Grób Jarosławy Muzyki na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie

Jarosława Lwiwna Muzyka (z domu Stefanowycz; ukr. Ярослава Львівна Музика; ur. 10 stycznia 1894 w Załoźcach, zm. 23 listopada 1973 we Lwowie) – ukraińska malarka, graficzka i konserwatorka zabytków.

Życiorys

W latach 1917–1919 uczyła się w studiu malarskim Stanisława Batowskiego Kaczora, a w latach 1920–1923 w Wolnej Akademii Sztuki we Lwowie. Od 1924 pracowała jako rysowniczka w tamtejszym Muzeum Narodowym. W 1928 odbyła staż w Centralnych Warsztatach Naukowo-Restauracyjnych w Moskwie. W 1931 została współzałożycielką i prezeską Asocjacji Niezależnych Ukraińskich Artystów (ANUM), która organizowała wystawy i wydawała pismo Mystectwo (Sztuka). W 1934 była współorganizatorką Kongresu Kobiet Ukraińskich w Stanisławowie. W latach 30. XX wieku odbywała podróże artystyczne do Skandynawii, Francji (studia w szkole artystycznej A. Lota w Paryżu)^[1], Włoch. Od 1939 należała do Związku Pisarzy Radzieckich. W czasie drugiej wojny światowej przebywała we Lwowie pozbawiona kontaktu z mężem Markiem, ewakuowanym do Azji Środkowej ze Lwowskim Instytutem Medycznym, którego był zastępcą dyrektora. 8 listopada 1948 podczas podróży artystycznej na Krym została aresztowana przez NKWD i przewieziona do Kijowa. Na podstawie oskarżeń o kontakty z Głównym Prowydem OUN została 18 czerwca 1949 skazana przez Kolegium Specjalne NKWD na 25 lat pobytu w łagrze za „aktywny udział w antysowieckiej bandzie ukraińskich nacjonalistów”. Karę odbywała m.in. w obozie w Tajmetłazie w obwodzie kemerowskim^[2] i w okolicach Bracka. Została zwolniona z Gułagu 6 czerwca 1955. Po powrocie do Lwowa cierpiała na gruźlicę. Jest pochowana na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie^[3].

Była autorką ponad 2000 prac. Wykonywała obrazy (ikony, portrety, pejzaże, martwe natury), mozaiki, obrazy na szkle, grafiki sztalugowe i ilustracyjne (linoryty, akwaforty), ekslibrisy, kompozycje na emalii, dzieła techniką batiku, tłoczenia na skórze, inkrustacje, kilimy i hafty. Była autorką m.in. obrazów Staryj z borodoju (1923), Kniahynia Olha (1925, 1967), Hucuł z lulkoju (1928), Żinoczyj portret (1933), Kremenecka łegenda (1971), portretów m.in. Łesi Ukrainki, Sołomiji Kruszelnyćkiej i męża, cykli grafik T. Szewczenkowi (1961–1964), Twaryny (1932-1965), Peremyska łegenda (1966), Symwoły Skoworody (1969), mozaiki Zustricz Dowbusza z Dzwinkoju (1962), kompozycji na szkle Anna Jarosławna (1967), kompozycji na emalii Narodni powiria (1965-1966).

Od 2000 jest patronką regionalnej nagrody artystycznej obwodu tarnopolskiego^[4].

Przypisy