Iwo Gall
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 kwietnia 1890
Kraków

Data i miejsce śmierci

12 lutego 1959
Kraków

Miejsce spoczynku

cmentarz Rakowicki w Krakowie

Zawód, zajęcie

scenograf, reżyser teatralny, dyrektor teatru

Małżeństwo

Halina Gallowa

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy II klasy Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Złoty Krzyż Zasługi
Grób Iwona Galla na cmentarzu Rakowickim

Iwo Wiktor Gall (ur. 1 kwietnia 1890 w Krakowie[1], zm. 12 lutego 1959 tamże) – polski reżyser teatralny, scenograf, pedagog, dyrektor teatrów.

Życiorys

Urodził się w rodzinie kompozytora Jana Karola Galla[2] i śpiewaczki Marii z Wójcikiewiczów[1]. Ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie, potem studiował w Berlinie i Wiedniu[1], gdzie w okresie I wojny światowej współpracował z Teatrem Polskim. Po wojnie pracował w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, a następnie współpracował z teatrem „Reduta” Juliusza Osterwy (głównie jako scenograf). Był m.in. dyrektorem Sceny Kameralnej teatru w Częstochowie (1932–1935), a następnie w latach 1936–1938 dyrektorem odbudowanego po zburzeniu miasta Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu. Podczas okupacji hitlerowskiej prowadził tajne studio dramatyczne, które funkcjonowało do wybuchu powstania warszawskiego, zaś od kwietnia 1945 wznowiło działalność w Krakowie. W 1946 roku studio to zostało połączone z dwoma studiami należącymi do krakowskich teatrów (Starego Teatru oraz Teatru im. Juliusza Słowackiego), dzięki czemu w Krakowie powstała uczelnia kształcąca aktorów[3]. W 1946 założył, i do 1949 był dyrektorem artystycznym Teatru Wybrzeże w Gdańsku[4].

Za zasługi artystyczne oraz za inscenizację Sędziów Stanisława Wyspiańskiego otrzymał nagrodę Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Spoczął w alei zasłużonych cmentarza Rakowickiego w Krakowie (kwatera LXVII-płn. 2-2)[5].

Życie prywatne

Był mężem aktorek Róży z Łuszczkiewiczów (1892–1919), później Haliny z Kacickich.

Ordery i odznaczenia

Upamiętnienie

O Iwonie Gallu powstał w 1998 film dokumentalny z cyklu Wielcy reformatorzy teatru: Iwo Gall 1890–1959[10].

Imię Iwona Galla nosi scena kameralna Teatru im. A. Mickiewicza w Częstochowie.

Publikacje

  • Iwo Gall: Budowniczy tła scenicznego. Warszawa: Drukarnia Państwowa, 1937, s. 93.
  • Iwo Gall: Mój teatr. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1963, s. 246.
  • Iwo Gall: Pisma o teatrze. Wrocław: Wiedza o Kulturze, 1993, s. 272.

Przypisy

  1. 1 2 3 Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe: na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 190.
  2. ↑ Marek Makowski: Pamięci Iwo (sic!) Galla. www.ajd.czest.pl. [dostęp 2013-03-03]. (pol.).
  3. ↑ AST: Uczelnia. Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie. [dostęp 2017-10-28]. (pol.).
  4. ↑ Mieczysław Abramowicz: Na początku był Gall. Jak powstawał Teatr Wybrzeże. Urząd Miejski w Gdańsku. [dostęp 2018-12-24]. (pol.).
  5. ↑ Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Iwo Gall. rakowice.eu. [dostęp 2021-06-06].
  6. ↑ M.P. z 1950 r. nr 6, poz. 58 „za zasługi położone dla Narodu i Państwa w dziedzinie kultury i sztuki”.
  7. ↑ Iwo Gall, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2012-02-20].
  8. ↑ M.P. z 1927 r. nr 143, poz. 369 „za ofiarne szerzenie kultury polskiej w województwach wschodnich”.
  9. ↑ M.P. z 1946 r. nr 114, poz. 212 „za wybitne zasługi w dziedzinie. Teatru i Sztuki na terenie całego kraju”.
  10. ↑ Iwo Gall 1890–1959. filmpolski. [dostęp 2012-02-20].

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.