z powyższych rodzin:

  • Alophe Rasmussen, Friscia, Gutierrez, Kappelman, E.R. Miller, Muteti, Reynoso, Rossie, Spell, Tabor, Gierlowski-Kordesch, Jacobs, Kyongo, Macharwas & Muchemi, 2019[12] – jedynym przedstawicielem był Alophe metios (Rasmussen, Friscia, Gutierrez, Kappelman, Miller, Muteti, Reynoso, Rossie, Spell, Tabor, Gierlowski-Kordesch, Jacobs, Kyongo, Macharwas & Muchemi, 2019)
  • Nsungwepithecus Stevens, Seiffert, O’Connor, E.M. Roberts, Schmitz, Krause, Gorscak, Ngasala, Hieronymus & Temu, 2013[13] – jedynym przedstawicielem był Nsungwepithecus gunnelli Stevens, Seiffert, O'Connor, Roberts, Schmitz, Krause, Gorscak, Ngasala, Hieronymus & Temu, 2013.

Przypisy

  1. ↑ Cercopithecoidea, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ J.E. Gray. On the Natural Arrangment of Vertebrose Animals. „The London Medical Repository”. 15, s. 297, 1821. (ang.).
  3. ↑ Ch.G.A. Giebel: Die säugethiere in zoologischer, anatomischer und palæontologischer beziehung umfassend dargestellt. Leizpzig: A. Abel, 1855, s. 1053. (niem.).
  4. ↑ E. Haeckel: Generelle morphologie der organismen. Allgemeine grundzüge der organischen formen-wissenschaft, mechanisch begründet durch die von Charles Darwin reformirte descendenztheorie. Cz. 2. Berlin: G. Reimer, 1866, s. clx. (niem.).
  5. 1 2 E. Haeckel: Systematische phylogenie. T. 3. Berlin: Georg Reimer, 1895, s. 600, 610. (niem.).
  6. ↑ E. Delson. Catarrhine phylogeny and classification: Principles, methods and comments. „Journal of Human Evolution”. 6 (5), s. 452, 1977. DOI: 10.1016/S0047-2484(77)80057-2. (ang.).
  7. ↑ Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 44. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  8. ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-09-14]. (ang.).
  9. ↑ C.J. Burgin: Introduction. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 22. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  10. ↑ C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 26. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  11. ↑ J.S. Zijlstra, Cercopithecoidea Gray, 1821, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-09-15] (ang.).
  12. ↑ D.T. Rasmussen, A.R. Friscia, M. Gutierrez, J.R. Kappelman, E.R. Miller, S. Muteti, D. Reynoso, J.B. Rossie, T.L. Spell, N.J. Tabor, E. Gierlowski-Kordesch, B.F. Jacobs, B. Kyongo, M. Macharwas & F. Muchemi. Correction for Rasmussen et al., Primitive Old World monkey from the earliest Miocene of Kenya and the evolution of cercopithecoid bilophodonty. „Proceedings of the National Academy of Sciences”. 116 (24), s. 12109, 2019. DOI: 10.1073/pnas.1907208116. (ang.).
  13. ↑ N.J. Stevens, E.R. Seiffert, P.M. O’Connor, E.M. Roberts, M.D. Schmitz, C. Krause, E. Gorscak, S. Ngasala, T.L. Hieronymus & J. Temu. Palaeontological evidence for an Oligocene divergence between Old World monkeys and apes. „Nature”. 497 (7451), s. 611, 2013. DOI: 10.1038/nature12161. (ang.).

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.