59/623 z dnia 25.04.1958 r.[1] | |||||||||||||
kościół parafialny | |||||||||||||
Kościół pw. św. Wawrzyńca w Słupcy | |||||||||||||
Państwo | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||
Adres |
Kościelna 3 | ||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||
Kościół | |||||||||||||
Parafia | |||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie Słupcy | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |||||||||||||
Położenie na mapie powiatu słupeckiego | |||||||||||||
52°17′11,5″N 17°52′24,0″E/52,286528 17,873333 | |||||||||||||
Strona internetowa |
Kościół św. Wawrzyńca w Słupcy – gotycka świątynia wzniesiona z fundacji Andrzeja Bnińskiego, biskupa poznańskiego, w połowie XV wieku.
Historia
Według źródeł kościół istniał już około 1296 r., czyli w okresie lokacji miasta[2]. Jego prawdopodobnym fundatorem był biskup poznański Jan Gerbicz. Pierwszym plebanem został wówczas Walter (1296 r.), a następnie Gerlib (1306 r.). Pierwotny obiekt wykonany był z drewna[2]. W 1331 r. kościół uległ spaleniu podczas najazdu krzyżackiego. Nie wpłynęło to jednak na jego funkcjonowanie – już w 1340 r. pojawia się kolejny pleban Piotr. W drugiej połowie XIV w. parafia liczyła około 3460 wiernych[2]. W połowie XV w. postanowiono przebudować kościół. Jego fundatorem został biskup poznański Andrzej Bniński. Następnie wielokrotnie przebudowywany (2. połowa XVIII w., XIX w.). Regotycyzacja kościoła nastąpiła w latach 1949–1958 pod kierunkiem architekta Aleksandra Holasa[2].
W 1998 roku odnaleziono w tym kościele najstarszy mechanizm zegarowy w Polsce, którego miniaturkę podziwiać można w Muzeum Regionalnym w Słupcy[3].
Architektura
Kościół został zbudowany w stylu gotyckim, jednak fasada zachodnia i wschodnia reprezentuje styl barokowy. Murowany z cegły z użyciem kamieni narzutowych w cokole. Świątynia posiada trzy nawy o halowym układzie przestrzennym. Nawy boczne są otwarte do głównej ostrołukowymi arkadami filarowymi. Kościół przykryty jest sklepieniem gwiaździstym pochodzącym z XVI w. W zakrystii natomiast znajduje się sklepienie krzyżowo-żebrowe. Dachy dwuspadowe, z wieżyczką na sygnaturkę[4].
Wyposażenie
We wnętrzu kościoła znajdują się[5]:
- kropielnica gotycka z XV w.
- dwie chrzcielnice z XV i XVII w.
- tron biskupi przerobiony na konfesjonał z początku XVII w.
- świeczniki ołtarzowe z 2. połowy XVIII w.
- zamek żelazny i okucia późnogotyckie z XVI w.
- Obraz Matki Boskiej Kodeńskiej w sukience z ok. 1800 r.
- portrety trumienne na blasze z XVII w.
- rzeźba Matki Boskiej Bolesnej z ok. 1400–1420 r.
- dzwon z 1563 r.
- kielichy z XVII w.
Proboszczowie parafii
- Rafał Modlibowski
- Kacper Kobyliński (1902–1913)
- Franciszek Szczygłowski
- Czesław Wojciechowski
- Antoni Maciszek
- Wojciech Kochański
- Henryk Ambroziak
- Józef Warga
- Tomasz Ryś (od 2014 r.)
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2010-05-12] .
- 1 2 3 4 B. Szczepański (red.), Dzieje Słupcy, Poznań 1996, s. 53.
- ↑ Najstarszy mechanizm zegarowy w Polsce. [dostęp 2016-01-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).
- ↑ Ruszczyńska T., Sławska A. (red.), Katalog zabytków sztuki w Polsce tom V, Warszawa 1960, s. 17.
- ↑ Ruszczyńska T., Sławska A. (red.), Katalog zabytków sztuki w Polsce tom V, Warszawa 1960, s. 18.
Galeria
- Kościół św. Wawrzyńca w Słupcy 2007 r.