generał | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1809-1831 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Karol Różycki herbu Poraj (ur. 5 listopada 1789 w Hucynówce[1] pod Czerniejowcami w powiecie jampolskim, zm. 12 września 1870 w Paryżu) – polski pamiętnikarz i publicysta, generał powstania styczniowego.
Życiorys
Od 1809 służył w armii Księstwa Warszawskiego i jako oficer jazdy brał udział we wszystkich jej kampaniach w latach 1815–1822 w armii Królestwa Polskiego. Urlopowany gospodarował na Wołyniu. Po wybuchu powstania 1830 współorganizator sił zbrojnych na Wołyniu i jako dowódca Pułku Jazdy Wołyńskiej walczył w składzie Korpusu gen. Józefa Dwernickiego. 17 czerwca 1831 odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Virtuti Militari. Po kapitulacji wyemigrował do Francji i działał w organizacjach demokratycznych (Młoda Polska, Towarzystwo Demokratyczne Polskie i inne)[2]. W 1842 związał się z A. Towiańskim.
W 1853 rząd turecki zaprosił go do swojej służby w stopniu generała. Propozycji nie przyjął.
Po wybuchu powstania styczniowego 1863, Rząd Narodowy wezwał go do udziału i awansował na generała. Przybył do Krakowa, ale po rozeznaniu sytuacji do działań nie przystąpił i wrócił do Paryża, tam zmarł. Pochowany na cmentarzu Montmartre. Ojciec Edmunda Różyckiego generała powstania styczniowego i szwagier Sadyka Paszy. Pradziad Ludomira Różyckiego[3].
Zmarli powstańcy 1863 zostali odznaczeni przez prezydenta RP Ignacego Mościckiego 21 stycznia 1933 roku Krzyżem Niepodległości z Mieczami[4].
Przypisy
- ↑ Hucynówka, przedmieście '''Czerniejowa''', [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 825 .
- ↑ Karol Różycki [online], www.ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2023-04-18] (pol.).
- ↑ Marcin Kamiński, Ludomir Różycki. Opowieść o życiu i twórczości, Bydgoszcz 1987, s. 13.
- ↑ Zarządzenie o nadaniu Krzyża Niepodległości z mieczami poległym i zmarłym Powstańcom 1863 r. (M.P. z 1933 r. nr 24, poz. 32).
Bibliografia
- K. Różycki, Powstanie na Wołyniu czyli Pamiętnik Pułku Jazdy Wołyńskiej, uformowanego w czasie wojny narodowej polskiej przeciw despotyzmowi tronu Rossyiskiego 1831 roku, Bourges 1832.
- K. Różycki, Pamiętnik Pułku Jazdy Wołyńskiej 1831 r., Paryż [1866].
- H.P. Kosk generalicja polska t. 2 wyd.: Oficyna Wydawnicza „Ajaks” Pruszkow 2001
- Leonard Rettel: Wspomnienie o Karolu Różyckim (przedruk nekrologu syg.224689 Rocznik Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu za rok 1870-1872). Kraków: Drukarnia „Czasu” Fr. Kluczyckiego, 1894. OCLC 448618959.
Linki zewnętrzne
- Publikacje Karola Różyckiego w bibliotece Polona
- Karol Różycki, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2022-04-15].