Irena Kwilecka
Państwo działania

 Polska

Data urodzenia

20 lutego 1925

Data śmierci

11 lipca 2022

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: językoznawstwo słowiańskie
Profesura

1990

profesor Instytutu Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, nauczyciel akademicki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Irena Kwilecka (ur. 20 lutego 1925, zm. 11 lipca 2022)[1][2][3] – polska językoznawczyni, slawistka, biblistka, profesor nauk humanistycznych, pracownik Wydziału Filologicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Instytutu Slawistyki Polskiej Akademii Nauk. Specjalizowała się w historii polskich XVI-wiecznych przekładów Biblii oraz historii łacińsko-polskiej leksykografii XVI w.[3]

Życiorys

Urodziła się we wsi Nowolipsk w Ziemi Kaliskiej (gmina Chocz)[4]. Jej rodzicami byli Jan Reśliński i Joanna Reślińska z domu Babiarczyk[5]. Miała pięcioro rodzeństwa. W Nowolipsku ukończyła 4-klasową szkołę, naukę kontynuowała w miejscowości Kuźnia, a ostatnią 7 klasę ukończyła w szkole w Blizanowie.

W 1952 r. uzyskała stopień magistra w zakresie filologii polskiej, a w 1953 - absolutorium z socjologii. Od 1953 r. została zatrudniona w Katedrze kierowanej przez prof. Stefana Vrtela-Wierczyńskiego na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu[3]. Po śmierci prof. Stefana Vrtela-Wierczyńskiego z przyczyn politycznych oraz z powodu wyjścia za mąż za hrabiego musiała odejść z uniwersytetu[4].

Uzyskała stopnie naukowe doktora (1964, Uniwersytet Jagielloński, rozprawa o Apokalipsie św. Jana w przekładzie Tomasza ze Zbrudzewa ) i doktora habilitowanego (1972)[2].

W 1964 r. została zatrudniona w poznańskim oddziale Zakładu Słowianoznawstwa PAN w Warszawie, w prowadzonej przez doc. Marię Wojciechowską Pracowni Bohemistycznej (przemianowanej później na Pracownię Języków Zachodniosłowiańskich Instytutu Slawistyki PAN), której w latach 1968–1996 była kierowniczką. Kiedy w 1996 r. przeszła na emeryturę, nadal przez wiele lat była członkiem Rady Naukowej Instytutu Slawistyki. Rozpoczętą w 1974 r. funkcję przewodniczącej Komisji Slawistycznej Oddziału Poznańskiego PAN, pełniła do roku 2002, organizując kilka konferencji naukowych i redagując z nich materiały. Była sekretarzem redakcji poznańskiego periodyku Slavia Occidentalis oraz członkiem Komisji Biblijnej i Komisji Edytorskiej przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów[4].

26 października 1990 otrzymała tytuł profesora nauk humanistycznych[6].

19 sierpnia 2004 „za wybitne zasługi w pracy naukowej i organizacyjnej” została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[2][7].

Od 28 grudnia 1952 jej mężem był prof. Andrzej Kwilecki (1928–2019)[8][5]. Ze związku tego urodziły się córki: Seweryna Maria (ur. 1953) zamężna z Krzysztofem Podemskim i Barbara (ur. 1955) zamężna z Piotrem Beszternem[5].

Zmarła 11 lipca 2022 w wieku 97 lat[3]. 28 lipca 2022 została pochowana u boku męża w Kwilczu[9].

Wybrane publikacje

  • Apokalipsa św. Jana w przekładzie Tomasza ze Zbrudzewa (1976, oprac.)
  • Bartłomiej z Bydgoszczy. Leksykograf polski pierwszej połowy XVI w. (1977, współautorka: Hanna Popowska-Taborska)
  • Biblie staropolskie : teksty wykładów wygłoszonych na sympozjum naukowym zorganizowanym przez Komisję Slawistyczną Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu 28 października 2002 roku (2003, red. nauk.)
  • Biblia to iest Księgi Starego y Nowego Testamentu według łacińskiego przekładu starego, w kośćiele powszechnym przyiętego, na polski ięzyk z nowu z pilnośćią przełożone : z dokładaniem textu żydowskiego y greckiego, y z wykładem katholickim, trudnieyszych mieysc, do obrony wiary świętey powszechney przeciw kacerztwom tych czasów należących, przez D. Iakuba Wuyka [...] w Krakowie, Roku Pańskiego M.D.XC IX. : komentarz (red. wspólnie z Hans Rothe, Ferdinand Schöningh)
  • Brulion przekładu Biblii pióra Tomasza ze Zbrudzewa. Cz. 2, Księgi Liczb, Powtórzonego Prawa, Pieśni nad Pieśniami (1995)
  • Etnogeneza i topogeneza Słowian : materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez Komisję Slawistyczną przy Oddziale PAN w Poznaniu w dniach 8–9 XII 1978 (1980, red. nauk.)
  • Etnolingwistyczne i kulturowe związki Słowian z Germanami (1987, red. nauk.)
  • Księgi Jezusa, syna Syrachowego, Ecclesiasticus rzeczone / w przekł. Piotra Poznańczyka (oprac.)
  • Problem autorstwa przekładu Apokryfów w Biblii Szymona Budnego z 1572 roku (1996)
  • Studia nad staropolskimi przekładami Biblii (2003)
  • Tomasz Łysy ze Zbrudzewa (około 1490–1567) (1971, tłum.)

Przypisy

  1. ↑ Urodziny prof. dr hab. Ireny Kwileckiej. ispan.waw.pl, 20 lutego 2020. [dostęp 2022-07-20].
  2. 1 2 3 Zawiadomienie o śmierci Pani Profesor Ireny Kwileckiej. ispan.waw.pl, 15 lipca 2022. [dostęp 2022-07-19].
  3. 1 2 3 4 Zmarła prof. Irena Kwilecka. amu.edu.pl, 18 lipca 2022. [dostęp 2022-07-19].
  4. 1 2 3 Jerzy Strzelczyk, Irena Kwilecka (1925–2022), „Nauka; 2022; No 3; 193-196”, 2022, DOI: 10.24425/nauka.2022.142917, ISSN 1231-8515 [dostęp 2023-09-18].
  5. 1 2 3 Andrzej Chryzostom hr. Kwilecki z Kwilcza h. Byliny. sejm-wielki.pl. [dostęp 2022-07-21].
  6. ↑ Prof. dr hab. Irena Kwilecka, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2022-07-19].
  7. ↑ M.P. z 2004 r. nr 8, poz. 127
  8. ↑ Profesor Andrzej Kwilecki był wyjątkowym człowiekiem i wizjonerem. W piątek jego pogrzeb w Kwilczu. gloswielkopolski.pl, 18 października 2019. [dostęp 2022-07-19].
  9. ↑ Irena Kwilecka. wyborcza.pl, 19 lipca 2022. [dostęp 2022-07-28].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.