Kościół pw. św. Wawrzyńca
w Gorysławicach
A.81 z 15.01.1957 i z 22.06.1967[1]
kościół filialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Gorysławice

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Wezwanie

św. Wawrzyńca

Położenie na mapie gminy Wiślica
Mapa konturowa gminy Wiślica, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół pw. św. Wawrzyńcaw Gorysławicach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół pw. św. Wawrzyńcaw Gorysławicach”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół pw. św. Wawrzyńcaw Gorysławicach”
Położenie na mapie powiatu buskiego
Mapa konturowa powiatu buskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół pw. św. Wawrzyńcaw Gorysławicach”
Ziemia50°21′13,716″N 20°40′36,155″E/50,353810 20,676710

Kościół św. Wawrzyńca w Gorysławicach – gotycki kościół wzniesiony w 1535 roku, przez miejscowego proboszcza ks. Józefa Dałowicza.

Historia

Pierwsze wzmianki o kościele drewnianym pochodzą z roku 1326, pełnił rolę świątyni parafialnej. W roku 1430 wzmiankowany także kościół drewniany. W roku 1535 ukończono budowę obecnego kościoła murowanego fundacji ówczesnego proboszcza ks. Józefa Dałowicza. W 1676 roku do nawy, od strony zachodniej, dobudowano barokową kaplicę, ufundowaną przez Wojciecha i Annę Żelazowskich. W czasie I wojny światowej świątynia została uszkodzona, a następnie w latach powojennych odrestaurowana. Od roku 1799 proboszcz przy tym kościele nie mieszkał, księża z kolegiaty w Wiślicy sprawowali obowiązki duszpasterskie. W 1810 roku skasowano parafię i do chwili obecnej świątynia stanowi kościół filialny dla parafii w Wiślicy. W ramach programu Skarbiec Świętokrzyski, finansowanego z RPO Województwa Świętokrzyskiego na lata 2007–2013, uporządkowano oraz poddano konserwacji wyposażenie wnętrza.

Architektura

Widok na prezbiterium kościoła (przed konserwacją)

Architektura kościoła jest na pograniczu stylu późnogotyckiego i renesansowego. Orientowany, wzniesiony z kamienia, ma nawę zbliżoną do kwadratu i nieco węższe prezbiterium. W prezbiterium zachowało się sklepienie sieciowe z kamiennymi zwornikami dekorowanymi herbami Abdank, Odrowąż i Janina. Nawa główna pierwotnie także przykryta była takim samym sklepieniem jak prezbiterium, obecnie jest płaski sufit. Dach kościoła pokryty jest blachą, pierwotnie gontem. Barokowa kaplica przykryta jest kopułą z latarnią.

Wystrój wnętrza

W kościele zachowały się fragmenty późnogotyckiej polichromii z początku XVI wieku, przedstawiająca mi. św. Krzysztofa. Belka tęczowa składa się z późnogotyckich figur, z początku XVI wieku, Matki Bożej oraz św. Jana Ewangelisty, figura Chrystusa jest późniejsza, barokowa z początku XVII wieku. Ołtarz główny wczesnobarokowy z początku XVII wieku, z obrazem przedstawiającym świętych Szczepana i Wawrzyńca. Ołtarz boczny północny Ukrzyżowanie Chrystusa, barokowy z drugiej połowy XVII wieku. Ołtarz boczny południowy Matki Bożej Niepokalanie Poczętej, barokowy z drugiej połowy XVII wieku z późnogotycką figurą Matki Boskiej z Dzieciątkiem.

Cmentarz przykościelny

Obok kościoła znajduje się stary cmentarz, na którym zachowało się kilka nagrobków z XIX wieku.

Małopolska Droga św. Jakuba

Kościół znajduje się na odnowionej trasie Małopolskiej Drogi św. Jakuba z Sandomierza do Tyńca, która to jest odzwierciedleniem dawnej średniowiecznej drogi do Santiago de Compostela i związana jest z pielgrzymowaniem do grobu św. Jakuba[2].

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 5 [dostęp 2015-10-12].
  2. ↑ Małopolska Droga św. Jakuba [online], www.malopolskadroga.swjakub.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).

Bibliografia

  • Michał Jurecki, Grzegorz Matyja, Ponidzie. W świętokrzyskim stepie, Kraków: „Bezdroża”, 2004, ISBN 83-89676-16-8, OCLC 830623047.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.