Kapucynka czarno-biała
Cebus capucinus[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Infragromada

łożyskowce

Rząd

naczelne

Podrząd

wyższe naczelne

Infrarząd

małpokształtne

Rodzina

płaksowate

Podrodzina

kapucynki

Rodzaj

kapucynka

Gatunek

kapucynka czarno-biała

Synonimy
Podgatunki
  • C. c. capucinus (Linnaeus, 1758)
  • C. c. curtus Bangs, 1905
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[7]

Kapucynka czarno-biała[8], kapucynka właściwa[9] (Cebus capucinus) – gatunek ssaka naczelnego z podrodziny kapucynek (Cebinae) w obrębie rodziny płaksowatych (Cebidae) występujący na terenie Ameryki Środkowej i Południowej.

Zasięg występowania

Kapucynka czarno-biała występuje w zależności od[10]:

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy naukowo opisał w 1758 roku szwedzki przyrodnik Karol Linneusz nadając mu nazwę Simia capucina[2]. Jako miejsce typowe odłowu holotypu Linneusz wskazał Brazylię (łac. Habitat in Brasilia)[2], ograniczone do północnej Kolumbii[11].

Taksony pośrednie między C. capucinus i C. albifrons występują w środkowej dolinie San Jorge, w dolnym biegu rzeki Cauca, w Kolumbii[10]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają dwa podgatunki[10].

Etymologia

  • Cebus: gr. κηβος kēbos „długoogoniasta małpa”[12].
  • capucinus: starofr. capucin „kaptur, kapucyn”, od wł. cappuccio „kaptur”, od późnołac. cappa „kaptur, czapka”[13].
  • curtus: łac. curtus „krótki, skrócony”[13].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 33–45 cm, długość ogona 35–55 cm; masa ciała samic 1,5–3 kg, samców 3–4 kg[14]. Twarz naga w kolorze cielistym pokryta jest gęstym włosiem. Sierść po bokach głowy oraz w okolicach szyi i ramion w kolorze białym, w pozostałej części futro w kolorze brunatnoczarnym do czarnego. Ogon słabochwytny, w końcowym odcinku najczęściej zwinięty.

Ekologia

Żyje w lasach przebywając w górnych partiach drzew wśród swoich towarzyszy liczących do 40 osobników. Na pokarm składają się: liście i pąki, owady, jaja ptaków jak i młode ptaki. Niekiedy pożywia się drobnymi ssakami. Ciąża trwa ok. 6 miesięcy, młode (najczęściej jedno) od razu przyczepia się matce do futra. Dożywa około 30 lat.

Przypisy

  1. ↑ Cebus capucinus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 3 C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 29. (łac.).
  3. ↑ É. Geoffroy Saint-Hilaire. Tableau des Quadrumanes, Ou des Animaux composant le premier Ordre de la Classe des Mammifères. „Annales du Muséum d’histoire naturelle”. 19, s. 111, 1812. (fr.).
  4. ↑ O. Bangs. The Vertebrata of Gorgona Island, Colombia. „Bulletin of the Museum of Comparative Zoology at Harvard College”. 46 (5), s. 91, 1905. (ang.).
  5. ↑ D.G. Elliot. Descriptions of apparently a new species and subspecies of Cebus; with remarks on the nomenclature of Linnaeus’s Simia appella and Simia capucina. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 26, s. 229, 1909. (ang.).
  6. ↑ B. von Pusch. Die Arten der Gattung Cebus. „Zeitschrift für Säugetierkunde”. 16, s. 191, 1941. (ang.).
  7. ↑ S. de la Torre i inni, Cebus capucinus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2021-2 [dostęp 2021-08-13] (ang.).
  8. ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 38. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  9. ↑ K. Kowalski (red.), A. Krzanowski, H. Kubiak, B. Rzebik-Kowalska & L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 126, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
  10. 1 2 3 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 192. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  11. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Cebus capucinus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-08-13].
  12. ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 166, 1904. (ang.).
  13. 1 2 The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
  14. ↑ A.B. Rylands, R.A. Mittermeier, B.M. Bezerra, F.P. Paim & H.L. Queiroz: Family Cebidae (Squirrel Monkeys and Capuchins). W: R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 3: Primates. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 412. ISBN 978-84-96553-89-7. (ang.).

Bibliografia

  • K. Kowalski (red.), A. Krzanowski, H. Kubiak, B. Rzebik-Kowalska & L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 126, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.