Iveta Radičová
Ilustracja
Imię i nazwisko po urodzeniu

Iveta Karafiátová

Data i miejsce urodzenia

7 grudnia 1956
Bratysława

Premier Słowacji
Okres

od 8 lipca 2010
do 4 kwietnia 2012

Przynależność polityczna

SDKÚ-DS

Poprzednik

Robert Fico

Następca

Robert Fico

Minister pracy Słowacji
Okres

od 17 października 2005
do 4 lipca 2006

Przynależność polityczna

SDKÚ-DS

Poprzednik

Ľudovít Kaník

Następca

Viera Tomanová

Iveta Radičová w czasie kampanii prezydenckiej w marcu 2009

Iveta Radičová z domu Karafiátová (ur. 7 grudnia 1956 w Bratysławie) – słowacka socjolog, polityk, minister pracy w latach 2005–2006, wiceprzewodnicząca SDKÚ-DS, kandydatka w wyborach prezydenckich w 2009, premier Słowacji od 8 lipca 2010 do 4 kwietnia 2012.

Życiorys

Wykształcenie i działalność zawodowa

Dzieciństwo i młodość spędziła w Bratysławie[1]. W latach 1975–1979 odbyła studia wyższe z socjologii na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Komeńskiego w Bratysławie. W 1981 uzyskała tytuł philosophiae doctor, 1986 – stopień naukowy philosophiae doctor (obroniła pracę doktorską w Słowackiej Akademii Nauk), habilitowała się w 1997 (docent). W 1990 kształciła się na Universytecie Oksfordzkim. W 2005 została profesorem na Uniwersytecie Komeńskiego[2].

Od 1979 do 1989 pracowała w instytucie socjologii Słowackiej Akademii Nauk. W latach 1990–1993 wykładała socjologię, a następnie w latach 1997–2005 nauki polityczne na Uniwersytecie Komeńskiego. Od 1993 do 1997 pełniła funkcję zastępcy dyrektora Academia Istropolitana (instytutu kształcenia ustawicznego w Bratysławie). Od 2005 do 2007 stała na czele wydziału socjologii na Uniwersytecie Konstantyna Filozofa w Nitrze. W latach 1992–2005 była dyrektorem wykonawczym fundacji SPACE. Wykładała na uniwersytetach w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Finlandii i Austrii. Była także ekspertem Komisji Europejskiej do spraw polityki społecznej[2].

Działalność polityczna

Działalność do 2010

W okresie 1990–1992 była członkinią ruchu Społeczeństwo Przeciwko Przemocy. Od 15 października 2005 do 4 lipca 2006 zajmowała stanowisko ministra pracy, spraw socjalnych i rodziny w rządzie Mikuláša Dzurindy[2].

W 2006 wstąpiła do Słowackiej Unii Chrześcijańskiej i Demokratycznej – Partii Demokratycznej (SDKÚ-DS). 4 lipca 2006 weszła w skład słowackiej Rady Narodowej z listy chrześcijańskich demokratów. Została wiceprzewodniczącą Komisji Spraw Społecznych i Mieszkalnictwa[2].

Wystartowała w wyborach prezydenckich w 2009. Otrzymała poparcie SDKÚ-DS, Partii Koalicji Węgierskiej oraz Ruchu Chrześcijańsko-Demokratycznego, partii Wolność i Solidarność oraz Obywatelskiej Partii Konserwatywnej. W pierwszej turze wyborów 21 marca 2009 zajęła drugie miejsce, uzyskując 38,05% głosów. W drugiej turze 5 kwietnia 2009 przegrała rywalizację z urzędującym prezydentem Ivanem Gašparovičem, zdobywając 44,46% głosów[3].

Kilkanaście dni później zrezygnowała z mandatu poselskiego, gdy ujawniono, że zagłosowała w parlamencie za nieobecną Tatianę Rosovą[4].

Premier Słowacji

Przed wyborami parlamentarnymi w 2010 została mianowana przez SDKÚ-DS kandydatką tej partii do urzędu premiera. W wyborach z 12 czerwca 2010 cztery partie opozycyjne wobec rządu Roberta Fica uzyskały większość w parlamencie, a sama Iveta Radičová odnowiła mandat poselski. W wyniku porozumienia między partiami została wyznaczona na funkcję premiera nowego koalicyjnego rządu[5].

23 czerwca 2010, po nieudanej próbie utworzenia rządu przez dotychczasowego premiera Roberta Fica, prezydent Ivan Gašparovič desygnował ją na stanowisko premiera Słowacji i powierzył misję sformowania gabinetu do czasu pierwszego posiedzenia nowo wybranego parlamentu, tj. do dnia 8 lipca 2010[6]. 6 lipca 2010 cztery partie SDKÚ-DS, SaS, KDH i Most-Híd podpisały porozumienie koalicyjne; SDKÚ-DS przypadło 5 stanowisk w gabinecie (w tym stanowisko premiera), SaS – 4 stanowiska, a KDH i Most-Hid objęły po 3 stanowiska ministrów[7].

8 lipca 2010 została zaprzysiężona przez prezydenta Ivana Gašparoviča na urząd premiera, wcześniej dymisję złożył premier Robert Fico. Została pierwszą kobietą pełniącą ten urząd[8]. 9 lipca 2010 doszło do zaprzysiężenia jej gabinetu[9]. 10 sierpnia 2010 Rada Narodowa 79 głosami za (na 150) udzieliła wotum zaufania dla jej gabinetu[10]. 11 października 2011 parlament słowacki nie przegłosował planu reformy Europejskiego Funduszu Stabilizacji Finansowej, a tym samym nie wyraził wobec jej rządu wotum zaufania (na skutek przejścia partii Wolność i Solidarność do opozycji)[11].

W rezultacie w marcu 2012 w kraju odbyły się przedterminowe wybory parlamentarne, w wyniku których absolutną większość mandatów w parlamencie zdobył opozycyjny SMER. Iveta Radičová nie ubiegała się o mandat deputowanej. 4 kwietnia 2012 na stanowisku premiera zastąpił ją Robert Fico[12]. Powróciła do działalności dydaktycznej.

Życie prywatne

Jej matka była Polką pochodzącą ze wsi Ropica na Zaolziu[13].

Od 2005 jest wdową. Jej mężem był Stano Radič, scenarzysta i aktor komediowy, z którym ma córkę Evę[14][15]. Następnie była związana z tenisistą Jánem Riapošem[1].

Wybrane publikacje

Jest autorką publikacji z zakresu socjologii, polityki rodzinnej, opieki nad dziećmi, sytuacji mniejszości narodowych i grup wykluczonych z życia społecznego. Wybrane publikacje:

  • Sociální politika v Čechách a na Slovensku po roce 1989 (współautor Martin Potůček), 1998,
  • Sociálna politika na Slovensku, 1998,
  • Zdravie, práca, dôchodok (współautorzy Helena Woleková, Juraj Nemec), 1999,
  • Hic Sunt Romales, 2001,
  • Chudoba Rómov a sociálna starostlivosť o nich v Slovenskej republike, 2002,
  • S.O.S. – Sociálna ochrana na Slovensku, 2003.

Przypisy

  1. 1 2 Zo súkromia. radicova.sk. [dostęp 2011-02-09]. (słow.).
  2. 1 2 3 4 Životopis. radicova.sk. [dostęp 2011-02-09]. (słow.).
  3. ↑ Slovakia president wins re-election. google.com, 5 kwietnia 2009. [dostęp 2010-06-28]. (ang.).
  4. ↑ Radičová sa rozlúčila, aby sa mohla vrátiť. sme.sk, 23 kwietnia 2009. [dostęp 2010-06-28]. (słow.).
  5. ↑ SDKÚ navrhlo Radičovú na premiérku. sme.sk, 15 czerwca 2010. [dostęp 2010-06-28]. (słow.).
  6. ↑ Slovak centre-right asked to form coalition. bbc.co.uk, 23 czerwca 2010. [dostęp 2010-06-28]. (ang.).
  7. ↑ New Slovak cabinet takes shape. sme.sk, 1 lipca 2010. [dostęp 2010-07-08]. (ang.).
  8. ↑ Slovak president appoints liberal Radicova as PM. google.com, 8 lipca 2010. [dostęp 2012-09-01]. (ang.).
  9. ↑ First Slovak female PM Iveta Radicova takes power. bbc.co.uk, 2010-07-08. [dostęp 2010-07-09]. (ang.).
  10. ↑ Rząd ma zaufanie. tvn24.pl, 10 sierpnia 2010. [dostęp 2010-08-11].
  11. ↑ Rząd Słowacji upadł, parlament odrzucił zwiększenie udziału w mechanizmie pomocowym UE. forsal.pl, 11 października 2011. [dostęp 2011-10-12].
  12. ↑ Leaders of Slovakia. terra.es. [dostęp 2012-09-01]. (ang.).
  13. ↑ Radičová chce plyn z Poľska. ekonomika.sme.sk, 24 lipca 2010. [dostęp 2010-08-26]. (słow.).
  14. ↑ Zomrel humorista Stano Radič. sme.sk, 11 kwietnia 2005. [dostęp 2015-07-17]. (słow.).
  15. ↑ Po 40 minútach boja o život lekár oznámil: Pán Radič zomrel!. cas.sk, 13 kwietnia 2005. [dostęp 2015-07-17]. (słow.).

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.