wieś | |
Ochotnicza Straż Pożarna w Jasienicy Dolnej | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) |
856[1] |
Strefa numeracyjna |
77 |
Kod pocztowy |
48-315[2] |
Tablice rejestracyjne |
ONY |
SIMC |
0498796 |
Położenie na mapie gminy Łambinowice | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa opolskiego | |
Położenie na mapie powiatu nyskiego | |
50°31′01″N 17°30′00″E/50,516944 17,500000[3] |
Jasienica Dolna (niem. Nieder Hermsdorf[4]) – wieś w Polsce położone w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Łambinowice na trasie linii kolejowej Opole – Nysa[5].
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[6]:
- kościół parafialny pod wezwaniem św. Marcina, z XV w., XVIII w., XX w.
- dom nr 64 (d. 68), z XIX w.
- zagroda nr 69 (d. 75), 1 poł. XIX w.:
- dom
- spichrz
- brama
- dom nr 94 (d. 101), z 1810 r.:
- ogrodzenie z bramą i furtą (nie istnieje)
- zagroda nr 103/104 (d. 109/110), XIX w.:
- dwa domy
- ogrodzenie z bramą i furtą
- dom nr 156, z XIX w.:
- spichrz.
Historia
Jasienica Dolna powstała jako małe, słowiańskie osiedle. Najstarsze zapisy jej nazwy to Lesnica, Lessenica lub Jasienica. Mieszkańcy Jasienicy mieli przyjąć chrześcijaństwo od księży z Czech przed rokiem 1000.
Jasienica Dolna od 1201 do 1810 leżała w obrębie biskupiego księstwa nysko-otmuchowskiego. Biskupom wrocławskim zależało na tym, by ożywić życie gospodarcze na ich ziemiach. W wieku XIII prowadzą kolonizację tych ziem przez osadników niemieckich. Osadnictwo zaczął biskup Wawrzyniec. Kontynuują je Tomasz I i Tomasz II Zaremba.
Pod niemieckim i flamandzikim prawem osiedleńczym znalazła się też i Jasienica. Od lokatora Herrmanna wieś otrzymała swoją nazwę. Po łacinie brzmiała ona Hermanni villa, zaś w języku osadników Herrmannedorf, później Hermsdorf a następnie Nieder Hermsdorf. Dokumenty poświadczające te fakty pochodzą z 30 września 1282 roku.
Pod koniec II wojny światowej wieś została częściowo zniszczona. Toczyły się tutaj walki związane ze zdobywaniem Nysy. Zniszczeniu uległ dach i wieża kościoła, kilka domów, został uszkodzony budynek obszarnika Scholtza. Jasienica Dolna została zdobyta przez wojska radzieckie 17 marca 1945 roku. W roku 1945 przybyli do Jasienicy polscy osadnicy. Przyjechali w kilku grupach, różnymi transportami, z różnych okolic Polski:
- z okolic Sosnowca częściowo zapoznani z pracą górnika a pochodzący ze wsi
- liczna grupa z Żywieckiego
- grupa z Lubelskiego
- repatrianci ze wschodu
- byli żołnierze Wojska Polskiego.
Grupa była różnorodna. Pochodziła z różnych okolic Polski, z różnymi tradycjami, z różnicami w dialekcie, co z początku dzieliło ludzi.
- Ważniejsze daty
- wrzesień 1945 – rozpoczęcie nauki w Szkole Podstawowej – naukę rozpoczęło 115 uczniów
- 1947 – powstaje kino wiejskie (już nie istnieje)
- 1949 – założono radiowęzeł
- 1947 – powstaje biblioteka publiczna
- 1953 – powstaje wiejski ośrodek zdrowia
- 1959 – inauguracja linii PKS
W latach 1945–1954 i 1973–1975 Jasienica Dolna należała i była siedzibą gminy Jasienica Dolna. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Jasienica Dolna.
Instytucje wiejskie
We wsi znajdują się:
- Ludowy Zespół Sportowy „METEOR” Jasienica Dolna
- Publiczna szkoła podstawowa
- Kościół parafialny pod wezwaniem św. Marcina
- Remiza OSP
W Jasienicy Dolnej urodził się i uczył śląski poeta i pisarz Paul Barsch (1860–1931).
Przypisy
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 371 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 44793
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. Nr 142, poz. 262)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 68 .