Kościół świętej Marii Magdaleny
671/66 z 28.05.1966[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Tychy

Adres

ks. Konstantego Damrota 60

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Marii Magdaleny

Wezwanie

św. Marii Magdaleny

Wspomnienie liturgiczne

22 lipca

Położenie na mapie Tychów
Mapa konturowa Tychów, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół świętej Marii Magdaleny”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół świętej Marii Magdaleny”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół świętej Marii Magdaleny”
Ziemia50°07′49,76″N 18°58′54,91″E/50,130489 18,981919

Kościół świętej Marii Magdaleny – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do parafii św. Marii Magdaleny w dekanacie Tychy Stare archidiecezji katowickiej. Najstarszy kościół w mieście.

Historia

Prace budowlane zostały rozpoczęte w 1780 roku i po dwóch latach świątynia była gotowa do poświęcenia. Część środków na inwestycję została przekazana przez księcia pszczyńskiego, Fryderyka Erdmanna Anhalt-Köthena. Projekt tego późnobarokowego kościoła został przygotowany przez architekta Jana Gesta. Po ponad 120 latach istnienia na początku XX wieku świątynia w Tychach wymagała rozbudowy. Jej realizacji podjął się ksiądz proboszcz Jan Kapica. Projekt został opracowany przez Maxa Schliwę z Zabrza. W latach 1906-1907 została przedłużona i rozbudowana zarówno nawa, jak i prezbiterium, został dobudowany również transept. W latach 1928-29 stara wieża została zastąpiona nową, okazalszą.

Architektura

Świątynia jest orientowana, zbudowana na planie krzyża łacińskiego. Od strony zachodniej jest umieszczona wąska wieża, zwieńczona dwukondygnacyjnym, baniastym dachem hełmowym z latarnią. Szeroka nawa główna jest przecięta transeptem z ozdobnymi szczytami; prezbiterium zamknięte jest półkoliście. Na dachu znajduje się sygnaturka[2].

Organy

Pierwsze wzmianki o organach pochodzą z dokumentów z wizytacji w 1720 roku. W 1782 roku instrument zdemontowano i przeniesiono do nowego kościoła w związku z rozbudową świątyni. W 1822 roku ksiądz proboszcz Kroczek postanowił przebudować chór kościelny. Wiązało się to z ponownym zdemontowaniem instrumentu. Po wybudowaniu nowego dużego chór zdecydowano o budowie nowych organów. Gliwicki organmistrz Carl Volkmann złożył 4 czerwca 1856 roku ofertę na przebudowę organów Kuttlera. Stan tyskich organów nie był zadowalający, dlatego około 20 lat po próbach ich remontu i złożenia ofert przez Volkmanna i Spiegla zwrócono się o remont do firmy Heinrich Dürschlag & Söhn z Rybnika. W 1938 roku organy wykazywały wiele usterek i wymagały ingerencji organmistrzowskiej. Ksiądz Proboszcz Jan Osyra zwrócił się w tej sprawie do firmy „Klimosz i Dyrschlag” z Rybnika, która w 1939 roku dokonała przebudowy instrumentu. Kolejny generalny remont organów wykonany został w 1994 roku przez Jana Wyleżoła, Mieczysława Klonowskiego i Marka Urbańczyka[3].

Dyspozycja instrumentu

Manuał I Manuał II Manuał III Pedał
1. Pryncypał 8 1. Bourdon 16 1. Pryncypał skrzypcowy 8 1. Pryncypałbas 16
2. Holflet 8 2. Pryncypał 8 2. Gemshorn 8 2. Violonbas 16
3. Dolce 8 3. Gamba 8 3. Flet major 8 3. Subbas 16
4. Kwintadena 8 4. Vox coelestis 8 4. Trawersflet 4 4. Oktawbas 8
5. Oktawa 4 5. Aeolina 8 5. Flet minor 4 5. Cello 8
6. Holflet 4 6. Dubeltflet 8 6. Waldflet 2 6. Fletbas 8
7. Bachflet 4 7. Praestant 4 7. Sifflet 1 7. Chorałbas 4
8. Superoktawa 2 8. Portunal 4 8. Tercja 1 3/5 8. Miksturbas III
9. Kwinta 2 2/3 9. Pikolo 2 9. Harmonia aetherea III 9. Puzon 16
10. Mikstura III 10. Nasard 1 1/3 10. Fagot 8 Dzwony
11. Mikstura IV-V 11. Cymbel III
12. Trompet 8 12. Obój 8

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2018-10-01].
  2. ↑ Kościół św. Marii Magdaleny w Tychach. Portal Turystyczny Województwa Śląskiego. [dostęp 2018-10-01].
  3. ↑ Tychy ( Kościół św. Marii Magdaleny ) [online], musicamsacram.pl [dostęp 2021-10-03].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.