„Iwan Gołubiec” w 2017 | |
Klasa | |
---|---|
Typ |
Akwamarin |
Projekt | |
Oznaczenie NATO |
Natya |
Historia | |
Stocznia |
Stocznia Średnio-Newska, Leningrad |
MW ZSRR | |
Nazwa |
Charkowskij Komsomolec |
Wejście do służby |
30 listopada 1973 |
Siły Zbrojne WNP | |
Nazwa |
Charkowskij Komsomolec (1991) |
Wejście do służby |
grudzień 1991[uwaga 1] |
MW Federacji Rosyjskiej | |
Nazwa |
Radist |
Wejście do służby |
1997 |
Dane taktyczno-techniczne | |
Wyporność |
715 t standardowa |
Długość |
61 m |
Szerokość |
10,2 m |
Zanurzenie |
2,9 m |
Napęd | |
2 silniki wysokoprężne o mocy 5000 KM, 2 śruby | |
Prędkość |
16,5 w |
Zasięg |
2700 Mm przy prędkości 12 w |
Uzbrojenie | |
4 armaty plot. 30 mm AK-230M (2×II) 4 armaty plot. 25 mm 2M-3M (2×II) 2 × IV wyrzutnie rakiet plot. bliskiego zasięgu Strieła-2 (16 rakiet) 2 × V wyrzutnie rbg RBU-1200M (30 bomb RGB-12) 7 min KMD-1000 lub 32 bomby głębinowe BB1 | |
Załoga |
68 (6 oficerów) |
Iwan Gołubiec (ros. Иван Голубец) − trałowiec morski projektu 266M (w kodzie NATO: Natya) Marynarki Wojennej Rosji. Wszedł do służby w 1973 roku, początkowo służył we Flocie Czarnomorskiej marynarki wojennej ZSRR, a następnie Rosji pod nazwą Charkowskij Komsomolec, od 1992 roku Radist, a od 2005 roku pod nazwą Iwan Gołubiec.
Budowa i opis
Okręt należał do licznej serii radzieckich trałowców morskich projektu 266M (typu Akwamarin, w kodzie NATO: Natya)[1]. Jak większość okrętów tej serii, zbudowany został w Stoczni Średnio-Newskiej (Sriednie-Niewskij Sudostroitielnyj Zawod) w Leningradzie, pod numerem budowy 920[2]. Trałowce tego typu stanowiły podstawowy typ morskich trałowców pod koniec istnienia ZSRR i przeznaczone były do poszukiwania i niszczenia min w dalszej i bliższej strefie morskiej, osłony konwojów i operacji desantowych oraz służby patrolowej[3].
Trałowce projektu 266M, budowane od 1970 roku, stanowiły dalsze rozwinięcie okrętów projektu 266 z lat 60. i zaliczały się do trzeciego pokolenia radzieckich powojennych trałowców[4]. W stosunku do projektu 266 zwiększono rozmiary kadłuba i zastosowano nowsze wyposażenie, w tym nowy trał elektromagnetyczny TEM-4 i holowaną telewizyjno-laserową platformę do wykrywania i niszczenia min dennych KIU-3[5].
Wyporność standardowa okrętów wynosiła 715 ton, a pełna 770 ton[uwaga 2]. Obecne informacje Ministerstwa Obrony podają wyporność 873 tony, bez bliższego sprecyzowania[6]. Długość okrętów wynosi 61 m, a szerokość 10,2 m[7]. Średnie zanurzenie wynosi 2,9 m[7], podawane jest też zanurzenie 3,5 m[1]. Kadłub wykonany jest ze stali małomagnetycznej[1]. Załogę stanowiło 68 ludzi, w tym 6 oficerów[5].
Napęd stanowią dwa silniki wysokoprężne M-503M o mocy łącznej 5000 KM, napędzające dwie śruby[7]. Prędkość maksymalna wynosi 16,5 węzła, a ekonomiczna 12 w[7][uwaga 3]. Zasięg przy prędkości ekonomicznej 12 w wynosił 2000 mil morskich[7], a według innych źródeł 2700 Mm[1]. Maksymalny zapas paliwa wynosi 80 ton[1].
Uzbrojenie obronne stanowiły cztery armaty przeciwlotnicze kalibru 30 mm AK-230M w dwóch dwulufowych wieżach, kierowanych radarem MR-104 Rys′, z zapasem 4200 nabojów[8]. Umieszczone były na dziobie oraz na końcu śródokręcia – na skraju wydłużonego pokładu dziobowego[9]. Uzupełniały je cztery armaty plot. kalibru 25 mm 2M-3M w dwóch odkrytych dwulufowych wieżach po obu stronach komina, lecz otrzymały je nie wszystkie trałowce[9]. Obronę przeciwlotniczą dopełniały wyrzutnie samonaprowadzających się na podczerwień pocisków przeciwlotniczych bliskiego zasięgu Strieła-3 lub nowszych Igła-1, lecz publikacje są rozbieżne co do szczegółów[uwaga 4].
Broń podwodną stanowią dwie pięcioprowadnicowe wyrzutnie rakietowych bomb głębinowych RBU-1200 kalibru 250 mm z 30 bombami RGB-12[8]. Okręty mogą przenosić i stawiać 8 min UDM[8], a według innych źródeł 7 min KMD-1000[10]. Według części źródeł mogły też zabierać do 32 bomb głębinowych BB1[10].
Okręty posiadają komplet trałów do niszczenia różnych rodzajów min: trał kontaktowy GKT-2, trał akustyczny AT-3 i trał elektromagnetyczny TEM-3M lub TEM-4[5]. Wyposażenie ponadto stanowi kompleks do wykrywania i niszczenia min dennych KIU-3 obejmujący holowaną platformę telewizyjno-laserową do identyfikacji min i platformę z bombami do ich niszczenia[11].
Okręty są wyposażone w stację hydrolokacyjną do wykrywania min MG-89, stację hydrolokacyjną MG-35 i radar nawigacyjny Don-2[5]. Wyposażenie stanowi ponadto stacja rozpoznania radiotechnicznego Bizan′-4B, stacja zakłóceń aktywnych Tiulpan i system identyfikacyjny Nichrom[5].
Służba
Wszedł do służby w radzieckiej Flocie Czarnomorskiej 30 listopada 1973 roku pod nazwą pod nazwą „Charkowskij Komsomolec” (Харьковский комсомолец – charkowski komsomolec)[2]. Wchodził w skład 418. Dywizjonu Trałowców[12]. Po rozpadzie ZSRR, 18 marca 1992 roku został przemianowany na „Radist” (Радист – radiotelegrafista)[10]. Flota Czarnomorska przez pewien czas wchodziła w skład Sił Zbrojnych Wspólnoty Niepodległych Państw i dopiero w 1997 roku Rosja i Ukraina zawarły porozumienie o podziale tej floty[13].
Trałowiec „Radist” został przejęty po podziale Floty Czarnomorskiej przez Rosję. W sierpniu 2005 roku został przemianowany na „Iwan Gołubiec” (Иван Голубец) na cześć radzieckiego marynarza, Bohatera Związku Radzieckiego z czasów II wojny światowej[14]. Nosił numer burtowy 911[3].
„Iwan Gołubiec”, bazując na stałe w Sewastopolu, wypełniał także zadania w składzie stałego zespołu rosyjskich okrętów na Morzu Śródziemnym: od września 2016 do stycznia 2017 roku[6], od listopada 2017 do marca 2018 roku[15][16], od grudnia 2018 do kwietnia 2019 roku[17][18], od sierpnia 2020 roku[19], od sierpnia do listopada 2021 roku[20][21]
Podczas inwazji Rosji na Ukrainę, został uszkodzony w nieznanym stopniu w ataku ukraińskich bezzałogowych łodzi wybuchowych na okręty na redzie Sewastopola nad ranem 29 października 2022 roku[22]. Do ataku użyto łodzi Mykoła-3[23]. Atakowana była też wówczas fregata „Admirał Makarow”[23]. Według oficjalnego rosyjskiego komunikatu, uszkodzenia były nieznaczne[22].
Uwagi
- ↑ Status Floty Czarnomorskiej po rozwiązaniu ZSRR był niejasny – weszła w skład sił zbrojnych Wspólnoty Niepodległych Państw, a rościły do niej pretensje Rosja i Ukraina. W 1997 roku doszło do podziału Floty pomiędzy oba państwa.
- ↑ Tak Pawłow 1997 ↓, s. 69. Apalkow 2007 ↓, s. 87 podaje 745 / 800 ton dla trałowców projektów 266M i ME, co według Pawłowa dotyczy trałowców proj. 266ME.
- ↑ Według Pawłow 1997 ↓, s. 69, prędkość maksymalna 17 w
- ↑ Według Apalkow 2007 ↓, s. 88, jedna podwójna wyrzutnia Strieła-3 z 20 pociskami, według Pawłow 1997 ↓, s. 87 dwie ośmioprowadnicowe wyrzutnie z 16 pociskami Strieła lub 20 wyrzutni Igła-1
Przypisy
- 1 2 3 4 5 Pawłow 1997 ↓, s. 69.
- 1 2 Apalkow 2007 ↓, s. 96.
- 1 2 A. Car′kow: Rossijskij Wojenno-Morskoj „Iwan Gołubiec” Fłot 2016 g.. 2015, s. 27, seria: Morskaja Kollekcyja. nr 12(193)/2015.
- ↑ Apalkow 2007 ↓, s. 76, 93.
- 1 2 3 4 5 Apalkow 2007 ↓, s. 93.
- 1 2 В Севастополь из дальнего похода вернулся морской тральщик ЧФ «Иван Голубец». Ministerstwo Obrony Rosji, 25 stycznia 2017. [dostęp 2022-10-31]. (ros.).
- 1 2 3 4 5 Apalkow 2007 ↓, s. 87.
- 1 2 3 Apalkow 2007 ↓, s. 88.
- 1 2 Apalkow 2007 ↓, s. 89-92 (rysunki).
- 1 2 3 Pawłow 1997 ↓, s. 87.
- ↑ Apalkow 2007 ↓, s. 93, tablica 8.
- ↑ Witalij Kostriczenko. Tragedia Floty Czarnomorskiej. „Morza, Statki i Okręty”. Nr 2/1999. IV (15), s. 25, marzec-kwiecień 1999. Magnum-X. ISSN 1426-529X.
- ↑ Andriej Fiedorowych: Razdieł Czornomorskogo fłota w cyfrach i faktach. Fond Impierskogo Wozrożdienija, 2-11-2007. [dostęp 2020-12-15]. (ros.).
- ↑ "Иван Голубец". mil.press.flot. [dostęp 2022-10-30]. (ros.).
- ↑ Морской тральщик Черноморского флота «Иван Голубец» вошел в состав постоянной группировки ВМФ в Средиземном море. Ministerstwo Obrony Rosji, 4 listopada 2017. [dostęp 2022-10-31]. (ros.).
- ↑ Морской тральщик Черноморского флота «Иван Голубец» возвращается в Севастополь из Средиземного моря. Ministerstwo Obrony Rosji, 6 marca 2018. [dostęp 2022-10-31]. (ros.).
- ↑ Морской тральщик «Иван Голубец» Черноморского флота приступил к выполнению задач в составе группировки ВМФ в Средиземном мор. Ministerstwo Obrony Rosji, 21 grudnia 2018. [dostęp 2022-10-31]. (ros.).
- ↑ Морской тральщик «Иван Голубец» прибыл в Севастополь из Средиземного моря. Ministerstwo Obrony Rosji, 1 maja 2019. [dostęp 2022-10-31]. (ros.).
- ↑ Морской тральщик Черноморского флота «Иван Голубец» приступил к выполнению задач в составе группировки ВМФ в Средиземном море. Ministerstwo Obrony Rosji, 18 sierpnia 2020. [dostęp 2022-10-31]. (ros.).
- ↑ Морской тральщик «Иван Голубец» Черноморского флота проходит черноморские проливы в направлении Средиземного моря. Ministerstwo Obrony Rosji, 6 sierpnia 2021. [dostęp 2022-10-31]. (ros.).
- ↑ Морской тральщик «Иван Голубец» и противодиверсионный катер «Павел Силаев» Черноморского флота проходят Черноморские проливы. Ministerstwo Obrony Rosji, 21 listopada 2021. [dostęp 2022-10-31]. (ros.).
- 1 2 Dan Sabbagh: Russia suspends Ukraine grain deal after attack on Sevastopol naval base. The Guardian, 2022-10-29. [dostęp 2022-10-30]. (ang.).
- 1 2 Marcin Chała. Nawodne bezzałogowce uderzeniowe w wojnie na Ukrainie. „Wojsko i Technika”. Nr 9/2023, s. 96, wrzesień 2023. Warszawa: Zespół Badań i Analiz Militarnych.
Bibliografia
- Jurij Apalkow: Korabli WMF SSSR. Sprawocznik. Tom IV. Diesantnyje i minno-tralnyje korabli. Sankt Petersburg: Galeja Print, 2007. ISBN 978-5-8172-0135-2. (ros.).
- Aleksandr Pawłow: Wojennyje korabli Rossii 1997 – 1998 g. Wyd. V. Jakuck: 1997. (ros.).