Kitajbela
Ilustracja
Kitajbela winoroślowata
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

ślazowce

Rodzina

ślazowate

Rodzaj

kitajbela

Nazwa systematyczna
Kitaibela Willdenow
Naturf. Freurde Berlin Neue Schriften 2: 107. 1799[3]
Typ nomenklatoryczny

K. vitifolia Willdenow[3]

Kitajbela (Kitaibela) – rodzaj roślin z rodziny ślazowatych. Obejmuje dwa gatunki. Kitajbela winoroślowata Kitaibela vitifolia występuje w stanie dzikim w krajach byłej Jugosławii – od południowo-wschodniej Chorwacji po Kosowo i Macedonię, a K. balansae w zachodniej Turcji[4][5]. Rośliny rosną w miejscach słonecznych, na glebach żyznych, przepuszczalnych i lekko wilgotnych. Uprawiane są jako rośliny ozdobne[5].

Morfologia

Pokrój kitajbeli winoroślowatej
Owoce kitajbeli winoroślowatej
Pokrój
Byliny o grubych, owłosionych łodygach, osiągające do 3 m wysokości[4][5].
Liście
Skrętoległe. Blaszka liściowa w zaokrąglona do trójkątnej, klapowana (do 5-7 klap) lub nie[4][5]. Liście zwykle szorstko, kłująco owłosione[4].
Kwiaty
Wyrastają pojedynczo lub w zebrane po 2–4 w wierzchotki w kątach liści i na szczycie pędu. Pod kwiatem obecny jest kieliszek z 6–9 listków zrośniętych u nasady. Działek kielicha jest 5 i są one także zrośnięte u nasady. Pięć płatków korony ma barwę białą, bladoróżową lub czerwoną[4][5]. Płatki na szczycie zwykle wcięte[4]. Pręciki są liczne, z nitkami zrośniętymi w kolumnę otaczającą słupkowie. Zalążnia górna, utworzona z wielu owocolistków z licznymi szyjkami słupków zrośniętych w kolumnę w dolnej części[4].
Owoce
Rozłupnie złożona z pięciu okółków jednonasiennych i pękających rozłupek, ciemnobrązowych i owłosionych[4][5].

Systematyka

Pozycja systematyczna według APG IV (2016)

Rodzaj z rodziny ślazowatych z rzędu ślazowców, należących do kladu różowych w obrębie okrytonasiennych[2]. W obrębie rodziny należy do podrodziny Malvoideae, plemienia Malveae i podplemienia Malvinae[6]

Wykaz gatunków[4]
  • Kitaibela vitifolia Willd. – kitajbela winoroślowata[5]
  • Kitaibela balansae Boiss.

Zastosowanie

Rośliny ozdobne zalecane do ogrodów naturalistycznych i na rabaty bylinowe. Rozmnażane są z nasion wiosną lub jesienią lub przez podział jesienią[5].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. 1 2 Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-10-10] (ang.).
  3. 1 2 Kitaibela. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2016-10-10].
  4. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 177. ISBN 0-333-74890-5.
  5. 1 2 3 4 5 6 7 8 Beata Grabowska, Tomasz Kubala: Encyklopedia bylin tom II, K-Z. Poznań: Zysk i S-ka, 2012, s. 517. ISBN 978-83-7506-846-7.
  6. ↑ Stewart R. Hinsley: The Kitaibelia Page. [w:] Malvaceae Info [on-line]. [dostęp 2016-10-10].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.