Janina Romanówna
Ilustracja
Janina Romanówna (marzec 1933)
Data i miejsce urodzenia

9 października 1904
Lwów, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

11 października 1991
Warszawa

Zawód

aktorka, pedagog

Współmałżonek

Mieczysław Mierzejewski

Lata aktywności

1921–1973

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy I klasy Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL”
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” POL Zasłużony Kultury Narodowej (1985)

Janina Romanówna (ur. 9 października 1904 we Lwowie, zm. 11 października 1991 w Warszawie) – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, reżyser, pedagog.

Janina Romanówna i Jan Kreczmar w sztuce „Penelopa” Ludwika Hieronima Morstina (przed 1947)
Nagrobek Janiny Romanówny na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Życiorys

Urodziła się 9 października 1904 we Lwowie, ówcześnie znajdującego się na terenie Austro-Węgier, w rodzinie Władysława Romana (1868–1905), lwowskiego aktora teatralnego, i Michaliny z Florczaków[1].

W teatrze debiutowała w 1921 rolą Kasztelanki w Don Juanie Tadeusza Rittnera na deskach Teatru Wielkiego we Lwowie. W latach 1921–1924 występowała na scenie lwowskich Teatrów Miejskich. W 1924 została zaangażowana przez Juliusza Osterwę do Teatru Narodowego w Warszawie. W 1925 zadebiutowała w filmie Iwonka. Do wybuchu wojny występowała na scenach warszawskich: Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego (1925–1926) i Teatru Polskiego (1926–1939).

W czasie okupacji była kelnerką w warszawskich kawiarniach, uczestniczyła w konspiracyjnym życiu artystycznym.

W 1945 została zaangażowana do Teatru Wojska Polskiego w Łodzi. W 1946 wróciła do zespołu Teatru Polskiego w Warszawie, gdzie pozostała aż do przejścia na emeryturę w 1973. Sporadycznie reżyserowała sztuki teatralne, m.in. Szalony dzień, czyli wesele Figara Pierre’a Beaumarchais’go (1955) i Głupi Jakub Tadeusza Rittnera (1959) w Teatrze Polskim w Warszawie oraz Spazmy modne Wojciecha Bogusławskiego (1966).

Była cenionym i zasłużonym pedagogiem Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie. W 1955 otrzymała tytuł naukowy profesora zwyczajnego. Była zasłużoną działaczką ZASP-u (SPATiF-u); w latach 1959–1961 wiceprezes Stowarzyszenia.

Występowała również w Teatrze Telewizji, m.in. w spektaklach: Mąż i żona Aleksandra Fredry w reż. Bohdana Korzeniewskiego jako Elwira (1955), Wesele Stanisława Wyspiańskiego w reż. Adama Hanuszkiewicza jako Radczyni (1963), Non stop Macieja Zenona Bordowicza w reż. Augusta Kowalczyka jako Antosia (1970) oraz w przedstawieniu Żywy trup Lwa Tołstoja w reż. Andrzeja Łapickiego jako Anna Karenina (1970).

Była żoną kompozytora i dyrygenta Mieczysława Mierzejewskiego[2][3].

Zmarła w Warszawie, pochowana została na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 183-6-18)[3].

Filmografia

Ordery i odznaczenia

Nagrody i wyróżnienia

Przypisy

  1. ↑ Władysław Roman, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2023-12-09].
  2. ↑ Mieczysław Mierzejewski, archiwum.teatrwielki.pl [dostęp 2023-12-09].
  3. 1 2 Cmentarz Stare Powązki: JÓZEFA ROMAN, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-01-19].
  4. ↑ M.P. z 1954 r. nr 105, poz. 1376 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  5. ↑ M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1078 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  6. ↑ M.P. z 1953 r. nr 106, poz. 1422 „w związku z 40-leciem pracy Państwowego Teatru Polskiego w Warszawie”.
  7. ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 – na wniosek Ministra Kultury i Sztuki – wskazana jako Mierzejewska Janina.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.