Data i miejsce urodzenia |
12 stycznia 1882 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
20 czerwca 1940 |
Zawód, zajęcie |
rolnik, działacz społeczny |
Jan Augustyn (ur. 12 stycznia 1882 w Grabinie, zm. 20 czerwca 1940 w Buchenwaldzie) – polski rolnik, działacz społeczny i narodowy na Śląsku Opolskim.
Życiorys
Pochodził z rodziny polskich patriotów. Jego ojciec – Józef – był rolnikiem i restauratorem, prowadził karczmę w Grabinie[1]. Jan był dwukrotnie żonaty: z Julią Staffa z Gostomi, zmarłą po nieuleczalnej chorobie miał dwoje dzieci; potem poślubił Paulinę Gregarek z Olbrachcic.
Wraz ze starszym bratem Bernardem zaangażował się w działalność plebiscytową. Miejscowi Polacy bezskutecznie domagali się przyłączenia Grabiny do obszaru plebiscytowego. Podobnie jak pozostali członkowie rodziny, Jan wstąpił do Związku Polaków w Niemczech. Został pierwszym prezesem ZPwN na powiat prudnicki[1].
W 1931 założył polską szkołę w części swojego domu w Grabinie. Oddał też na potrzeby szkolnego boiska część swojej parceli. Niemiecki lekarz powiatowy stwierdził w sprawozdaniu: „Moglibyśmy być zadowoleni, gdyby nasze szkoły były tak urządzone i utrzymane pod względem higienicznym, jak polska szkoła w Grabinie”[1].
Po wybuchu II wojny światowej, we wrześniu 1939 został aresztowany przez prudnickie Gestapo. Osadzono go w obozie koncentracyjnym KL Buchenwald. Tamże wycieńczony pracą zmarł po otrzymaniu zastrzyku w serce 20 czerwca 1940. Jego rodzina została wywłaszczona i wysiedlona z Grabiny[1].
Upamiętnienie
Jan Augustyn został w 1961 wpisany na pomnik Związku Polaków w Niemczech przy Parku Miejskim w Prudniku[1].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 Antoni Weigt , Oddali swe życie..., „Tygodnik Prudnicki”, 17–18, Prudnik: Zakłady Przemysłu Bawełnianego „Frotex”, 30 grudnia 1990, s. 8, ISSN 1231-904X .
Bibliografia
- Piotr Świerc, Jan Augustyn, w: Śląski słownik biograficzny, tom II (pod redakcją Jana Kantyki i Władysława Zielińskiego), Śląski Instytut Naukowy, Katowice 1979, s. 9–11
- Ludzie spod znaku Rodła. Biografie działaczy Związku Polaków w Niemczech na Śląsku Opolskim. Tom I (pod redakcją Franciszka Hawranka), Opolskie Towarzystwo Kulturalno-Oświatowe, Opole 1973, s. 12–13