Katastrofa autobusu w Gdańsku
Ilustracja
Miejsce katastrofy: pamiątkowa płyta i krzyż
Państwo

 Polska

Miejsce

Gdańsk

Rodzaj zdarzenia

katastrofa drogowa

Data

2 maja 1994

Godzina

19:00

Ofiary śmiertelne

32 osoby

Ranni

43 osoby

Położenie na mapie Gdańska
Mapa konturowa Gdańska, po lewej znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Położenie na mapie Polski w latach 1993–1998
Mapa konturowa Polski w latach 1993–1998, u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Ziemia54°21′08,5″N 18°28′36,1″E/54,352361 18,476694

Katastrofa autobusu w Gdańsku – wypadek drogowy, który wydarzył się 2 maja 1994 w Gdańsku. W wypadku autobusu, który zjechał wówczas na pobocze i uderzył w przydrożne drzewo, zginęły 32 osoby, a 43 zostały ranne. Jest to katastrofa drogowa z największą liczbą ofiar śmiertelnych, jaka wydarzyła się na terytorium Polski.

Charakterystyka katastrofy

Autobus biorący udział w zdarzeniu

Autosan H9-21
Tablica pamiątkowa w miejscu katastrofy

Autobus Autosan H9-21, należący do PKS Gdańsk, wyprodukowany w 1983, w chwili katastrofy miał 11 lat, pół roku wcześniej przeszedł kapitalny remont[1]. Wypadek wydarzył się podczas popołudniowego kursu relacji Zawory – Kartuzy – Gdańsk. W momencie wypadku przepełniony, zamiast przepisowych 51 pasażerów, na pokładzie było 75 osób[1]. Autosan był kierowany przez 39-letniego Jerzego Marczyńskiego.

Miejsce zdarzenia

Do wypadku doszło na prostym odcinku drogi nr 219 (obecnie droga krajowa nr 7[uwaga 1]), 500 metrów przed przystankiem w Gdańsku Kokoszkach. W tym miejscu obowiązywało wówczas ograniczenie prędkości do 50 km/godz.

Przebieg zdarzenia

Poniedziałek 2 maja 1994 r., mimo że wypadł pomiędzy świętami majowymi, był normalnym dniem roboczym[3]. PKS Gdańsk kursował jednak według rozkładu sobotniego. Tego dnia Jerzy Marczyński miał dwa kursy popołudniowe: Gdańsk – Kartuzy – Zawory i Zawory – Kartuzy – Gdańsk.

Kurs rozpoczął się o 17.50 w Zaworach nad Jeziorem Kłodno, chętnie odwiedzanym przez mieszkańców Gdańska. Tłok w autobusie zaczął się już od miejscowości Chmielno, lecz największa liczba pasażerów wsiadła w Kartuzach. Z Kartuz autobus jechał przepełniony, stan ten jednak, mimo że naruszał przepisy przewozowe, był normą na liniach podmiejskich[1]. Od Kartuz kierowca nie chciał już wpuszczać więcej pasażerów, jednak uległ prośbom i w Żukowie do autobusu weszły jeszcze dwie osoby. Na ostatnim przystanku przed Gdańskiem do autobusu wsiadło jeszcze ośmioro pasażerów. Następnym przystankiem miał być Gdańsk-Kokoszki.

Około 500 metrów przed przystankiem, zaraz za zakrętem, kierowca przepełnionego autobusu zdecydował się na manewr wyprzedzania ciężarówki Jelcz. Autobus zdaniem prokuratury jechał z prędkością około 60 km/godz., kierowca jednak zeznał, że prędkościomierz pokazywał 40–45 km/godz. W momencie powrotu na prawy pas doszło do pęknięcia prawej przedniej opony. Spowodowało to niekontrolowane zniesienie autobusu na pobocze, na którym rosło drzewo, w które Autosan wbił się czołowo na długość 4 metrów[1].

Akcja ratunkowa

Akcję ratunkową rozpoczęli przejeżdżający kierowcy oraz lżej ranni pasażerowie, próbując dostać się do poszkodowanych, rozcinając lub rozrywając wrak autobusu. Pierwszy zastęp straży pożarnej dojechał na miejsce z Żukowa po dwudziestu minutach[1]. Na miejscu stwierdzono 25 zgonów, przed przybyciem do trójmiejskich szpitali zmarły dwie osoby, kolejne trzy podczas nadchodzącej nocy. Po tygodniu ostateczny bilans wzrósł do 32 zabitych i 43 rannych – wielu wyszło z wypadku z ciężkimi obrażeniami.

Wyroki

Sąd Rejonowy w Gdańsku wydał wyrok w styczniu 1999 roku. Kierowca autobusu – Jerzy Marczyński – został skazany na karę dwóch lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania kary na okres próby czterech lat za umyślne sprowadzenie niebezpieczeństwa katastrofy i nieumyślne jej spowodowanie. Za dopuszczenie autobusu do ruchu mistrz stacji obsługi został skazany na karę jednego roku pozbawienia wolności, a zastępca dyrektora do spraw technicznych – na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności. Wykonanie tych kar warunkowo zawieszono na okres próby dwóch lat[4].

Ofiary śmiertelne

Lista ofiar z tablicy pamiątkowej ustawionej w miejscu katastrofy[5]:

  1. Teresa Bobkowska
  2. Alojzy Bobkowski
  3. Joanna Ciereniewicz
  4. Gabriela Dzierbanowicz
  5. Henryk Dzierbanowicz
  6. Aleksandra Ilnicka
  7. Zbigniew Iwanowicz
  8. Jerzy Jarocki
  9. Sebastian Jasiński
  10. Maciej Jurkowski
  11. Władysław Kitowski
  12. Alfons Klinkosz
  13. Maria Kobiela
  14. Apolonia Kurczewska
  15. Dominika Kwidzińska
  16. Józef Landowski
  17. Kazimierz Leszkowski
  18. Marek Mach
  19. Małgorzata Michalczewska
  20. Helena Mielewczyk
  21. Wiktoria Pędłowska
  22. Mieczysław Pędłowski
  23. Ryszard Pioch
  24. Barbara Piotrowicz
  25. Jarosław Richert
  26. Andrzej Sobiegraj
  27. Lucyna Sobiegraj
  28. Magdalena Szutenberg
  29. Zdzisław Szutenberg
  30. Agnieszka Urbanowicz
  31. Joanna Zegarowska
  32. Barbara Żurawska-Czupa

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ W dniu wypadku droga miała nr 219[2], lecz od 9 listopada 2000 obowiązuje nowa numeracja dla dróg krajowych i obecnie jest to droga nr 7

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 Wypadek autobusu w Kokoszkach – 1994. Największe polskie katastrofy. Discovery Channel. 2020-11-23. Odcinek 6.
  2. ↑ Gdańsk: plan miasta • city plan • Stadtplan, Warszawa: Daunpol Wydawnictwo Kartograficzne, 1997, ISBN 83-86330-19-8.
  3. ↑ Kalendarz kulinarny 94 [online] [dostęp 2019-08-20] (pol.).
  4. ↑ Katastrofa autobusowa pod Gdańskiem, Polska.pl [zarchiwizowane z adresu 2012-04-15].
  5. ↑ Pomnik Ofiar Katastrofy Autobusowej w Kokoszkach [online], Gdańsk Zarząd Dróg i Zieleni [dostęp 2022-04-10].

Bibliografia

  • Jarosław Reszka, Cześć, giniemy! Największe katastrofy w powojennej Polsce, Warszawa: Wydawnictwo PAP, 2001, s. 216.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.