Kałamarnica kolosalna
Mesonychoteuthis hamiltoni
Robson, 1925
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

mięczaki

Gromada

głowonogi

Nadrząd

dziesięciornice

Rząd

kałamarnice

Rodzina

Cranchiidae

Rodzaj

Mesonychoteuthis
Robson, 1925

Gatunek

kałamarnica kolosalna

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Kałamarnica kolosalna[2] (Mesonychoteuthis hamiltoni) – gatunek kałamarnicy z rodziny Cranchiidae. Obok kałamarnicy olbrzymiej (Architeuthis dux) jeden z największych znanych mięczaków.

Budowa

Mesonychoteuthis hamiltoni jest jednym z największych (jeśli nie największym) wśród znanych bezkręgowców – masa przedstawiciela tego gatunku wynosi około 500 kg[3]. Jest znanych zaledwie kilka osobników, a obecne szacunki na podstawie analizy mniejszych i niedojrzałych okazów określają maksymalny rozmiar osobników tego gatunku na 12–14 m długości i wagę do 750 kilogramów[4][5]. M. hamiltoni mają odmienne proporcje i znacznie masywniejszy płaszcz niż kałamarnice olbrzymie o tej samej długości[6]. Wyróżnia się u nich głowę, nogę (przekształconą nogę tworzą ramiona wraz z lejkiem) i worek trzewiowy. Głowa charakteryzuje się wysokim poziomem rozwinięcia, oczy osiągają do 30 cm średnicy. Otwór gębowy otoczony jest wieńcem 10 ramion, przy czym dwa ramiona są wydłużone i służą do chwytania ofiar. W worku trzewiowym znajdują się narządy wewnętrzne. Ubarwienie od białego po różowawe[7].

Tryb życia

O tych kałamarnicach wciąż wiadomo niewiele, gdyż do roku 2005 opisano zaledwie dziesięć egzemplarzy. Kałamarnica kolosalna żyje w wodach antarktycznych, choć młode okazy znajdowane są w cieplejszych wodach.

Prawdopodobnie zasiedla mezo- i batypelagial, jednak osobniki młodociane przebywają również przy powierzchni[3]. M. hamiltoni zanotowano  nawet na głębokości około 2000 metrów pod poziomem morza; prowadzą głównie bentoniczny tryb życia. Występuje w zimnych wodach Oceanu Południowego, od Antarktydy do południowego krańca Afryki, Ameryki Południowej i Nowej Zelandii[8].

Mesonychoteuthis hamiltoni jest często uważany za bardzo aktywnego i agresywnego drapieżnika[6], jednak szacunki jego wymagań metabolicznych i energetycznych sugerują, że kałamarnica ta prowadzi powolny tryb życia i wymaga bardzo niewiele pokarmu – dorosłemu osobnikowi o masie 500 kg ważąca 5 kg ryba może wystarczyć na około 200 dni. W takim wypadku wymagania pokarmowe wynosiłyby jedynie 0,03 kg na dzień, co odpowiada 45,1 kcal. Prawdopodobnie kałamarnica kolosalna poluje z zasadzki i chwyta zdobycz za pomocą haków na ramionach i mackach. Żywi się głównie rybami, zwłaszcza antarem polarnym, natomiast sama stanowi potencjalne pożywienie dla kaszalotów[3] i rekinów Somniosus antarcticus[9] (wcześniej uznawanych za S. microcephalus).

Historia odkryć

Rozmrożony okaz na wystawie w Muzeum Narodowym Nowej Zelandii Te Papa Tongarewa

Rodzaj Mesonychoteuthis z gatunkiem Mesonychoteuthis hamiltoni został nazwany w 1925 przez Robsona na podstawie dwóch macek znalezionych w żołądku kaszalota. W 2007 roku udało się złowić doskonale zachowany okaz kałamarnicy kolosalnej o długości ok. 10 m i masie 495 kg[10], po czym został on zamrożony i przetransportowany do Nowej Zelandii. 28 kwietnia 2008 r. naukowcy zaczęli rozmrażać kałamarnicę wyłowioną przez rybaków rok wcześniej; operację można było obserwować na stronie internetowej[11].

W lipcu 2008 r. w u wybrzeży Australii wyłowiono okaz, który ważył 245 kg, a jego ramiona mierzyły od 12 do 15 metrów[12].

Przypisy

  1. ↑ Mesonychoteuthis hamiltoni, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  2. ↑ Kałamarnice olbrzymie w Antarktyce. [dostęp 2011-05-16]. Cytat: „kałamarnica kolosalna (Mesonychoteuthis hamiltoni)”.
  3. 1 2 3 Rui Rosa, Brad A. Seibel, Slow pace of life of the Antarctic colossal squid, „Journal of the Marine Biological Association of the United Kingdom”, 90 (7), 2010, s. 1375–1378, DOI: 10.1017/S0025315409991494 (ang.).
  4. ↑ www.unmuseum.org: The Colossal Squid [dostęp 2018-08-01].
  5. ↑ Anderton, H.J. 2007. Amazing specimen of world’s largest squid in NZ. Oficjalna strona rządu Nowej Zelandii [dostęp 2018-08-01].
  6. 1 2 Kat Bolstad: Deep-Sea Cephalopods: An Introduction and Overview. The Octopus News Magazine Online. [dostęp 2011-05-16]. (ang.).
  7. ↑ Jura Czesław: Bezkręgowce- Postawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004. ISBN 978-83-01-14595-8.
  8. ↑ P.G. Rodhouse, M.R. Clarke, Distribution of the early-life phase of the Antarctic squid Galiteuthis glacialis in relation to the hydrology of the Southern Ocean in the sector 15° to 30°E, „Marine Biology”, 91 (3), 1986, s. 353–357, DOI: 10.1007/BF00428629 [dostęp 2022-05-07] (ang.).
  9. ↑ Yves Cherel, Guy Duhamel, Antarctic jaws: cephalopod prey of sharks in Kerguelen waters, „Deep Sea Research Part I: Oceanographic Research Papers”, 51 (1), 2004, s. 17–31, DOI: 10.1016/j.dsr.2003.09.009 (ang.).
  10. ↑ Photos: Fishermen haul in world’s biggest squid. nzherald.co.nz, 23 lutego 2007.
  11. ↑ Piotr Kościelniak: Gigantyczny głowonóg z lodu. rp.pl, 29 kwietnia 2008.
  12. ↑ Kraken odnaleziony. TVN24.pl, 18 lipca 2008. [dostęp 2010-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (4 marca 2010)].

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.