Jan Lortz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

18 czerwca 1888
Rozbark

Data i miejsce śmierci

1942
Kitob

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

POW G.Śl.

Stanowiska

dowódca POW (1919) na obwód Rozbark

Główne wojny i bitwy

powstania śląskie

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi II stopnia

Jan Lortz ps. Rozen (ur. 18 czerwca 1888 w Rozbarku[1], zm. 1942 w Kitob) – powstaniec śląski, działacz społeczny.

Życiorys

Urodził się w robotniczej rodzinie. Po zakończeniu szkoły ludowej w 1902 roku pracował jako zecer a następnie dekarz[2]. W latach 1907–1920 był aktywnym działaczem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Bytomiu. Pomimo utraty oka został w 1915 roku wcielony do armii niemieckiej. Po powrocie z wojska był jednym z czołowych organizatorów konspiracji górnośląskiej w Bytomiu.

W 1919 w zastępstwie komendanta wydał rozkaz rozpoczęcia I powstania śląskiego w powiecie bytomskim. Uczestniczył w II powstaniu, a od grudnia 1920 był dowódcą obwodu POW (Rozbark). W kwietniu 1921 mianowany zostaje na podporucznika. W III powstaniu śląskim dowodzi I batalionem wojsk powstańczych katowickiego 1 pułku pod dowództwem Walentego Fojkisa.

Kiedy rodzinny Bytom pozostał w granicach Niemiec, przeniósł się na krótko do Piekar Śląskich, by ostatecznie osiąść w Lipinach[3]. Przez cały okres międzywojnia działał w Związku Powstańców Śląskich, gdzie przez pewien czas był prezesem Zarząd Głównego. Był także członkiem Śląskiej Rady Wojewódzkiej.

W 1939 walczył w szeregach samoobrony powstańczej. Opuścił Lipiny jako jeden z ostatnich obrońców rankiem 3 września. Po ewakuacji do Lwowa został inicjatorem utworzenia oraz szefem sztabu kilkusetosobowej grupy śląskiej w Okręgu ZWZ Lwów-Zachód. Za swoją działalność przymusowo zesłany w głąb ZSRR. Zgłosił się do Wojska Polskiego, lecz w 1942 na skutek ciężkiej choroby zmarł w Kitob, w Uzbekistanie.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. od 1927 dzielnica Bytomia
  2. Hawranek 1982 ↓, s. 276.
  3. od 1951 dzielnica Świętochłowic
  4. M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 295 „za zasługi na polu pracy społecznej i narodowej”.

Bibliografia

  • Ludzie miasta, t. III – Edward Brzozowski, Jan Helik, Świętochłowice 1986.
  • Franciszek Hawranek, Aleksander Kwiatek, Wiesław Lesiuk, Michał Lis, Bolesław Reiner: Encyklopedia Powstań Śląskich. Opole: Wydawnictwo Instytutu Śląskiego w Opolu, 1982.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.