Kamienica Pod Św. Anną
Symbol zabytku nr rej. A-337 z 23 lutego 1968[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Kraków

Adres

Rynek Główny 14

Ukończenie budowy

1373, XVI, 1850, 1938, 1974–1978, 22 czerwca 1979

Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie
Mapa konturowa Starego Miasta w Krakowie, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kamienica Pod Św. Anną”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kamienica Pod Św. Anną”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kamienica Pod Św. Anną”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kamienica Pod Św. Anną”
Ziemia50°03′36,42″N 19°56′14,58″E/50,060117 19,937383

Kamienica Pod św. Anną – zabytkowa kamienica znajdująca się w Krakowie przy Rynku Głównym 14, na Starym Mieście. Jej nazwa wywodzi się od nieistniejącej już figury św. Anny, która zdobiła niegdyś fasadę budynku.

Historia

Pierwsze pisemne wzmianki o kamienicy w miejscu kamienicy Pod Św. Anną pochodzą z 1373. Do dzisiaj z tego okresu zachowały się gotyckie piwnice, położone na głębokości 5 metrów. Renesansowy wystrój zawdzięcza ona przebudowie w XVI w. W tym okresie kamienica posiadała drewnianą kładkę, która łączyła ją z kamienicą Pod Złotą Głową[2]. Przez następne stulecia znajdowała się w posiadaniu wielu właścicieli, pochodzących przeważnie z krakowskich rodzin kupieckich i rzemieślniczych (Delpacowie, Belli, Orłowscy).

Podczas pożaru miasta w 1850 roku kamienica została doszczętnie strawiona przez ogień. To po tym roku uzyskała obecne wnętrze i klatkę schodową ze zwieńczeniem ozdobionym freskami przedstawiającymi sceny z Chin. Również z tego okresu pochodzą freski i zdobienia ścian Sali Arkadowej na I piętrze.

Podczas ostatniej przebudowy, prowadzonej przez Adolfa Szyszko-Bohusza w 1938 roku, kamienica uzyskała znany dzisiaj wygląd fasady. Wnętrze zostało ostatni raz gruntownie odnowione w latach 19741978. 22 czerwca 1978 roku nazwa kamienicy została oficjalnie zmieniona na Dom Polonii[3].

Do 2005 kamienica posiadała czynne przejścia na każdej kondygnacji do sąsiedniej Kamienicy Celestyńskiej (ul. Grodzka 1).

Pomieszczenia kamienicy

Piwnice

W podziemiach budynku, sięgających średniowiecza, obecnie mieści się galeria wystawowa Wspólnoty Polskiej, w której prezentowane są dzieła artystów polskiego pochodzenia z całego świata. Można je podziwiać nieodpłatnie.

Parter

Na parterze znajdują się: restauracja – we frontowej części budynku i Sala Na Zadzi – od strony ogródka, który nie jest jednak użytkowany.
Restauracja posiada wystrój wyglądem nawiązujący do lat międzywojennych. Cały barek wykonany jest z drewna; z lady wyrastają kolumny, podtrzymuyjące stylową antresolę.
Sala Na Zadzi (nazwa oryginalna) jest pomieszczeniem o przeznaczonym pod organizację imprez, szkoleń czy spotkań towarzyskich. Posiada drewniany sufit z bali dębowych i zdobiące górne części ścian polichromie. Na ścienie z widokiemn na ogród zachowały się renesansowe rzeźbione w pieskowcu ościeża.

I piętro

Na I piętrze mieszczą się dwie sale o podobnym wykorzystaniu, co Sala Na Zadzi. Pierwsza z nich, Sala Arkadowa, znajduje się nad restauracją. Posiada bogate polichromie na całej powierzchni ścian. Przedstawiają one motywy roślinne, mitologiczne i zwierzęce. Na sali zachowały się oryginalne dwa piece kaflowe z XIX wieku. Przez środek biegnie arkada wsparta na jednej kolumnie; od niej powstała nazwa sali.
Od strony ogrodu znajduje się Sala Renesansowa z podobnymi do Sali Na Zadzi ościeżami i oknami. Jest to największe pomieszczenie w budynku – posiada powierzchnię ok. 100m2. Jej wyposażenie stanowią dębowe krzesła ustawione kinowo oraz fortepian, na którym grywane są koncerty Chopinowskie organizowane przez Wspólnotę Polską. Również w tej sali znajduje się dębowy sufit oraz zachował się piec kaflowy. Mogą odbywać się tutaj również wesela oraz szkolenia. Z sali można wyjść na drewniany balkon z widokiem na ogród.

II piętro

II piętro mieści część biurową Domu Polonii. Znajdują się tu księgowość, administracja, pokoje dyrektora i prezesa oraz kuchnia z łazienką. W pomieszczeniach od strony frontu kamienicy znajdują się bogato zdobione, wykonane z gipsu, putta. Sale drugiego piętra nie posiadają drewnianych sufitów.

III piętro

III Piętro to trzy pokoje hotelowe. Dwa z widokiem na Rynek, jedno (apartament) z widokiem na ogród. W apartamencie również znajdują się dębowe sufity, a także zabytkowe meble – kredens, stół, krzesła oraz zegar kurantowy.

Strych

Powyżej III piętra znajdują się pomieszczenia gospodarcze – kotłownia, składy i magazyny. Wszystko wieńczy lekoospadzisty dach o pokryciu blaszanym.

Zobacz też

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2023-08-12].
  2. Rynek Główny, dom nr 14, Kamienica Pod Św. Anną.
  3. Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” Oddział w Krakowie: Dom Polonii w Krakowie. Kraków.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.