Data i miejsce urodzenia |
25 grudnia 1886 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
3 października 1980 |
Zawód, zajęcie |
muzyk, profesor |
Odznaczenia | |
Jerzy Żurawlew (ur. 25 grudnia 1886[1][2] w Rostowie nad Donem, zm. 3 października 1980 w Warszawie) – polski pianista, kompozytor, profesor, a później rektor Konserwatorium Warszawskiego. Inicjator Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina i jego wielokrotny juror.
Życiorys
Urodził się w rodzinie ziemiańskiej. Jego ojciec był Rosjaninem, matka zaś Polką. Pierwszą nauczycielką gry na fortepianie była matka. Mając 8 lat wystąpił w Moskwie przed Ignacym Janem Paderewskim, który przebywał w Rosji na tournée.
Był uczniem wybitnego polskiego chopinisty – Aleksandra Michałowskiego. Studia w Konserwatorium Warszawskim ukończył z wyróżnieniem, zostając jednocześnie profesorem tej uczelni. Koncertował będąc jeszcze studentem, cieszył się opinią pianisty znakomicie interpretującego dzieła Franciszka Liszta. Świetnie zapowiadającą się karierę przerwała I wojna światowa. W tym czasie poznał swoją pierwszą żonę Zofię, malarkę.
W 1916 założył konserwatorium w Mińsku Litewskim. Po rewolucji 1917 osiadł w Warszawie. W latach 1925–1939 pracował w Wyższej Szkole im. Chopina przy Warszawskim Towarzystwie Muzycznym[3]. W tym czasie na krótko wrócił do działalności koncertowej.
Dzięki wytrwałym staraniom Żurawlewa i finansowym wsparciu jego przyjaciela, przedsiębiorcy i miłośnika muzyki Henryka Rewkiewicza[4][5], w 1927 roku odbył się w Warszawie I Międzynarodowy Konkurs Chopinowski dla Pianistów.
Upadek powstania warszawskiego przyniósł dramatyczne wydarzenia w życiu Żurawlewa, razem z żoną znalazł się w obozie w Pruszkowie. Następnie osiedlił się w Bochni, gdzie jego żona zmarła. W Bochni ożenił się ponownie, ze swoją uczennicą Anną Gerstin. Założona przez niego w tym mieście Szkoła Muzyczna I stopnia nosi obecnie jego imię.
We wrześniu 1945 Żurawlewowie przenieśli się do Gliwic, gdzie oboje pracowali w Szkole Muzycznej wówczas Instytucie Muzycznym im. I.J.Paderewskiego. Jerzy Żurawlew wyjechał do Łagowa Lubuskiego, gdzie w 1949 roku odbyły się obowiązkowe dla polskiej ekipy pianistów przygotowania i przesłuchania przed pierwszym po wojnie, IV Konkursem Chopinowskim. Następnie w reaktywowanym Konserwatorium Warszawskim profesor objął stanowisko rektora. Żona Anna dołączyła do niego po roku.
Zasługi Żurawlewa dla Konkursu Chopinowskiego zostały nagrodzone w 1950 Nagrodą Państwową I stopnia. Był honorowym członkiem jury, relacjonował wydarzenia z konkursu w radiu. Zmarł w czasie, kiedy odbywał się X Konkurs Chopinowski. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 1-1-27)[6].
Ordery i odznaczenia
- Złoty Krzyż Zasługi (23 marca 1932)[7]
- Krzyż Kawalerski Orderu Legii Honorowej (Francja)
Upamiętnienie
- Tablica pamiątkowa przy ul. Mazowieckiej 3/5 w Warszawie odsłonięta w październiku 1982[8].
Przypisy
- ↑ Data urodzenia umieszczona na nagrobku
- ↑ https://web.archive.org/web/20080430013858/http://pl.chopin.nifc.pl/chopin/persons/bibliography/id/19 Fryderyk Chopin – Centrum Informacji – Jerzy Żurawlew – Bibliografia
- ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 1034. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Narodowy Instytut Fryderyka Chopina [online], chopin.nifc.pl [dostęp 2021-09-30] .
- ↑ Archiwum Historii Mówionej - Halina Włodarczyk [online], www.1944.pl [dostęp 2021-09-30] (pol.).
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: Jerzy Żurawlew, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-06-26] .
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 71, poz. 96 „za zasługi na polu propagandy muzyki polskiej zagranicą”.
- ↑ Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 174. ISBN 83-912463-4-5.