katedra i kościół parafialny | |||||||||||||||
Fasada katedry św. Eryka od strony Folkungagatan | |||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||
Diecezja |
S:t Eriks församling | ||||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie regionu Sztokholm | |||||||||||||||
Położenie na mapie Szwecji | |||||||||||||||
59°18′49,57″N 18°04′20,42″E/59,313769 18,072339 | |||||||||||||||
Strona internetowa |
Katolicka Katedra św. Eryka w Sztokholmie (szw. Sankt Eriks katolska domkyrka) – siedziba katolickiego biskupa diecezjalnego w Szwecji i zarazem kościół parafialny parafii św. Eryka w Sztokholmie. Jest położona przy ul. Folkungagatan 46 B w sztokholmskiej dzielnicy Södermalm.
Katedra ma status zabytku sakralnego według rozdz. 4 Kulturminneslagen (pol. Prawo o pamiątkach kultury) ponieważ została wzniesiona do końca 1939 (3 §)[1].
Historia
Katedra została zbudowana w latach 1890–1982 według planów architekta A. Gillberga[2].
Katedra nosi wezwanie św. Eryka. Po raz pierwszy była konsekrowana w 1892 przez biskupa Alberta Bittera, wikariusza apostolskiego na Szwecję.
W 1983 przeszła gruntowna rozbudowę według projektu architekta Hansa Westmana, po czym była konsekrowana po raz drugi.
8 czerwca 1989 roku w murach katedry gościł papież Jan Paweł II[3].
W 1998 diecezja sztokholmska otrzymała po raz pierwszy w swej historii szwedzkiego biskupa; został nim Anders Arborelius.
Architektura
Katedra św. Eryka jest niewielką jednonawową budowlą. Neoromańską fasadę z portalem i ozdobną rozetą zdobią niewielkie (27 m wysokości), betonowe wieżyczki. Wnętrze świątyni jest utrzymane w stylu neoromańskim z elementami modernizmu.
W 1983 kościół przeszedł gruntowną przebudowę i modernizację, jako że w dotychczasowej skali okazał się za mały dla szybko wzrastającej społeczności katolickiej Sztokholmu. Projekt rozbudowy i modernizacji wnętrza powierzono architektowi Hansowi Westmanowi mającemu już za sobą realizacje dwóch projektów: kościoła Zbawiciela (szw. Vår Frälsares kyrka) w Malmö oraz klasztoru karmelitanek (szw. Karmeliterklostret) w Glumslöv.
Koszt przebudowy katedry wyniósł 24 miliony koron szwedzkich i był w większości sfinansowany z datków katolików niemieckich, a także ze środków miejscowych: datków parafian oraz całej wspólnoty diecezjalnej.
Do przebudowy katedry użyto cegły, betonu, gnejsu, żeliwa i drewna. Przebudowa polegała na wybudowaniu nowego pomieszczenia i połączeniu go z dotychczasowym budynkiem poprzez wyburzenie apsydy. Nowa część otrzymała specjalny, mosiężny strop kasetonowy, zwany Decibella, według opatentowanego projektu Westmana; jego projektu były również ławki i armatura. Natomiast armaturę ścian i korytarzy wykonał Peter Celsing.
Pod nową częścią katedry wybudowano również kościół dolny przeznaczony na różne uroczystości parafialne, koncerty, odczyty czy bardzo popularną w Szwecji tzw. kyrkkaffe, tj. kawę serwowaną po mszy dla jej uczestników.
Przednia ściana nowej części katedry ma trzy wąskie okna, skomponowane z okien wyburzonej absydy. Przedstawiają one kolejno:
- ustanowienie apostoła Piotra pasterzem Kościoła oraz (w dolnej części) Jezusa jako Dobrego Pasterza,
- Ukrzyżowanie i Zwiastowanie oraz (w dolnej części) herb donatora Claesa Lagergrena,
- Nawrócenie św. Pawła.
Na lewo od nich jest większe okno, przedstawiające św. Brygidę, główną patronkę Szwecji. Pochodzi ono ze starego, katolickiego kościoła w Malmö, wyburzonego w 1960. Po prawej stronie są z kolei trzy okna przedstawiające kolejno: Najświętsze Serce Jezusa, Najświętsze Serce Maryi i św. Alberta Wielkiego, patrona biskupa Alberta Bittersa.
Po przebudowie liczba miejsc w katedrze wzrosła z dotychczasowych 250 do ok. 600.
Z wyposażenia katedry wymienić warto:
- wczesnorenesansowy krucyfiks podarowany na uroczystość konsekracji świątyni przez archidiecezję w Monachium,
- 14 obrazów Droga krzyżowej,
- Tabernakulum,
- Relikwie św. Eryka, św. Ansgara, apostoła Północy, św. Bartłomieja i szwedzkiej błogosławionej, Elisabeth Hesselblad, złożone w sarkofagu pod głównym ołtarzem.
- Pietà – dzieło artysty z Francji, w niszy w lewej ścianie nowej części katedry.
- tablicę pamiątkową, wmurowaną w bocznej ścianie, upamiętniającą pobyt papieża Jana Pawła II w katedrze 8 czerwca 1989.
Przypisy
- ↑ Sveriges riksdag: Svensk författningssamling (SFS) Lag (1988:950) om kulturminnen m.m.. [dostęp 2012-02-25]. (szw.).
- ↑ Henrik O. Andersson, Fredrik Bedoire: Stockholms byggnader: En bok om arkitektur och stadsbild i Stockholm.. Stockholm: Bokförlaget Prisma, 1977, s. 120. ISBN 91-518-1125-1.
- ↑ Watykan: Komunikat Stolicy Apostolskiej o papieskiej wizycie w katolickiej katedrze św. Eryka. [dostęp 2009-08-06]. (ang.).