Klenica
wieś
Ilustracja
Pałac Radziwiłłów w Klenicy
Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Powiat

zielonogórski

Gmina

Bojadła

Liczba ludności (2021)

1099[1]

Strefa numeracyjna

68

Kod pocztowy

66-133[2]

Tablice rejestracyjne

FZI

SIMC

0907929

Położenie na mapie gminy Bojadła
Mapa konturowa gminy Bojadła, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Klenica”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Klenica”
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Klenica”
Położenie na mapie powiatu zielonogórskiego
Mapa konturowa powiatu zielonogórskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Klenica”
Ziemia51°59′31″N 15°47′01″E/51,991944 15,783611[3]
Strona internetowa
Herb Klenicy

Klenica (niem. Kleinitz[4]) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie zielonogórskim, w gminie Bojadła.

Historia

W IX w. istniała tu osada, gród i podgrodzie ludów grupy zwanej Tornow-Klenica[5][6].

W Klenicy spędziła dzieciństwo Olga Tokarczuk, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 2018. Uczęszczała do miejscowego przedszkola i szkoły podstawowej[7].

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Klenica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[8]:

  • kościół parafialny pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny[9], z 1793 roku, przebudowany w połowie XIX wieku
  • zespół pałacowy, z końca XVIII wieku, przebudowany w połowie XIX wieku:
    • pałac myśliwski Radziwiłłów z lat 1880–1884. W dzieciństwie razem z rodzicami, nauczycielami uniwersytetu ludowego, mieszkała tu Olga Tokarczuk[10][11]
    • budynek gospodarczy
    • park
    • dom gościnny oo. jezuitów dawny dwór - pałac z 1693 roku
  • figurka Matki Bożej Klenickiej, wczesnogotycka, obecnie znajdująca się w Otyniu, z której słynie Klenica.
  • Grodzisko w Klenicy - warownię wznieśli przedstawiciele plemienia Dziadoszan na dotychczas niezagospodarowanym terenie około 850-860 r. i dalsze prace, związane z rozbudową i przebudową warowni, prowadzono do mniej więcej 890 r. Prawdopodobnie gród został zniszczony i opuszczony w początku X w., a raczej na pewno przed połową tego stulecia. Ma on obecnie formę pagórka o szerokości ok. 120 m, zniwelowanego wskutek intensywnej uprawy pola do wysokości ok. 1,5-2 m. Już powierzchniowe rozpoznanie pozwala zaliczyć obiekt ten do nizinnych grodzisk pierścieniowatych, jakich liczne przykłady znamy z terenu północnej Polski i wschodnich Niemiec. Gród został założony na zapewniającej naturalne walory obronne niewielkiej ostrodze wcinającej się od wschodu w podmokłe łąki doliny rzeki Odry, której główne koryto obecnie przebiega ok. 2 km na zachód od warowni. Znaleziska powierzchniowe oraz wyniki badań wykopaliskowych świadczą, że osada otwarta była położona na niewielkim wyniesieniu, na zachód od grodziska, natomiast centrum obecnej wsi Klenica znajduje się ponad kilometr na północny zachód od założenia. Gród był założeniem jednoczłonowym, wzniesionym na planie owalu o wymiarach zewnętrznych ok. 90-100 m.[12]

Przypisy

  1. ↑ Wieś Klenica [online], Polska w liczbach [dostęp 2024-05-12], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 480 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 53695
  4. ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  5. ↑ tom VII. W: Bartłomiej Gruszka: Archeologia Środkowego Nadodrza. Wczesnośredniowieczna osada przygrodowa (podgrodzie?) w Klenicy (stan. 4), pow. zielonogórski. Opracowanie wyników badań z 1962 roku. Zielona Góra: 2010, s. s. 109-190.
  6. ↑ academia.edu: Wczesnośredniowieczna osada przygrodowa (podgrodzie?) w Klenicy (stan. 4), pow. zielonogórski. Opracowanie wyników badań z 1962 roku. [dostęp 2015-03-06].
  7. ↑ Olga Tokarczuk z Noblem. Tu się urodziła, tu spędziła dzieciństwo. wyborcza.pl. [dostęp 2019-10-10].
  8. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 103-104. [dostęp 2013-02-25].
  9. ↑ Klenica - Parafia pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. kuria.zg.pl. [dostęp 2016-06-01].
  10. ↑ Jak się rodzą pomysły na Nobla, Książki, nr 6, grudzień 2019
  11. ↑ Paulina Nodzyńska, zdjęcia Anna Czuba, montaż Bartosz Chiliński, współpraca Szymon Płóciennik, Antoni Tejchma o dzieciństwie Tokarczuk: Jej dom był zawsze otwarty. Pachniało lipami, wszędzie były książki10 grudnia 2019
  12. ↑ Od ogniska do zniszczenia pożarem. Grodzisko w Klenicy, gm. Bojadła, w świetle wyników nowych badań wykopaliskowych, [w:] A. Jaszewska, A. Michalak (red.), Ogień – żywioł ... [online], www.academia.edu [dostęp 2017-11-24] (ang.).

Bibliografia

  • Dominik Nowakowski, Od ogniska do zniszczenia pożarem. Grodzisko w Klenicy, gm. Bojadła, w świetle wyników nowych badań wykopaliskowych, [w:] A. Jaszewska, A. Michalak (red.), Ogień – żywioł ujarzmiony i nieujarzmiony, Biblioteka Archeologii Środkowego Nadodrza, z. 4, Zielona Góra 2011, s. 329-348
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.