pułkownik audytor | |
Data i miejsce urodzenia |
26 stycznia 1890 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914–1940 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki |
Wojskowy Sąd Okręgowy Nr V |
Stanowiska |
szef sądu |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Jan Zygmunt Dąbrowski (ur. 26 stycznia 1890 w Koniuchach, zm. wiosną 1940 w Charkowie[1]) – doktor praw, pułkownik audytor Wojska Polskiego, sędzia Najwyższego Sądu Wojskowego w Warszawie. Ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Syn Jana i Heleny. W 1909 zdał maturę w gimnazjum we Lwowie. Następnie studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego. W 1917 uzyskał tytuł doktora praw.
Od 5 września 1914 walczył w szeregach Legionów Polskich. Od 14 listopada 1918 w Dowództwie Żandarmerii Polowej we Lwowie na stanowisku szefa Oddziału II. 10 maja 1919 awansował na kapitana. 18 czerwca 1919 został sędzią śledczym w Tymczasowej Nadzwyczajnej Komisji Rewizyjnej Sejmu Ustawodawczego. 6 sierpnia 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora w Korpusie Sądowym, w „grupie byłych Legionów Polskich”. W 1921 wykonując obowiązki we wspomnianej komisji pozostawał na ewidencji Oddziału VI Sztabu Ministerstwa Spraw Wojskowych[2].
3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 54. lokatą w korpusie oficerów sądowych. W 1923 pełnił służbę w Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr X w Przemyślu na stanowisku „sędziego śledczego dla spraw szczególnej wagi”[3]. 1 kwietnia 1924 został przeniesiony do Wojskowego Sądu Okręgowego Nr VI we Lwowie na stanowisko sędziego śledczego[4][5]. W 1928 w Departamencie Sprawiedliwości Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie zajmuje stanowisko referenta[6]. 14 kwietnia 1930 Prezydent RP mianował go prokuratorem przy wojskowych sądach okręgowych, a Minister Spraw Wojskowych zatwierdził na stanowisku prokuratora przy Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr IV w Łodzi[7]. 2 grudnia 1930 został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 i 6. lokatą w korpusie oficerów sądowych[8]. 26 lutego 1931 został przeniesiony do Prokuratury przy Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr VI we Lwowie na stanowisko prokuratora[9][10]. Trzy lata później został przeniesiony na równorzędne stanowisko w Prokuraturze przy Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr V w Krakowie[11]. 31 sierpnia 1935 Prezydent RP zwolnił go ze stanowiska prokuratora przy wojskowych sądach okręgowych i mianował sędzią orzekającym w wojskowych sądach okręgowych, a minister spraw wojskowych przeniósł z Prokuratury przy WSO Nr V do Wojskowego Sądu Okręgowego Nr V na stanowisko szefa sądu[12]. Na pułkownika awansował ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1936 w korpusie oficerów sądowych. W 1937 został mianowany sędzią Najwyższego Sądu Wojskowego w Warszawie.
W 1937 był członkiem wydziału honorowego klubu LKS Pogoń Lwów[13].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 był szefem służby sprawiedliwości Armii „Modlin”[14], a następnie Armii gen. Przedrzymirskiego[15]. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.
Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie do stopnia generała brygady[16]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Niepodległości (9 listopada 1931)[17]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1938)[18]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie, po raz pierwszy w 1922)[19]
- Złoty Krzyż Zasługi (17 marca 1930)[20]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Przypisy
- ↑ Leszek Kania, W cieniu Orląt Lwowskich ..., s. 318–319 i Leszek Kania, Słownik biograficzny oficerów - audytorów ..., s. 114, jako miejsce śmierci płk. Jana Dąbrowskiego podał Katyń.
- ↑ Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r., 410, 593.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1086, 1091, w tym czasie w ewidencji Wojska Polskiego figurował, jako Jan V Dąbrowski.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 41 z 26 kwietnia 1924 roku, s. 236.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 979, 986, tu jako Jan Zygmunt I Dąbrowski.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 693.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 199, 202.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930 roku, s. 328.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 115.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 308, 880.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 169.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935 roku, s. 93, 100.
- ↑ Lwowski klub sportowy „Pogoń” w roku 1937. Lwów: 1937, s. 2.
- ↑ Nazarewicz 1978 ↓, s. 103.
- ↑ Głowacki 1986 ↓, s. 338.
- ↑ M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 352 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 12, s. 370
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 98, poz. 143 „za zasługi na polu sądownictwa wojskowego”.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego M.S.Wojsk. Nr 37 z 24 września 1921 r.
- Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, opracowanie zespołowe pod kierunkiem Jędrzeja Tucholskiego, Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2003, ISBN 83-916663-5-2.
- Ludwik Głowacki: Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939. Wyd. 2. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1986. ISBN 83-222-0377-2.
- Leszek Kania , W cieniu Orląt Lwowskich. Polskie sądy wojskowe, kontrwywiad i służby policyjne w bitwie o Lwów 1918–1919, Zielona Góra: Uniwersytet Zielonogórski, 2008, ISBN 978-83-7481-219-1, OCLC 436873797 .
- Leszek Kania, Słownik biograficzny oficerów - audytorów służby sprawiedliwości Wojska Polskiego 1914–1945, część III, Wojskowy Przegląd Prawniczy Nr 3(231), Warszawa lipiec - wrzesień 2004, ISSN 0137-7272.
- Jerzy Nazarewicz. Wojskowa służba sprawiedliwości w przededniu i w pierwszym okresie wojny obronnej Polski w 1939 r.. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 2 (84), 1978. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny.