Kaliszkowice Ołobockie
wieś
Ilustracja
Szkoła w Kaliszkowicach Ołobockich
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

ostrzeszowski

Gmina

Mikstat

Liczba ludności (2022)

770[1]

Strefa numeracyjna

62

Kod pocztowy

63-510[2]

Tablice rejestracyjne

POT

SIMC

0203849

Położenie na mapie gminy Mikstat
Mapa konturowa gminy Mikstat, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kaliszkowice Ołobockie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kaliszkowice Ołobockie”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kaliszkowice Ołobockie”
Położenie na mapie powiatu ostrzeszowskiego
Mapa konturowa powiatu ostrzeszowskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Kaliszkowice Ołobockie”
Ziemia51°32′57″N 18°03′06″E/51,549167 18,051667[3]

Kaliszkowice Ołobockie (pierwotnie Racławy, potem Kaliszkowice Mnisze[4]) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrzeszowskim, w gminie Mikstat.

Historia

Miejscowość historycznie należy do ziemi wieluńskiej. Pierwotnie związana była z Wielkopolską oraz Dolnym Śląskiem. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XIII wieku. Wymieniona pierwszy raz w dokumencie zapisanym po łacinie w 1211 i 1213 pod nazwami „Raclavi, Rabławy, Radzlai”, a później w 1441 także „Kaliszkowice Monialium”. Wieś początkowo była wsią duchowną, z czasem stała się jednak własnością szlachecką. W początku XVI wieku nastąpiła zmiana nazwy miejscowości. Od miejscowego szlachcica wykupił ją klasztor cysterek w Ołoboku i odtąd od właścicieli zwie się Kaliszkowicami Ołobockimi (w odróżnieniu od sąsiednich Kaliszkowic Kaliskich, których właścicielem był zakon w Kaliszu)[4].

Miejscowość została odnotowana w historycznych dokumentach własnościowych, prawnych i podatkowych. W 1211 książę wielkopolski Władysław Odonic nadał przy fundacji klasztoru w Ołoboku wieś Racławy (dawna nazwa Kaliszkowic Olobockich) koło Kaliszkowic, które później zwano Kaliszkowicami Kaliskimi[4][5]. W 1291 papież Mikołaj IV zatwierdził temu klasztorowi posiadanie wśród innych wsi m.in. Racławy. W 1425 biskup wrocławski zgodził się na zamianę dziesięciny snopowej płaconej z Kaliszkowic Ołobockich plebanowi w Kotłowie. W 1441 wieś odnotowano pod łacińską nazwą Kaliszkowice Monialium leżącą w ziemi ostrzeszowskiej. Wieś płaciła podatek z 20 łanów oraz od sołtysów, a także od karczmy oraz młyna. W 1521 opatka ołobocka pozwała Rubina Kaliszkowskiego o szkody wyrządzone we wsi. W latach 1523–1530 klasztor ołobocki wykupił od Rubina jego części Kaliszkowic i miejscowość zaczęto nazywać Kaliszkowicami Ołobockimi. W 1634 oraz w 1670 wieś odnotowano jako należącą do parafii Kotłów[4].

W końcu XVI wieku położona była w powiecie ostrzeszowskim ziemi wieluńskiej województwa sieradzkiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów[6].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.

Położenie

Odległości do pobliskich miast:

Wieś położona na skrzyżowaniu dróg powiatowych między tymi miastami. Rozpościera się na planie krzyża. Na wschód od centrum wsi, w odległości ok. 1200 m od skrzyżowania głównych dróg, leży osada nazywana „Wywozy”. Tutaj naturalną granicę terenu wsi tworzy ściana lasu należącego do nadleśnictwa Taczanów i biegnąca z Grabowa nad Prosną do pobliskich Namysłaków niezelektryzowana linia kolejowa, w dniu dzisiejszym nieeksploatowana. Linia powstała w okresie przedwojennym. Według planów niemieckich miała ona biec aż do Kalisza, lecz idea ta nie została zrealizowana. W czasach powojennych była ona wykorzystywana przez Polskie Koleje Państwowe do przewozu drewna – z tego też powodu końcowa stacja Namysłaki to rozległy teren składnicy, na który zwożono drewno pozyskiwane w pobliskich lasach.

Kościół parafialny

Znajduje się na granicy z sąsiednią wsią – Kaliszkowice Kaliskie. Początkowo budynek pełnił rolę szkółki, do której uczęszczały dzieci z terenu Kaliszkowic Ołobockich i Kaliskich. Po decyzji utworzenia parafii (do tego momentu wsie należały do parafii Kotłów odległej o 6 km) budynek zaadaptowano na kościół parafialny.

Kościółek został rozbudowany w latach 90. Ciekawy jest sposób, w jaki zrealizowano przebudowę – kościół uprzednio posiadał drzwi wejściowe od strony drogi, w czasie przebudowy przedłużono część za ołtarzem, dosłownie odwracając kościół – wejście obecnie znajduje się w części zachodniej, obecny ołtarz i zakrystia zajmują dawną nawę główną kościoła. Kościół zbudowany w zarysie krzyża łacińskiego – w ramionach bocznych znajdują się ołtarze. Wnętrze kościoła jest śnieżnobiałe, wzdłuż ścian bocznych zrealizowane w drewnie stacje drogi krzyżowej. Na ołtarzu dominują 2 obrazy przedstawiające scenę Zwiastowania – kościół znajduje się właśnie pod jego wezwaniem. Po przeciwnej stronie ulicy znajduje się cmentarz parafialny, ale groby dawnych mieszkańców wsi znajdziemy także na starym cmentarzu w Kotłowie.

Budynek szkoły z przyległym terenem szkolnym (boiska i lasek) pochodzi z lat 30.; obejmuje 4 sale lekcyjne, w ostatnich latach został znacznie zmodernizowany.

Przypisy

  1. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 420 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 48640
  4. 1 2 3 4 Rosin 1963 ↓.
  5. Ostrów Wielkopolski – dzieje miasta i regionu, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1990, s. 89, ISBN 83-210-0851-8.
  6. Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie w drugiej połowie XVI wieku. Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1998, s. 69.

Bibliografia

  • Ryszard Rosin: Słownik historyczno-geograficzny ziemi wieluńskiej w średniowieczu, hasło: „Kaliszkowice Ołobockie”. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963, s. 89.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.