Kołacin
wieś
Ilustracja
Budynek straży pożarnej w Kołacinie
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

Powiat

brzeziński

Gmina

Dmosin

Liczba ludności (2014)

404[1]

Strefa numeracyjna

46

Kod pocztowy

95-061[2]

Tablice rejestracyjne

EBR

SIMC

0726866[3]

Położenie na mapie gminy Dmosin
Mapa konturowa gminy Dmosin, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kołacin”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kołacin”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Kołacin”
Położenie na mapie powiatu brzezińskiego
Mapa konturowa powiatu brzezińskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kołacin”
Ziemia51°51′42″N 19°48′59″E/51,861667 19,816389[4]

Kołacinwieś sołecka w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie brzezińskim, w gminie Dmosin. W 2014 miejscowość zamieszkiwały 404 osoby[1].

Położenie

Wieś Kołacin według regionalizacji fizycznogeograficznej Jerzego Kondrackiego leży na obszarze megaregionu Pozaalpejska Europa Środkowa, prowincji Nizina Środkowoeuropejska, podprowincji Niziny Środkowopolskie, makroregionu Wzniesienia Południowomazowieckie, mezoregionu Wzniesienia Łódzkie[5][uwaga 1]. Mezoregion ten zaliczany jest do typu wysoczyzn staroglacjalnych (bezjeziornych)[6][7].

Zgodnie z ewidencją gruntów i budynków Kołacin podzielony został na dwa obręby ewidencyjne – Kołacin i Kołacin PGR. Obręb Kołacin graniczy z obrębami: Jasień, Mroga Dolna i Szymaniszki na południu, Syberia i Bielanki na zachodzie, Koziołki na północy, Kołacinek, Kobylin i Kołacin PGR na wschodzie. Obręb Kołacin PGR jest mniejszy powierzchniowo i graniczy z obrębami: Kołacin na północy, zachodzie i południowym zachodzie, Jasień na południowym wschodzie i Kobylin na wschodzie[8][uwaga 2].

Będąca siedzibą władz gminy miejscowość Dmosin położona jest w odległości około 7,5 km na północny zachód w linii prostej. Najbliższym miastem w linii prostej są Brzeziny, oddalone o około 8 km na południowy zachód[9].

Historia

Wieś szlachecka Kołacin Wielki położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie rawskim ziemi rawskiej województwa rawskiego[10].

W Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich tom IV strona 269, z roku 1883 możemy przeczytać:

Kołacin (Kołaczyn), wieś, folwark i osada młynarska nad rzeką Mrożycą, powiat brzeziński, gmina Mroga Dolna, parafia Kołacinek; leży przy drodze bitej z Brzezin na Łyszkowice do Łowicza. W 1827 r. Było tu 33 domy, 238 mieszkańców [...].

8 września 1939 wkraczający do wsi żołnierze Wehrmachtu spalili 14 gospodarstw. Zastrzelili Józefa Kołtuniaka. Wcześniej udało się przekonać Niemców, że most spalili polscy żołnierze a nie mieszkańcy wsi, uniknięto tym samym rozstrzelania mężczyzn zgromadzonych w tym celu przez hitlerowców[11].

Administracja

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kołacin. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.

Gospodarka

We wsi działa m.in. piekarnia, a także zakład młynarski[1].

Oświata

We wsi funkcjonuje szkoła podstawowa. Oprócz jednostki w Kołacinie w jej skład wchodzi również filia w Woli Cyrusowej. Do szkoły (łącznie z filią) uczęszczają uczniowie z pięciu miejscowości – Kołacina, Kołacinka, Koziołków, Woli Cyrusowej i Woli Cyrusowej-Kolonii. Jednostka w Kołacinie mieści się w jednym budynku, z siedmioma izbami lekcyjnymi, świetlicą, biblioteką, stołówką i salą gimnastyczną. W budynku w Woli Cyrusowej mieszczą dwie izby lekcyjne, a zajęcia prowadzone są w klasach łączonych[12].

Zabytki

Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa[13] na listę zabytków wpisane są obiekty:

  • zespół dworski, 2 poł. XIX w. – XX w.:
    • dwór, nr rej.: 607 z 28.07.1983
    • park, nr rej.: 485 z 16.09.1978

Turystyka

Młyn w Kołacinie

Przez miejscowość przebiega „Szlak Wytchnienia”, utworzony w ramach projektu „Muzeum w przestrzeni-wielokulturowe korzenie regionu łódzkiego” i obejmujący najatrakcyjniejsze przyrodniczo obiekty gmin Dmosin, Koluszki, Jeżów i Rogów. W Kołacinie są to młyn na Mrodze, dawny zajazd pocztowy i założenia dworskie. Te same trzy elementy współtworzą również „Szlak Zadumy”, prezentujący dziedzictwo kulturowe regionu. Same młyn i zajazd są obiektami „Szlaku Łaknienia”, skupiającego walory kulinarne ziemi łódzkiej[1].

Uwagi

  1. na podstawie warstwy dot. regionów fizyczno-geograficznych Polski, w: Centralna Baza Danych Geologicznych, op. cit.
  2. na podstawie danych Państwowego Rejestru Granic, w: Geoportal Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej, op. cit.

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Studium uwarunkowań i kierunków zagopodarowania przestrzennego Gminy Dmosin. 2017. [dostęp 2018-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-14)]. (pol.).
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 491 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. Rejestr TERYT. Przeglądanie. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2018-08-14]. (pol.).
  4. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 56264
  5. Centralna Baza Danych Geologicznych. Państwowy Instytut Geologiczny. [dostęp 2018-08-14]. (pol.).
  6. Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2014, s. 46. ISBN 978-83-01-16022-7.
  7. Jerzy Kondracki, Andrzej Richling. Regiony fizycznogeograficzne, skala 1:1 500 000. Warszawa: Główny Geodeta Kraju, 1994.
  8. Geoportal Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. [dostęp 2018-08-14].
  9. Kołacin. Google Maps. [dostęp 2018-08-14]. (pol.).
  10. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
  11. Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 370
  12. Statut Szkoły Podstawowej w Kołacinie [online], Szkoła Podstawowa w Kołacinie, 2014 [dostęp 2018-08-14].
  13. NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 2008-09-17].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.