Klęczany
wieś
Ilustracja
Widok na wieś i kamieniołom na południowym zboczu Białowodzkiej Góry (lipiec 2007)
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

nowosądecki

Gmina

Chełmiec

Liczba ludności (2022)

1154[1]

Strefa numeracyjna

18

Kod pocztowy

33-394[2]

Tablice rejestracyjne

KNS

SIMC

0420050

Położenie na mapie gminy Chełmiec
Mapa konturowa gminy Chełmiec, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Klęczany”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Klęczany”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Klęczany”
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego
Mapa konturowa powiatu nowosądeckiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Klęczany”
Ziemia49°40′01″N 20°37′21″E/49,666944 20,622500[3]
Kamieniołom

Klęczany – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Chełmiec.

W latach 1954–1960 wieś należała do gromady Marcinkowice, po przeniesieniu siedziby zmianie nazwy gromady, należała i była siedzibą władz gromady Klęczany. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa nowosądeckiego. W 2022 roku wieś liczyła 1154 mieszkańców.

Położenie

Klęczany leżą u podnóża Pasma Łososińskiego w Beskidzie Wyspowym, w dolnym biegu potoku Smolnik (dopływu Dunajca). Wieś leży przy drodze powiatowej nr 1551K Limanowa – Chełmiec[4] oraz przy linii kolejowej nr 104 Nowy Sącz – Chabówka[5].

Historia

Klęczany były jedną z wsi, którą w 1257 Bolesław Wstydliwy oddał swojej żonie Kindze. Ta owdowiawszy, w 1280 ufundowała starosądecki klasztor Klarysek, ofiarowując na jego utrzymanie wszystkie swe folwarki na Sądecczyźnie. Od 1628 Klęczany należały do szlachty.

W 1858 właściciele Klęczan Apolinary i Eugeniusz Zielińscy rozpoczęli wydobycie ropy naftowej, początkowo z 3, a w 1861 z 41 szybów. W celu przeróbki ropy postawili rafinerię, początkowo w budynku drewnianym z 4 retortami, a potem murowanym (dwa magazyny, piwnica i iza destylacyjna) "o dziesięciu retortach żelaznych nitowanych"[6]. Wyroby fabryki (olej do lamp i maź do wozów) były wysyłane do Wiednia, Pragi, Pesztu, Krakowa, Tarnowa, Nowego Sącza i innych (koleją z Bochni)[7]. Rafineria działała do końca I wojny światowej.

16 grudnia 1884 oddana została do użytku Galicyjska Kolej Transwersalna, przechodząca przez wieś.

W 1912 zaczęto wydobywać tutaj piaskowiec.

Zabytki

  • Dworek – data budowy nie jest znana, po raz pierwszy wymieniony w dokumentach z 1911.
  • Kapliczki przydrożne.

Kultura

W muzeum szkolnym Szkoły Podstawowej w Klęczanach znajduje się zbiór wytworów rękodzielniczych, sprzętów domowych oraz starych fotografii, korespondencji i osobistych dokumentów mieszkańców okolicznych wsi z przełomu minionych wieków[8].

Gospodarka

W Klęczanach w 1858 zaczęto wydobywać ropę naftową. Do dziś zachowały się ślady szybów i resztki rafinerii.

W 1912 miejscowa ludność rozpoczęła wydobycie piaskowca. W związku ze wzrostem zapotrzebowania na surowce skalne w latach 60. XX w. postanowiono przekształcić mały kamieniołom w dużą kopalnię odkrywkową produkującą kruszywa dla kolejnictwa. Zakład oddano do użytku w 1988. Aktualnie funkcjonuje on pod nazwą Kopalnia Surowców Skalnych „Klęczany” Sp. z o.o.[9]

Ochotnicza Straż Pożarna

W 2009 roku powstała Ochotnicza Straż Pożarna, która dysponuje jednym samochodem pożarniczym Man 2.4/16 GBA 12.232[10].

Przypisy

  1. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 481 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 53845
  4. ↑ Dane ewidencyjne.xlsx [online], limanowa.pl [dostęp 2024-04-23].
  5. ↑ Linia kolejowa 104 (PL) • Chabówka - Nowy Sącz / Atlas Kolejowy Polski, Czech, Słowacji i Podkarpackiej Rusi [online], atlaskolejowy.net [dostęp 2024-04-23].
  6. ↑ Czas 1861 nr 157
  7. ↑ tamże
  8. ↑ Tomasz Mazur: Prezentujemy naszą szkołę. spkleczany.chelmiec.pl > Parę słów o naszej szkole [on-line], 2012. [dostęp 2013-10-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-18)].
  9. ↑ Klęczany. chelmiec.pl > Sołectwa > Klęczany [on-line], 2012. [dostęp 2013-10-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-18)].
  10. ↑ OSP Klęczany – Nowy Sącz 112 [online], nowysacz112.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.