Carollia perspicillata[1] | |||
(Linnaeus, 1758) | |||
Karolia okularowa | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Nadrodzina | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
karolia okularowa | ||
Synonimy | |||
| |||
Podgatunki | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[11] | |||
Karolia okularowa[12] (Carollia perspicillata) – gatunek ssaka z podrodziny nektarolotów (Lonchophyllinae) w obrębie rodziny liścionosowatych (Phyllostomidae).
Taksonomia
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego nazwał w 1758 roku szwedzki przyrodnik Karol Linneusz nadając mu nazwę Vespertilio perspicillatus[2]. Holotyp pochodził z Surinamu[13].
Analizy morfometryczne potwierdziły podział podgatunkowy i wykazały, że są one szeroko intergradacyjne[14]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają trzy podgatunki[14]. Podstawowe dane taksonomiczne podgatunków (oprócz nominatywnego) przedstawia poniższa tabelka:
Podgatunek | Oryginalna nazwa | Autor i rok opisu | Miejsce typowe |
---|---|---|---|
C. p. azteca | Phyllostoma (Carollia) azteca | Saussure, 1860 | „Ciepłe i umiarkowane regiony Meksyku”[9]; ograniczone do okolic Perez, w stanie Veracruz, w Meksyku[15]. |
C. p. tricolor | Hemiderma tricolor | G.S. Miller, 1902 | Sapucaí, Paragwaj[15]. |
Etymologia
- Carollia: łac. Carollia „Karol”; prawdopodobnie uhonorowanie Karola Lucjana Bonaparte (1803-1857), francuskiego zoologa i ornitologa[16].
- perspicillata: nowołac. perspicillatus „okularowy”, od łac. perspicillum „obiektyw, okular”, od perspicere „przejrzeć”[17].
- azteca: Aztekowie, ludność Meksyku z czasów hiszpańskiej konkwisty[18].
- tricolor: późnołac. tricolor, tricoloris „trójkolorowy”, od łac. tri- „trój-”, od tres „trzy”; color, coloris „kolor”[19].
Zasięg występowania
Karolia okularowa występuje w Ameryce zamieszkując w zależności od podgatunku[14]:
- C. perspicillata perspicillata – region Amazonii obejmujący wschodnią Kolumbię, Wenezuelę, Gujanę, większą część Brazylii, Ekwador, Peru i Boliwię; także wyspy Margarita, Trynidad i Tobago. Zapis z Grenady może być błędny lub może być zdarzeniem poza rejonem występowania.
- C. perspicillata azteca – północno-wschodni Meksyk (południowe Tamaulipas) na południe przez Amerykę Środkową do Ameryki Południowej na północ i zachód od Niziny Amazonki w Wenezueli, Kolumbii i Ekwadorze.
- C. perspicillata tricolor – drenaż rzeki Parana, obejmujący południową Boliwię, Paragwaj, południową Brazylię i północną Argentynę.
Morfologia
Długość ciała (bez ogona) 48–70 mm, długość ogona 8–16 mm, długość ucha 12–22 mm, długość tylnej stopy 12–17 mm, długość przedramienia 41–45 mm; masa ciała 15–25 g[20]. Wzór zębowy: I C P M = 32[21]. Kariotyp wynosi 2n = 20 (samice lub 21 (samce) i FN = 36[20]. Samice mają chromosomy XX, natomiast samce XY1Y2; dodatkowy Y jest homologiem autosomu translokowanego do elementu X[20].
Ekologia
Tryb życia
Karolia okularowa występuje w lasach i na plantacjach. Żywi się tylko i wyłącznie owocami, takimi jak banany, gujawy, figi, których zapach go przyciąga.
Rozmnażanie
Nietoperz ten nie ma ściśle określonej pory roku na rozród. Samice rodzą młode niezależnie od pór roku.
Uwagi
- ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Glossophaga amplexicaudata É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1818.
Przypisy
- ↑ Carollia perspicillata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- 1 2 C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 31. (łac.).
- ↑ É. Geoffroy Saint-Hilaire. Sur de nouvelles chauve-souris, sous le nom de Glossophages. „Mémoires du Muséum d’Histoire Naturelle”. 4, s. 418, ryc. 18, rys. A, 1818. Paris. (fr.).
- ↑ A.G. Desmarest: Mammalogie, ou, Description des espèces de mammifères. Cz. 1. Paris: Chez Mme. Veuve Agasse, imprimeur-libraire, 1822, s. 123, seria: Encyclopédie méthodique. (fr.).
- ↑ H.R. Schinz: Das Thierreich, eingetheilt nach dem Bau der Thiere als Grundlage ihrer Naturgeschichte und der vergleichenden Anatomie von den Herrn Ritter von Cuvier. Cz. 1: Säugethiere und Vögel. Stuttgart und Tübingen: in der J.G. Cotta’schen Buchhandlung, 1821, s. 164. (niem.).
- ↑ J.E. Gray. A Revision of the Genera of Bats (Vespertilionidæ), and the Description of some new Genera and Species. „Magazine of Zoology and Botany”. 2, s. 488, 1838. (ang.).
- ↑ J.A. Wagner. Diagnosen neuer Arten brasilischer Handflügler. „Archiv für Naturgeschichte”. 9 (1), s. 366, 1843. (niem.).
- ↑ J.E. Gray: Mammalia. W: R.B. Hinds (red.): The zoology of the voyage of H.M.S. Sulfur, under the command of Captain Sir Edward Belcher, R.N., C.B., F.R.G.S., etc. during the years 1836–42. Cz. 1. London: Smith, Elder and Co., 1844, s. 20. (ang.).
- 1 2 H.L.F. de Saussure. Note sur quelques Mammifères du Mexique. Septième article. „Revue et Magasin de Zoologie pure et Appliquée”. 2e série. 12, s. 480, 1860. (fr.).
- ↑ G.S. Miller. Twenty new American bats. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 54 (2), s. 408, 1902. (ang.).
- ↑ R. Barquez , S. Perez , B. Miller & M. Diaz , Carollia perspicillata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2021-3 [dostęp 2022-07-10] (ang.).
- ↑ Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 161. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Carollia perspicillata. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-07-10].
- 1 2 3 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 176. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- 1 2 L.J. McLellan & K.F. Koopman: Subfamily Carolliinae Miller, 1924. W: A.L. Gardner: Mammals of South America. Cz. 1: Marsupials, Xenarthrans, Shrews, and Bats. Chicago: University of Chicago Press, 2005, s. 215. ISBN 978-0-226-28240-4. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 161, 1904. (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, perspicillata [dostęp 2022-07-10] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, azteca [dostęp 2022-07-10] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, tricolor [dostęp 2022-07-10] .
- 1 2 3 S. Solari, R. Medellín, B. Rodríguez-Herrera, V. da Cunha Tavares, G. Garbino, M.A. Camacho, D.T. Saá, B. Lim, J. Arroyo-Cabrales, A. Rodríguez-Durán, E. Dumont, S. Burneo, L.F. A. Urioste, M. Tschapka & D. Espinosa: Family Phyllostomidae (New World Leaf-nosed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 335–338. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
- ↑ D. Cloutier & D.W. Thomas. Carollia perspicillata. „Mammalian Species”. 417, s. 2, 1992. DOI: 10.2307/3504157. (ang.).
Bibliografia
- The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).