Jastrzębiec śląski

Jastrzębiec śląski
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Podrodzina	Cichorioideae
Rodzaj	jastrzębiec
Gatunek	Hieracium sparsum
Podgatunek	jastrzębiec śląski
	Nazwa systematyczna
	Hieracium sparsum subsp. silesiacum (E.Krause) Zahn; Zahn, in Engler, Pflanzenr. 79. 1922." 1026 1922
Synonimy
	Hieracium silesiacum Krause;
	Hieracium silesiacum Krause;

Jastrzębiec śląski^[4] (Hieracium sparsum subsp. silesiacum (E.Krause) Zahn) – według The Plant List podgatunek Hieracium sparsum^[4] rośliny z rodziny astrowatych. W wykazie flory Polski opisany w randze gatunku jako Hieracium silesiacum E.Krause^[4].

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje w Jesionikach w Sudetach Wschodnich i w Tatrach Zachodnich. W Polsce znany tylko z dwóch stanowisk położonych na Tomanowej Przełęczy i zboczu Giewontu poniżej Kondrackiej Przełęczy. W słowackich Tatrach znaleziono go na 8 stanowiskach^[5].

Morfologia

Łodyga: Widlasto rozgałęziona, do 40 cm wysokości, sinozielona, pokryta długimi włoskami szczecinkowatymi oraz włoskami gruczołowatymi^[5].
Liście: Zarówno liście różyczkowe jak i łodygowe jajowatolancetowate, stopniowo zwężające się ku nasadzie, drobno ząbkowane lub całobrzegie^[5].
Kwiaty: Zebrane w koszyczki, te z kolei zebrane w wiechę. Łuski okrywy owłosione, w dwóch szeregach, ustawione dachówkowato. Listki wewnętrzne dłuższe od zewnętrznych. Kwiaty języczkowe, jasnożółte^[5].
Owoce: Brązowe niełupki^[5].

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Rośnie w traworoślach. Kwitnie w lipcu i sierpniu. Jest triploidem. Liczba chromosomów 2n = 36^[5].

Zagrożenia i ochrona

Gatunek umieszczony na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006) w kategorii R (rzadki – potencjalnie zagrożony). W wydaniu z 2016 roku otrzymał kategorię CR (krytycznie zagrożony)^[6]. Znajduje się także w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin w kategorii CR (krytycznie zagrożony)^[7]. Na Tomanowej Przełęczy po polskiej stronie znalazł jastrzębca śląskiego Bogumił Pawłowski w 1970 r., ale rósł tam tylko 1 osobnik kwitnący i 2 płonne. Później już go nie znaleziono i stanowisko zostało uznane za wymarłe. Na zboczu Giewontu w 2005 r. rosło 6 osobników^[5].

Zobacz też

Rośliny tatrzańskie

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-11-12] (ang.).
1 2 The Plant List. [dostęp 2017-03-13].
1 2 3 Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
1 2 3 4 5 6 7 Szeląg Z. Jastrzębiec śląski. s. 388-389. W: Czerwona Księga Karpat Polskich, Kraków 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-11-12] (ang.).

[tpl-3] 1 2 The Plant List. [dostęp 2017-03-13].

[checklist2002-4] 1 2 3 Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.

[K-5] 1 2 3 4 5 6 7 Szeląg Z. Jastrzębiec śląski. s. 388-389. W: Czerwona Księga Karpat Polskich, Kraków 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.

[6] Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

[7] Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]