Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie |
nauczyciel |
Tytuł naukowy |
magister filozofii |
Alma Mater | |
Stanowisko |
bibliotekarz |
Pracodawca |
Bank polski |
Rodzice |
Franciszek Ksawery i Justyna Ryszarda z domu Morbitzer |
Julian Bayer (ur. 16 lutego 1806 w Krakowie, zm. 15 lutego 1872 w Warszawie) – polski nauczyciel, matematyk, astronom, statystyk.
Życiorys
Urodził się w Krakowie w rodzinie Franciszka Ksawerego i Justyny Ryszardy z d. Morbitzer, dnia 16 lutego 1806. Podstawowe nauki pobierał w rodzinnym mieście. Rozpoczął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim na wydziale fizyczno-matematycznym oraz filologii. Po czterech latach przenosi się do Warszawy na Uniwersytet Królewsko-Aleksandrowski, gdzie w 1829 otrzymuje stopień magistra filozofii.
Podejmuje pracę w szkołach jako nauczyciel matematyki: w warszawskiej szkole powiatowej na Smolnej, w szkole obwodowej na ulicy Długiej, oraz w gimnazjum wojewódzkim w Łukowie (szkoła utworzona w 1833 po likwidacji szkoły pijarskiej). W 1836 rezygnuje z działalności pedagogicznej i obejmuje posadę bibliotekarza w Banku polskim. Przez cztery lata pełnił obowiązki profesora wydziału matematyczno-fizycznego Szkoły Głównej w Warszawie.
Był członkiem Towarzystwa statystycznego w Petersburgu oraz krakowskiego Towarzystwa naukowego.
Pod koniec 1871 ustanowił fundację imienia Jana i Juliana Bayerów, której celem było wspieranie uczniów krakowskiej szkoły technicznej w dziedzinie handlu i druga jej część przeznaczona była na stypendia dla ucznia matematyki, fizyki i astronomii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Zmarł 15 lutego 1872 w Warszawie i pochowany został na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 23-5-21)[1].
Publikacje
- Astronomia popularna (1861)
- Pogadanki astronomiczne
- O niektórych własnościach liczb, a szczególniey o prawach ich podzielności (1830)[2]
- Buhalterya (podwójna, włoska) czyli prowadzenie ksiąg handlowych, Warszawa (1860, rękopis)
- Kurs rachunkowości handlowej 1859-1862 (skrypt, 1865 ss. 630)
- Teorya liczb. Wykład professora Juljana Bayera w Szkole Głównej Warszawskiej (1865)
- Rachunek prawdopodobieństwa (część pierwsza, Warszawa, 1865)
- Astrognozya czyli nauka poznawania gwiazd (Warszawa 1869)
- O kongruencyjach czyli równoresztach (Warszawa, 4 kwietnia 1870)
Przypisy
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: ROSTAFIŃSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-03-07] .
- ↑ Julian Bayer / Katalog HINT. hint.org.pl. [dostęp 2021-01-01].
Bibliografia
- S. Orgelbrand: Encyklopedia Powszechna. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Akcyjnego Odlewni czcionek i Drukarni S. Orgelbranda Synów., 1898, s. 226, seria: Encyklopedia Powszechna : z ilustracjami i mapami.
- Andrzej Lisicki. NOWOŚCI WYDAWNICZE: Historia astronomii w Polsce. „Urania”, s. 282, 10 1986. Warszawa: ZAKŁAD NARODOWY IM. OSSOLIŃSKICH WYDAWNICTWO PAN. ISSN 0042-0794. [dostęp 2020-12-28].
- Filip Sulimierski. Julian Bayer i Michał Brzostowski. „Tygodnik Ilustrowany”. Serya II. TOM IX (220), s. 1-2, 16 marca 1872. Warszawa: Józef Unger. [dostęp 2020-12-28].
Linki zewnętrzne
- Publikacje J. Bayera w zbiorach Biblioteki Narodowej - wersja cyfrowa na Polona.pl
- Julian Bayer. Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2022-01-14].