 Jan Kanty Julian Sierawski – portret pędzla Józefa Kurowskiego (1833) | |
| generał | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne |
Legiony Polskie |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
komendant twierdzy Modlin, Gubernator wojskowy Warszawy, komendant twierdzy zamojskiej, |
| Główne wojny i bitwy |
Insurekcja kościuszkowska, Insurekcja Deniski, Wojny napoleońskie, Wojna polsko-austriacka, Bitwa pod Radzyminem, Powstanie listopadowe, Bitwa pod Wronowem, Bitwa pod Kazimierzem Dolnym |
| Odznaczenia | |
.svg.png.webp){kind=small}    .svg.png.webp){kind=small} | |
 Herb Sierawski, odmiana herbu Słoń | |
| Rodzina |
Sierawscy |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
Jan Kanty Julian Sierawski herbu Słoń (13 lutego 1777 w Krakowie, zm. 1849 w Paryżu) – polski generał.
Wczesne lata
Walczył w powstaniu kościuszkowskim, insurekcji Deniski[1], oraz Legionach Polskich i kilku kampaniach napoleońskich. W 1807 odznaczony orderem Virtuti Militari. 19 stycznia 1809 nominowany na stopień pułkownika. W czasie wojny polsko-austriackiej 1809 dowodził 6 pułkiem piechoty XW w składzie 1 Brygady Piechoty pod Michałem Sokolnickiem, między innymi prowadząc batalion piechoty w bitwie pod Radzyminem, dowodząc oblężeniem Sandomierza. W 1812 roku przystąpił do Konfederacji Generalnej Królestwa Polskiego[2].
3 lutego 1813 został awansowany na stopień generała brygady. 28 października 1813 otrzymał Legię Honorową. Od 1815 służył w armii Królestwa Polskiego. Był m.in. komendantem twierdzy Modlin (1818–1820).
Powstanie listopadowe
Od początku poparł powstanie listopadowe. Gubernator wojskowy Warszawy od 30 listopada do 4 grudnia 1830[3]. 14 grudnia 1830 dostał nominację na stanowisko komendanta twierdzy zamojskiej.
W marcu 1831 dwukrotnie otrzymał od nieudolnego Naczelnego Wodza Jana Skrzyneckiego pismo wzywające go do większej aktywności i „niepokojenia” Cypriana Kreutza. Skrzynecki chciał w ten sposób zrzucić z siebie odpowiedzialność za impas na froncie i ukryć brak pomysłu na dalsze kroki wojenne. Sierawski pisma te odczuł te jako niezasłużoną krytykę i dotknięty, pozwolił sobie na ambitne działania. Wyprawił się na wschód swoim korpusem złożonym ze świeżo formowanych jednostek. Łatwo przekroczył Wisłę (14 kwietnia) i na tym się jego sukcesy skończyły. Po koncentracji wojska przez Kreutza, wdał się w bitwę pod Wronowem, którą przegrał (17 kwietnia), lecz nie został rozbity i zadał przy tym Rosjanom duże straty, wycofując się w najlepszym porządku. Klęska kazimierska (18 kwietnia) położyła kres jego ofensywie i mogła przesądzić o klęsce na froncie południowo-wschodnim[4].
Od 5 czerwca był dowódcą 5 Dywizji Piechoty.
Schyłek życia
Po klęsce powstania udał się na emigrację. W 1835 roku został skazany przez władze rosyjskie na konfiskatę dóbr za udział w powstaniu listopadowym[5]. Brał udział w pogrzebie Napoleona Bonaparte.
Zmarł w Paryżu. Pochowany jest na cmentarzu Montmartre.
Był członkiem w stopniu czwartym loży wolnomularskiej Jedność Słowiańska[6].
Odznaczenia
- Order Świętego Stanisława II klasy (1815)[7]
- Krzyż Kawalerski Orderu Virtuti Militari (1808)[7]
- Krzyż Kawalerski i Oficerski Orderu Legii Honorowej (Francja, 1809 i 1813)[7]
- Order Świętego Włodzimierza III klasy (Rosja, 1816)[7]
Przypisy
- ↑ Marian Kukiel, Próby powstańcze po trzecim rozbiorze, (reprint:) Kurpisz Poznań 2006 (oryginał: W. L. Anczyca i Spółki Kraków i Warszawa 1912), s. 225.
- ↑ Dziennik Konfederacyi Jeneralnej Królestwa Polskiego. 1812, nr 18, s. 172.
- ↑ Andrzej Biernat, Ireneusz Ihnatowicz, Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 2003, s. 483.
- ↑ E. Callier, Bitwy i potyczki stoczone przez wojsko polskie w roku 1831, Drukarnia Dziennika Poznańskiego, Poznań 1887, ss. 76-79.
- ↑ Tygodnik Petersburski 1835 nr 75, s. 232.
- ↑ Marek Tarczyński, Generalicja powstania listopadowego, 1980, s. 62.
- 1 2 3 4 Sierawski Jan Kanty Julian (1777–1849). [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXXVII/1996-1997 [on-line]. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2018-11-26].
