Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Zawód, zajęcie |
mechanik |
Narodowość |
polska |
Edukacja | |
Rodzice |
Marcel, Gizela |
Krewni i powinowaci |
Stanisław (brat) |
Kazimierz Albin Ochęduszko (ur. 1 marca 1904 w Lisku, zm. 7 lutego 1991) – polski inżynier mechanik, nauczyciel, specjalista od kół zębatych.
Życiorys
Kazimierz Albin Ochęduszko urodził się 1 marca 1904 w Lisku[1]. Pochodził z rodziny Ochęduszków, zamieszkującej w tym mieście[2]. Był synem Marcelego i Gizeli z domu Ostruszko[3], nauczycieli tamtejszej szkoły powszechnej[4]. Miał braci[uwaga 1] Stanisława (1899–1969, profesora termodynamik)[2] i Mariana Antoniego (ur. 1901)[6][7][4].
W 1922 zdał egzamin dojrzałości w Państwowym Gimnazjum Męskim im. Królowej Zofii w Sanoku (w jego klasie byli m.in. Józef Bogaczewicz, Maria Myćka-Kril, Edward Szwed, Julian Zawadowski)[1][8]. Uzyskał tytuł magistra i inżyniera mechanika[9]. Po studiach był asystentem na Politechnice Lwowskiej[10]. Po przeniesieniu do Warszawy pracował w tamtejszej fabryce obrabiarek, następnie w Państwowych Zakładów Inżynieryjnych, pełnił stanowiska kierownika różnych działów w zakładach przemysłowych[10]. Równolegle pracował jako wykładowca w Wyższej Szkole Technicznej Budowy Maszyn i Elektrotechniki im. Wawelberga w Warszawie[2][10].
Podczas II wojny światowej w trakcie okupacji niemieckiej został aresztowany i był więziony na Pawiaku[10]. Po odzyskaniu wolności schronił się u rodziny w Domaradzu, gdzie prowadził tajne nauczanie[10][11][12]. Był jednym z inicjatorów powołania w 1944 miejscowego Prywatnego Gimnazjum Koedukacyjnego Zarządu Gminnego, działającego w tzw. „kamienicy Stacha”, gdzie na kursach uczył matematyki i fizyki, odszedł ze szkoły przed rokiem szkolnym 1945/1946[13]
Po wojnie był profesorem Wieczorem Szkoły Inżynierskiej w Warszawie[10]. Obok pracy zawodowej tworzył prace naukowe w dziedzinie techniki, był autorem ok. 70 publikacji[10]. Wśród jego książek najobszerniejszą jest wydana w latach 1949–1955 trzytomowa praca dotycząca kół zębatych[10]. Pisał także książki popularnonaukowe i artykuły naukowe i fachowe[10].
Był związany z Piastowem, gdzie zamieszkiwał w okresie PRL[9][14]. Zmarł 7 lutego 1991[15]. Jego żoną była Janina z domu Pietraszewska (zm. 1985[16]), z którą miał troje dzieci, w tym córkę Teresę (ur. 1931, po mężu Matecka)[3][17].
Publikacje
- Obróbka metali i miernictwo warsztatowe w tablicach (1938)[10]
- Koła zębate w przystępnym zarysie (1947)[10]
- Koła zębate. T. 1. Konstrukcja[18]
- Koła zębate. T. 2. Wykonanie i montaż[19]
- Koła zębate. T. 3. Sprawdzanie[20]
- Mały poradnik mechanika (trzy wydania do 1958)[10]
- Mechanik - poradnik techniczny, T. 3 cz. 2/2. Obrabiarki skrawające. Dzieło zbiorowe (red. Władysław Gwiazdowski, Witold Szymanowski, 1959), opracowanie rozdziałów_
- XIII. Obrabiarki do kół zębatych (współautor: Władysław Gwiazdowski)
- XVII. Przyrządy obrabiarkowe (współautor: Władysław Gwiazdowski)
- Podzielnice uniwersalne i ich zastosowanie (1982)[21]
Uwagi
- ↑ W swoich wspomnieniach Stanisław Ochęduszko, brat Kazimierza, pisał tylko o jednym bracie[5].
Przypisy
- 1 2 XXXVI. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1921/1922. Sanok: 1922, s. 15, 24.
- 1 2 3 Józef Budziak. Leskie cmentarze. „Nowiny”. Nr 255, s. 4, 31 października, 1, 2 listopada 1986.
- 1 2 Kazimierz Ochęduszko. myheritage.pl. [dostęp 2017-11-19].
- 1 2 CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok 1915/16 (zespół 7, sygn. 64). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 22, 134.
- ↑ Stanisław Ochęduszko , Rzut okiem wstecz, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Energetyka”, z. 108 (1040), 1990, s. 9-13 [dostęp 2023-02-28] .
- ↑ Księga urodzeń, małżeństw, zgonów. parafia rzym.-kat. Lesko. Od r. 1890 do 1909 r. (zespół 1295, sygn. 1). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 390 (poz. 50).
- ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok 1913/14 (zespół 7, sygn. 61). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 57.
- ↑ Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 2017-11-19].
- 1 2 Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 138.
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Maria Myćka-Kril: Dorobek nauczycieli i uczniów Gimnazjum w Sanoku. W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 96, 102.
- ↑ Z niedawnej przeszłości. Okupacja. W: Benedykt Gajewski: Domaradz. Wieś nad Stobnicą. Krosno: PUW Roksana, 1997, s. 302. ISBN 83-87282-22-7.
- ↑ Tomasz Bober: II wojna światowa w Domaradzu. domaradz.itl.pl, 2005-01-31. [dostęp 2017-11-19].
- ↑ Instytucje wiejskie. Gimnazjum w Domaradzu. W: Benedykt Gajewski: Domaradz. Wieś nad Stobnicą. Krosno: PUW Roksana, 1997, s. 259, 260, 261. ISBN 83-87282-22-7.
- ↑ Sławni Piastowianie. piastow.pl. [dostęp 2017-11-19].
- ↑ Kazimierz Ochęduszko. nekrologi-baza.pl. [dostęp 2017-11-19].
- ↑ Janina Ochęduszko. nekrologi-baza.pl. [dostęp 2017-11-19].
- ↑ Teresa Matecka (z d. Ochęduszko), urodzona 1931. myheritage.pl/. [dostęp 2017-11-19].
- ↑ Koła zębate. T. 1. Konstrukcja. ibuk.pl. [dostęp 2017-11-19].
- ↑ Koła zębate. T. 2. Wykonanie i montaż. ibuk.pl. [dostęp 2017-11-19].
- ↑ Koła zębate. T. 3. Sprawdzanie. ibuk.pl. [dostęp 2017-11-19].
- ↑ Podzielnice uniwersalne i ich zastosowanie. /books.google.pl. [dostęp 2017-11-19].