Data i miejsce urodzenia |
24 maja 1907 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
14 września 1991 |
Zawód, zajęcie |
historyk, sinolog |
John King Fairbank (ur. 24 maja 1907, zm. 14 września 1991) – amerykański historyk i sinolog.
Życiorys
Studiował na University of Wisconsin-Madison, a następnie przeniósł się na Harvard University, który ukończył w 1929 roku, po czym wyjechał na dalsze studia na Uniwersytet Oksfordzki. W Anglii, ponieważ uczelnie nie oferowały wtedy studiów sinologicznych, zaczął się samodzielnie uczyć języka chińskiego[1]. Po uzyskaniu w 1932 roku doktoratu wyjechał do Pekinu, gdzie przez kilka lat pracował jako wykładowca na Uniwersytecie Tsinghua[2].
Po powrocie do USA w 1936 roku został wykładowcą historii na Harvardzie i zajmował się naukowo Chinami w epoce cesarstwa[1]. Po japońskim ataku na Pearl Harbor podjął pracę w Biurze Informacji Wojennej i został wysłany do Chongqingu, tymczasowej siedziby rządu Republiki Chińskiej, która od 1937 roku toczyła wojnę z Japonią[2]. Powrócił do Waszyngtonu w 1944 roku, po czym rok później wrócił do Chin i podjął pracę w Szanghaju. Z Chin wyjechał w 1946 roku, na krótko przed wznowieniem w tym kraju wojny domowej[1].
Po powrocie do USA wyrażał swoje poparcie dla Mao Zedonga i chińskich komunistów oraz nawoływał rząd amerykański do nawiązania stosunków dyplomatycznych z Chińską Republiką Ludową[3]. Oskarżony o szpiegostwo[1] i atakowany w okresie tzw. maccartyzmu[2]. W latach 1955–1973 był dyrektorem Centrum Studiów Azji Wschodniej[2]. Do Chin przyjechał ponownie w 1972 roku po wizycie Nixona w tym kraju[2]. Na łamach dwumiesięcznika „Foreign Affairs” wyraził wówczas podziw dla rewolucji kulturalnej[4], co jednak po latach sam nazwał „znakomitym przykładem sentymentalnego sinofilizmu, [...] sprawiającego, że skądinąd niesentymentalni uczeni nie chcą powiedzieć niczego złego o przedmiocie swoich badań”[5].
W 1977 roku przeszedł na emeryturę[2]. Pozostawił po sobie liczne prace sinologiczne, uważane obecnie za klasyczne[3].
Wybrane prace
- Trade and Diplomacy on the China Coast: The Opening of the Treaty Ports, 1842-1854, Harvard University Press, 1953.
- Patterns Behind the Tientsin Massacre, w: Harvard Journal of Asiatic Studies 20, nr 3/4 (1957), str. 480-511.
- Ch'ing Administration: Three Studies, Harvard University Press, 1960.
- Chinabound: a fifty-year memoir, Harper & Row, 1982.
- The United States and China, Harvard University Press, 1983.
- China: A New History, Belknap Press of Harvard University Press, 1992.
Tłumaczenia na język polski
- Historia Chin. Nowe spojrzenie, Wydawnictwo Marabut, 1996.
Przypisy
- 1 2 3 4 Christopher Alesevich: John King Fairbank: Present at the Creation. US-China Today, 11 września 2007. [dostęp 2009-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (31 grudnia 2014)]. (ang.).
- 1 2 3 4 5 6 David Gonzales: John K. Fairbank, China Scholar Of Wide Influence, Is Dead at 84. The New York Times, 16 września 1991. [dostęp 2009-12-13]. (ang.).
- 1 2 Jakub Polit: Chiny. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2004, s. 392. ISBN 83-88542-68-0.
- ↑ Jakub Polit: Chiny. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2004, s. 259. ISBN 83-88542-68-0.
- ↑ John King Fairbank: Historia Chin. Nowe spojrzenie. Gdańsk: Wydawnictwo Marabut, 1996, s. 159. ISBN 83-85893-79-2.
- ISNI: 0000000083446585
- VIAF: 73865559
- LCCN: n79018027
- GND: 120742683
- NDL: 00439160
- LIBRIS: qn2591k859j252s
- BnF: 12020748s
- SUDOC: 028355024
- SBN: CFIV062747
- NLA: 35074079
- NKC: jn19990002154
- BNE: XX920685
- NTA: 068422660
- BIBSYS: 7039468
- CALIS: n2004244531
- CiNii: DA00156542
- Open Library: OL138486A
- PLWABN: 9810649428605606
- NUKAT: n93120416
- J9U: 987007261060305171
- PTBNP: 870761
- CANTIC: a10298198
- LNB: 000025460
- KRNLK: KAC199608419
- LIH: LNB:V*378678;=BZ