Jerzy Zakulski

porucznik
Data i miejsce urodzenia	28 czerwca 1911 Wadowice
Data i miejsce śmierci	31 lipca 1947 Warszawa
Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Związek Jaszczurczy Służba Cywilna Narodu „NIE” Delegatura Sił Zbrojnych na Kraj
Stanowiska	kierownik Wydziału Kontrwywiadu Komendy Okręgu Kraków NSZ (1943–1944)
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa, kampania wrześniowa, działania zbrojne podziemia antykomunistycznego w Polsce
Odznaczenia

Jerzy Zakulski (ur. 28 czerwca 1911 w Wadowicach, zm. 31 lipca 1947 w Warszawie) – polski prawnik, działacz podziemia niepodległościowego w czasie II wojny światowej oraz powojennego podziemia antykomunistycznego, komisarz konspiracyjnej Organizacji Polskiej na terenie Krakowa.

Życiorys

Urodził się 28 czerwca 1911 w Wadowicach, w rodzinie Ludwika (1884–1945), nauczyciela, kierownika i dyrektora Państwowego Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Krośnie (1923–1929)^[1], porucznika piechoty Wojska Polskiego^[2].

W latach 1929–1936 studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim. 3 listopada 1936 otrzymał dyplom magistra^[3]. Następnie odbył obowiązkową służbę wojskową, w ramach której ukończył Dywizyjny Kurs Podchorążych Rezerwy 6 DP przy 20 Pułku Piechoty w Krakowie^[3]. Został mianowany plutonowym podchorążym rezerwy^[3].

Był współzałożycielem i działaczem Korporacji Akademickiej „Palestra”. Należał do Młodzieży Wszechpolskiej oraz Obozu Narodowo-Radykalnego, w ramach którego wchodził w skład tajnych struktur kierowniczych ONR – Organizacji Polskiej.

Wziął udział w kampanii wrześniowej. Współpracował z Organizacją Wojskową Związek Jaszczurczy, a od 1942 ze Służbą Cywilną Narodu jako kierownik krakowskich struktur organizacji. Był również działaczem konspiracyjnego środowiska adwokackiego w ramach tajnej krakowskiej Okręgowej Rady Adwokackiej oraz Związku Odbudowy Prawa. Zakulski był także kierownikiem Wydziału Kontrwywiadu Komendy Okręgu Kraków Narodowych Sił Zbrojnych w latach 1943–1944. Brał udział w akcji pomocy Żydom, między innymi ukrywając dwie Żydówki w swoim mieszkaniu.

Po wojnie współpracował z organizacją „NIE”, Delegaturą Sił Zbrojnych na Kraj oraz Organizacją Polską ONR, której był komisarzem na terenie Krakowa, prowadząc działalność wywiadowczą. Jerzy Zakulski został aresztowany w październiku 1946 i poddany brutalnemu śledztwu, a następnie oskarżony o szpiegostwo. Proces Zakulskiego i jego 7 współpracowników toczył się w maju i czerwcu 1947 przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Warszawie. Jerzy Zakulski został skazany na śmierć i stracony w Areszcie Śledczym Warszawa-Mokotów 31 lipca 1947.

27 kwietnia 1993 Prezydent RP Lech Wałęsa odznaczył go pośmiertnie Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego^[4].

Przypisy

Źródła

• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
• Stanisław J. Jaźwiecki. Adwokat Jerzy Zakulski. „Palestra”. 46/1-2(529-530), 2002. Warszawa. 
• Mecenas-narodowiec, który ratował Żydów. prawy.pl. [dostęp 2016-05-10]. (pol.).
• W.J. Muszyński, „Czarny Mecenas“, Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej, 9, 2009, 3, s. 53-56.