Rezerwat przyrody Jezioro Liwieniec

Liwieniec
	Położenie
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Miejscowości nadbrzeżne	Prabuty
Region	Pojezierze Łasińskie
	Morfometria
Powierzchnia	0,828 km²
Wymiary; • max długość; • max szerokość	; 1,4 km; 0,5 km
Głębokość; • maksymalna	; 1,7 m
	Hydrologia
Rzeki zasilające	Liwa
Rzeki wypływające	Liwa
Rodzaj jeziora	wytopiskowe, eutroficzne

Jezioro Liwieniec
	; Łabędzie nieme na jeziorze Liwieniec
	rezerwat faunistyczny
Typ	faunistyczny
Podtyp	ptaków
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Położenie	gmina Prabuty
Data utworzenia	1967
Akt prawny	M.P. z 1967 r. nr 61, poz. 288
Powierzchnia	114,52 ha
Powierzchnia otuliny	153,87 ha
Ochrona	czynna
	Położenie na mapie gminy Prabuty Jezioro Liwieniec
	Położenie na mapie Polski Jezioro Liwieniec
	Położenie na mapie województwa pomorskiego Jezioro Liwieniec
	Położenie na mapie powiatu kwidzyńskiego Jezioro Liwieniec
	53°45′33″N 19°11′16″E/53,759167 19,187778

Rezerwat przyrody Jezioro Liwieniec – rezerwat faunistyczny położony na zachód od miasta Prabuty (gmina Prabuty, powiat kwidzyński, woj. pomorskie). Obejmuje teren jeziora Liwieniec oraz przyległe obszary bagienne^[3]. Niemal w całości położony jest we wschodniej części Morawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu^[4].

Jezioro Liwieniec

Liwieniec to płytkie (maks. 1,7 m) przepływowe jezioro wytopiskowe o powierzchni 82,80 ha. Przybrzeżną część jeziora porasta bujnie rozwinięta roślinność szuwarowa, w związku z czym powierzchnia otwartego lustra wody to jedynie około 68 ha^[3]. Przez jezioro przepływa rzeka Liwa. Dno płaskie i zamulone. Jezioro ulega zjawisku eutrofizacji, do czego przyczynił się dopływ ścieków z miasta Prabuty, który miał miejsce do 1994 roku, kiedy to w pobliżu wschodniego brzegu jeziora wybudowano oczyszczalnię ścieków^[4]. Mimo że w znacznym stopniu ograniczyło to zanieczyszczanie wód jeziora, to znajdująca się w zlewni jeziora oczyszczalnia nadal jest punktowym źródłem zanieczyszczeń, a stan jeziora nie ulega poprawie^[4].

W południowej części jeziora znajduje się niewielka wyspa^[3].

Ogólne informacje o rezerwacie

Rezerwat przyrody „Jezioro Liwieniec” został utworzony zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 7 października 1967 r. w celu zachowania piękna krajobrazu oraz miejsc gniazdowania łabędzia niemego, mewy śmieszki oraz wielu innych gatunków ptaków^[5]. Rezerwat powstał na powierzchni 82,80 ha^[5] i obejmował początkowo jedynie teren jeziora Liwieniec.

Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku z dnia 20 kwietnia 2015 r. powiększono go do 114,52 ha oraz wyznaczono wokół rezerwatu otulinę o powierzchni 153,87 ha^[2]. Zmieniono też cel ochrony, którym jest obecnie „zachowanie ekosystemu jeziora eutroficznego wraz z charakterystycznymi dla niego biotopami i biocenozami w szczególności populacji i siedlisk gatunków ptaków wodno-błotnych”^[1]^[2].

Na mocy obowiązującego planu ochrony ustanowionego w 2016 roku, obszar rezerwatu objęty jest ochroną czynną^[1]^[6].

Fauna

Rezerwat „Jezioro Liwieniec” jest ważnym lęgowiskiem dla ptaków wodno-błotnych. W szerokim pasie trzcin gniazdują m.in. trzciniak, trzcinniczek, brzęczka, rokitniczka, bąk i błotniak stawowy^[4]. Ze względu na wypłycanie i zarastanie zbiornika wodnego spada liczebność takich ptaków jak kaczki, łyski czy perkozy^[4], spadło także znaczenie rezerwatu jako miejsce lęgowe wymienionych w akcie powołującym gatunków: mewy śmieszki i łabędzia niemego^[3].

Ze ssaków można tu spotkać gatunki związane ze środowiskiem wodnym: piżmaka, wydrę czy norkę amerykańską. Z pobliskiego kompleksu leśnego teren rezerwatu penetrują lisy i jenoty^[3].

W wodach jeziora występują takie gatunki ryb jak: szczupak, płoć, leszcz, krąp, lin, karaś, okoń czy węgorz^[3].

Flora

Ze względu na niewielką różnorodność występujących typów fitocenoz flora roślin naczyniowych rezerwatu jest raczej uboga^[4]. Występują tu zbiorowiska roślinne takie jak zespół spirodeli wielokorzeniowej (Spirodeletum polyrhizae), zespół grążela żółtego i grzybieni białych (Nupharo-Nymphaeetum albae), szuwar trzcinowy (Phragmitetum australis), szuwar wąskopałkowy (Typhetum angustifoliae), szuwar z turzycą ciborowatą i szalejem jadowitym (Cicuto-Caricetum pseudocyperi), zarośla łozowe (Salicetum pentandro-cinereae) czy ols torfowcowy (Sphagno squarrosi-Alnetum)^[4].

Z roślin zagrożonych odnotowano tu takie gatunki jak: rogatek krótkoszyjkowy, kukułka krwista, groszek błotny czy nerecznica grzebieniasta^[4].

Turystyka

Na rzece Liwa, na odcinku przebiegającym przez teren jeziora Liwieniec, wyznaczono szlak do pływania sprzętem wodnym bez napędu silnikowego, bez możliwości penetracji stref brzegowych jeziora^[7].

Zagrożenia

Oprócz wspomnianych już zanieczyszczeń wód, eutrofizacji i postępującego procesu wypłycania jeziora, podstawowym zagrożeniem dla środowiska rezerwatu jest bliskość zabudowań miasta Prabuty i związana z tym działalność człowieka – m.in. zanieczyszczenie atmosfery, kłusownictwo wędkarskie i rybackie, rekreacyjne użytkowanie jeziora (np. spływy kajakowe) i związane z tym jego zaśmiecanie i płoszenie zwierząt, niszczenie strefy brzegowej od strony miasta, gdzie teren działek i ogródków styka się bezpośrednio z taflą jeziora^[3]^[6].

Przypisy

1 2 3 4 Rezerwat przyrody Jezioro Liwieniec. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2019-06-08].
1 2 3 4 Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku z dnia 20 kwietnia 2015 r. w sprawie rezerwatu przyrody „Jezioro Liwieniec”. [w:] Dz. Urz. Województwa Pomorskiego poz. 1512 [on-line]. 2015-05-07. [dostęp 2019-06-08].
1 2 3 4 5 6 7 Malwina Liszewska: Rezerwat Jezioro Liwieniec i rzeka Liwa. [w:] www.prabuty.pl [on-line]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-15)].
1 2 3 4 5 6 7 8 Uzasadnienie do planu ochrony rezerwatu przyrody „Jezioro Liwieniec”. 2016. [dostęp 2019-06-08].
1 2 Zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 7 października 1967 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody (M.P. z 1967 r. nr 61, poz. 288)
1 2 Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku z dnia 17 lutego 2016 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody „Jezioro Liwieniec”. [w:] Dz. Urz. Województwa Pomorskiego poz. 1084 [on-line]. 2016-03-15. [dostęp 2019-06-08].
↑ Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku z dnia 3 czerwca 2015 r. w sprawie wyznaczenia szlaku „Jezioro Liwieniec”. [dostęp 2019-06-08].

Bibliografia

Jan Bałdowski Warmia i Mazury, mały przewodnik Wydawnictwo Sport i Turystyka Warszawa 1977 s. 179

Linki zewnętrzne

Malwina Liszewska: Rezerwat Jezioro Liwieniec i rzeka Liwa. [w:] www.prabuty.pl [on-line]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-15)].

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[crfop-1] 1 2 3 4 Rezerwat przyrody Jezioro Liwieniec. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2019-06-08].

[z2015-2] 1 2 3 4 Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku z dnia 20 kwietnia 2015 r. w sprawie rezerwatu przyrody „Jezioro Liwieniec”. [w:] Dz. Urz. Województwa Pomorskiego poz. 1512 [on-line]. 2015-05-07. [dostęp 2019-06-08].

[prabuty-3] 1 2 3 4 5 6 7 Malwina Liszewska: Rezerwat Jezioro Liwieniec i rzeka Liwa. [w:] www.prabuty.pl [on-line]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-15)].

[uzasadnienie-4] 1 2 3 4 5 6 7 8 Uzasadnienie do planu ochrony rezerwatu przyrody „Jezioro Liwieniec”. 2016. [dostęp 2019-06-08].

[aktpow-5] 1 2 Zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 7 października 1967 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody (M.P. z 1967 r. nr 61, poz. 288)

[po-6] 1 2 Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku z dnia 17 lutego 2016 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody „Jezioro Liwieniec”. [w:] Dz. Urz. Województwa Pomorskiego poz. 1084 [on-line]. 2016-03-15. [dostęp 2019-06-08].

[szlak-7] Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku z dnia 3 czerwca 2015 r. w sprawie wyznaczenia szlaku „Jezioro Liwieniec”. [dostęp 2019-06-08].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]