Kalatówki
Ilustracja
Widok na polanę ze zboczy Kasprowego Wierchu
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

województwo małopolskie

Pasmo

Tatry, Karpaty

Wysokość

ok. 1160–1250 m n.p.m.

Zagospodarowanie

pastwisko

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kalatówki”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kalatówki”
Ziemia49°15′33″N 19°58′04″E/49,259167 19,967778
Widok z nartostrady na Hotel Kalatówki
Kalatówki i widok na Kondratowy Wierch
Polana Kalatówki i Kalackie Koryto

Kalatówki – polana reglowa leżąca w Dolinie Bystrej w Tatrach Zachodnich. Jest to stosunkowo płaski, otwarty teren, otoczony z wszystkich stron lasem, z widokami na rejon Kasprowego Wierchu[1].

Opis polany

Od wschodniej i północnej strony stoki polany łagodnie opadają do zalesionej doliny potoku Bystra. Od pozostałych stron otoczone są zalesionymi wzniesieniami Kalackiej Turni i Kalackiego Upłazu. Spod Kalackiej Kopy pomiędzy Kalacką Turnią a Kalackim Upłazem opada na Kalatówki trawiasty, stromy i długi żleb Kalackie Koryto. Dolna część polany (przy potoku Bystra) znajduje się na wysokości 1160–1200 m n.p.m., górna – 1200–1250 m n.p.m.[2] Rozdzielone są moreną boczną dawnego lodowca Bystrej[1].

Na Kalatówkach istniał pierwszy w polskich Tatrach ośrodek narciarski i w 1910 r. odbyły się tu pierwsze w Tatrach zawody narciarskie. Urządzano tutaj slalomy, zjazdy, a nawet skoki narciarskie. Obecnie w dalszym ciągu Kalatówki są popularne wśród narciarzy, działa tu szkółka narciarska i funkcjonują wyciągi narciarskie Kalatówki[1]. Wiosną, w czasie topnienia śniegów zakwitają masowo krokusy. Z rzadkich w Polsce roślin występuje złoć mała[3].

Nazwa polany pochodzi od nazwiska dawnych właścicieli, Kalatów, którzy już w XIV wieku byli sołtysami w miejscowości Szaflary. Polana była koszona i wchodziła w skład Hali Kalatówki[4]. W użytkowaniu znajdowała się już od XVIII w. W 1938 r. stało na niej 11 szałasów. Po zniesieniu pasterstwa obszar polany częściowo uległ zalesieniu. Wspomnieniem po dawnym pasterstwie jest jeden wysokozrębowy, szerokofrontowy szałas z czterospadowym, krytym deskami dachem, z początku XX wieku[1]. Obecnie polana jest własnością TPN. Ponownie wprowadzono na niej tzw. kulturowy wypas owiec[5].

Zabudowania Kalatówek

Oprócz polany Kalatówki to również część należącego do Zakopanego osiedla Kuźnice. Z Kuźnic do polany prowadzi brukowana granitowymi kamieniami droga Brata Alberta. Przy drodze tej znajduje się zaprojektowany przez Stanisława Witkiewicza klasztor Albertynek na Kalatówkach z 1898 roku, a w nim pochodząca z 1902 r. pustelnia Brata Alberta. Do Kalatówek należy również drugi klasztor Albertynów na Śpiącej Górze, położony w lesie na stokach Krokwi. Na wale morenowym polany Kalatówki stoi murowany hotel górski PTTK Kalatówki[2], zaś do dzisiejszych czasów nie przetrwało zlokalizowane na południowym skraju polany drewniane schronisko Tatrzańskiego Towarzystwa Narciarzy[6].

Szlaki turystyczne

szlak turystyczny niebieski z Kuźnic na Giewont przez Dolinę Kondratową. Szlak rozdwaja się przy klasztorze Albertynek i łączy z powrotem w pobliżu Wywierzyska Bystrej. Zachodnia nitka przechodzi obok hotelu górskiego, wschodnia przebiega skrajem polany[7].

  • Czas przejścia z Kuźnic do hotelu górskiego Kalatówki: 35 min, ↓ 25 min
  • Czas przejścia z Kuźnic wschodnią odnogą szlaku do schroniska na Hali Kondratowej: 1:20 h, ↓ 1 h
  • Czas przejścia z hotelu górskiego do schroniska na Hali Kondratowej: 50 min, ↓ 40 min

szlak turystyczny czarny (Ścieżka nad Reglami) biegnąca początkowo razem z niebieskim, odłączająca się od niego na terenie Hali Kalatówki i biegnąca w kierunku Doliny Białego i Sarniej Skały. Czas przejścia z Kalatówek na Czerwoną Przełęcz: 1:25 h, z powrotem 1:20 h[7].

Nartostrady

szlak narciarski niebieski dolną częścią polany, w pobliżu potoku Bystra, przebiega trasa nartostrady z Doliny Goryczkowej do Kuźnic[2].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
  2. 1 2 3 Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1: 25 000, Warszawa: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, październik 2009, ISBN 83-87873-36-5.
  3. ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.
  4. ↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  5. ↑ Marcin Bukowski, Dynamika zarastania polan tatrzańskich, M. Guzik (red.), Zakopane: Wydawnictwa Tatrzańskiego Parku Narodowego, 2009, ISBN 978-83-61788-08-9.
  6. ↑ Ryszard Bogdziewicz, Schroniska karpackie od Beskidu Śląskiego do Czarnohory w latach 1874–1945, wyd. I, Lublin: Drukarnia i Wydawnictwo Akademickie WSSP im. Wincentego Pola, 2012, s. 75, ISBN 978-83-60594-24-7, OCLC 956614813.
  7. 1 2 Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000, Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X.

Linki zewnętrzne

Panorama widokowa z Kalatówek
Panorama widokowa z Kalatówek
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.