Systematyka[1][2] | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Podkrólestwo | |||||
Nadgromada | |||||
Gromada | |||||
Podgromada | |||||
Nadklasa | |||||
Klasa | |||||
Nadrząd | |||||
Rząd | |||||
Rodzina | |||||
Rodzaj |
jęczmieniec | ||||
Gatunek |
jęczmieniec zwyczajny | ||||
Nazwa systematyczna | |||||
Hordelymus europaeus (L.) Jess. ex Harz Samenkunde 2: 1148 (1885)[3] | |||||
|
Jęczmieniec zwyczajny, wydmuchrzyca zwyczajna[4] (Hordelymus europaeus (L.) Jess. ex Harz) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych. Reprezentuje monotypowy rodzaj jęczmieniec Hordelymus. Występuje w Europie, z wyjątkiem jej północnych i wschodnich krańców, oraz w północno-zachodniej Afryce, w Azji Mniejszej i na Kaukazie[3]. W Polsce częściej spotykany jest tylko na południu w niższych położeniach górskich, poza tym ma bardzo rozproszone stanowiska[5][6].
Morfologia
- Pokrój
- Trawa wieloletnia, drobnokępowa, o silnie rozwiniętym wiązkowym systemie korzeniowym, o źdźbłach osiągających zwykle do 60–125 cm wysokości. Kolanka i źdźbła pod nimi pokryte są krótkimi włoskami[6].
- Liście
- Pochwy liściowe otwarte, lekko rozdęte i owłosione. Języczek liściowy bardzo krótki. Blaszki liściowe za młodu zwinięte, dojrzałe płaskie, do 1 cm szerokości. Z wierzchu są przylegająco owłosione, od spodu wyróżniają się białym, wystającym kilem[6].
- Kwiaty
- Występują w kłoskach zwykle pojedynczo, kłoski zebrane są w gęsty kłos o długości od 4 do 8 cm i o szerokości ok. 1 cm. Kłoski są zielonkawe i wyrastają w pęczkach po trzy. Osiągają od 15 do 24 mm długości. Plewy są szczecinkowato wąskie, o długości ok. 10 cm, zakończone ością podobnej długości. Plewka dolna ma także ok. 10 cm długości, ma 2 mm szerokości i zakończona jest ością o długości 1,5–2,5 cm. Plewka górna jest lancetowata, silnie zwężona w górnej części[6].
Biologia i ekologia
Bylina. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Występuje w cienistych lasach liściastych i mieszanych, na glebach żyznych lub średnio żyznych, umiarkowanie wilgotnych. Dobrze rośnie w miejscach cienistych, preferuje glebę o pH od 7,0 do 7,5. Liczba chromosomów 2n = 28[6]. Jest gatunkiem charakterystycznym dla związku zespołów Fagion i dla zespołu buczyny sudeckiej Dentario enneaphylli-Fagetum[7].
Systematyka
Gatunek z monotypowego rodzaju jęczmieniec Hordelymus (Jess.) Harz, Samenkunde 2: 1147 (1885)[3]. Rodzaj należy do rodziny wiechlinowatych (Poaceae), a w jej obrębie do podrodziny wiechlinowych (Pooideae), plemienia Triticeae[8]. W niektórych ujęciach bywa włączany do rodzaju wydmuchrzyca Leymus[9].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-09-02] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-09-02] (ang.).
- 1 2 3 4 Hordelymus europaeus (L.) Jess. ex Harz, [w:] Plants of the World online, Royal Botanic Gardens Kew .
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 100, ISBN 978-83-62975-45-7 .
- ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając, Maria Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 298, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
- 1 2 3 4 5 Marian Falkowski (red.), Trawy polskie, wyd. 1, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1982, s. 217, ISBN 83-09-00593-8, OCLC 10062340 .
- ↑ Władysław Matuszkiewicz , Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 475, ISBN 978-83-01-14439-5, OCLC 214323325 .
- ↑ Hordelymus (Jess.) Harz. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-09-02].
- ↑ David J. Mabberley , Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 525, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
- BioLib: 42553
- EoL: 5089306
- EUNIS: 192617
- FloraWeb: 2982
- GBIF: 5674152
- identyfikator iNaturalist: 488047
- IPNI: 405133-1
- NCBI: 376113
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-419180
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:405133-1
- Tela Botanica: 34794
- identyfikator Tropicos: 25511160
- USDA PLANTS: HOEU