Jan Jacyna
Ilustracja
generał dywizji generał dywizji
Data i miejsce urodzenia

15 grudnia 1864
Petersburg

Data i miejsce śmierci

10 grudnia 1930
Warszawa, Polska

Przebieg służby
Lata służby

1885–1922

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Jednostki

I Korpus Polski

Stanowiska

szef Departamentu Szkolnictwa Wojskowego w M.S.Wojsk.,
adiutant generalny Naczelnika Państwa,
przewodniczący Oficerskiego Trybunału Orzekającego

Główne wojny i bitwy

wojna rosyjsko-japońska
I wojna światowa

Późniejsza praca

pisarz

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Wielki Oficer Orderu Korony Włoch Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Izabeli Katolickiej (Hiszpania) Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki) Order Świętego Włodzimierza III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza IV klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława I klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława II klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława III klasy (Imperium Rosyjskie) Link=Medal pamiątkowy z koronacji Mikołaja II (1896)
Odznaka I korpus w Rosji
Grób rodziny Jacynów i Ossowieckich na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Jan Jacyna (ur. 15 grudnia[1] 1864, zm. 10 grudnia 1930 w Warszawie)[2] – generał dywizji Wojska Polskiego, pisarz, inżynier.

Życiorys

Był synem Aleksandra i Natalii z Hejnarowiczów. W 1878 ukończył gimnazjum w Petersburgu, a następnie Wyższą Szkołę Inżynieryjną w Kronsztadzie i petersburską Wojskową Akademię Artylerii. Od 1885 był oficerem zawodowym artylerii w Armii Imperium Rosyjskiego. Przeszedł kolejne szczeble dowodzenia w czasie rosyjskich wojen imperialnych, a także pracował w szkolnictwie wojskowym. Od 1910 był wiceprezesem Towarzystwa Dobroczynności w Petersburgu oraz kuratorem kuchni studenckiej tamże. Generał major z 1911. Po rewolucji 1917 był aktywistą i wiceprezesem Związku Wojskowych Polaków oraz prezesem i skarbnikiem Naczelnego Polskiego Komitetu Wojskowego w Petersburgu. W czerwcu 1917 roku był członkiem Polskiego Wojskowego Komitetu Wykonawczego[3].

Odznaka Polskiej Wojskowej Misji Zakupów

W grudniu 1918 przyjęty został do Wojska Polskiego w stopniu generała majora i mianowany szefem Departamentu Szkolnictwa Wojskowego w Ministerstwie Spraw Wojskowych w Warszawie. Był także członkiem Rady Wojskowej oraz wchodził w skład pierwszego zarządu Ligi Żeglugi Polskiej[4] (która m.in. przyczyniła się do powstania portu w Gdyni). 1 maja 1920 został zatwierdzony w stopniu generała podporucznika z 1 kwietnia tego roku. W 1921 pełnił funkcję szefa Polskiej Wojskowej Misji Zakupów w Paryżu. W latach 1921–1922 był adiutantem generalnym Naczelnika Państwa. Z dniem 1 czerwca 1922 został formalnie przeniesiony w stan spoczynku, w stopniu generała porucznika[5]. Zatrzymany w służbie czynnej, był przewodniczącym Oficerskiego Trybunału Orzekającego, był również członkiem Komisji Ustawodawczej oraz Sądu Honorowego dla generałów. 26 października 1923 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu generała dywizji.

Pod koniec życia zajął się pisarstwem. Był autorem kilku tomów pamiętników, w których przedstawił swoje przeżycia z różnych okresów XIX i XX w. Zmarł 10 grudnia 1930 w Warszawie[6][7]. 12 grudnia 1931 roku został pochowany na tamtejszym cmentarzu Powązkowskim (kwatera PPRK-1-79,80)[8][9].

Rodzina

Jan Jacyna był żonaty z Wiktorią Ossowiecką, siostrą Stefana, z którą miał syna, Aleksandra.

Aleksander Jacyna urodził się w 1894 roku. W 1922 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku w korpusie oficerów rezerwy artylerii. Był oficerem rezerwy 27 Pułku Artylerii Polowej i 2 Dywizjonu Artylerii Konnej. W czasie bitwy warszawskiej w sierpniu 1920 roku był osobistym adiutantem Wojskowego Gubernatora Warszawy[10]. W ostatnich latach życia pełnił służbę dyplomatyczną[11]. Zmarł 6 sierpnia 1928 roku w Nicei na ropne zapalenie płuc. 4 września 1928 roku został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera PPRK-1-79,80)[9].

Awanse

Ordery i odznaczenia

Publikacje

Pamiętniki
  • 30 lat w stolicy Rosji (1888–1918). Wspomnienia, Warszawa 1926
  • W wolnej Polsce. Przeżycia (1918–1923), Warszawa 1927
  • Przed przełomem (1923–1926). Przeżycia, Warszawa 1929
  • Wiosna (1918–1926), Warszawa 1931
Inne
  • Nauka artylerii, Warszawa 1922 (współautor)
  • Zagłada Caratu, Warszawa 1930

Przypisy

  1. ↑ "Rocznik Oficerski 1923" (s. 1575) podaje jako datę urodzenia 27 grudnia 1864.
  2. ↑ sejm-wielki.pl – Jan Jacyna (pol.) [dostęp 2011-12-05]
  3. ↑ Henryk Bagiński, Wojsko Polskie na wschodzie 1914-1920, Warszawa 1921, s. 117.
  4. ↑ Polska Liga Morska i Rzeczna. plm.ocalicodzapomnienia.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-07)]. (pol.). [dostęp 2020-09-14]
  5. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 25 lutego 1922, s. 150.
  6. ↑ Zmarli. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”, s. 171, Nr 4 z 22 lutego 1932. Ministerstwo Spraw Wojskowych.
  7. ↑ Zgon gen. Jacyny. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 286 z 10 grudnia 1930.
  8. ↑ Pogrzeb ś.p. gen. J. Jacyny, „Polska Zbrojna” Nr 340 z 13 grudnia 1930 roku, s. 5.
  9. 1 2 Cmentarz Stare Powązki: OSSOWIECCY I JACYNA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-06].
  10. ↑ Piotr Krzysztof Marszałek. Wojskowy Gubernator Warszawy. Sierpień–wrzesień 1920 roku. „Acta Universitatis Wratislaviensis”. 2616, s. 237–260, 2004. Wrocław.
  11. ↑ Pogrzeb ś.p. por. Aleksandra Jacyny, „Polska Zbrojna” Nr 236 z 25 sierpnia 1928 roku, s. 3.
  12. ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 18.
  13. ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 15 z 15 marca 1923 r. s. 187
  14. ↑ Wykaz odznaczonych orderem wojskowym „Virtuti Militari” V kl. oficerów i szeregowych z b. 4-go pułku piechoty Legionów Polskich. Żołnierz Polski nr 28 (307), 9 lipca 1922, s. 15
  15. ↑ Decyzja Naczelnika Państwa L. 3625.22 G. M. I. z 1922 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 8, s. 250)
  16. ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 61 z 6 czerwca 1925 r.
  17. ↑ Jacyna Jan. polskipetersburg.pl. [dostęp 2017-08-23].

Bibliografia

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
  • Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione.
  • Andrzej Suchcitz, Generałowie wojny polsko-sowieckiej 1919–1920. Mały słownik biograficzny, Ośrodek Badań Historii Wojskowej Muzeum Wojska w Białymstoku, Białystok 1993.
  • Piotr Stawecki, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939, Warszawa: Bellona, 1994, ISBN 83-11-08262-6, OCLC 830050159.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.