Inspektorat
Armii Krajowej

Historia
Państwo	Polskie Państwo Podziemne
Rozformowanie	1944
Organizacja
Kryptonim	„Bizmut”, „62”, „Australia”
Formacja	ZWZ, AK
Rodzaj wojsk	partyzantka
Podległość	Okręg Stanisławów AK

Inspektorat Kołomyja Armii Krajowej – terenowa struktura Okręgu Stanisławów Armii Krajowej. Kryptonim „Bizmut”, „62”, „Australia”^[1].

Formowanie i działania

Konspiracja w Kołomyi rozpoczęła się prawie natychmiast po wkroczeniu wojsk bolszewickich 19 września 1939. Organizatorami podziemia byli przede wszystkim kolejarze oraz nieliczni młodzi oficerowie, głównie rezerwy, i zawodowi podoficerowie 49 hps, którym udało się wtopić w społeczność i uniknąć aresztowań^[1].

Na przełomie 1943 i 1944 działał w inspektoracie partyzancki oddział o kryptonimie 1/49 w rejonie Nadworna – Bitków, który potem chronił przed nacjonalistami ukraińskimi, własowcami i niemieckimi dezerterami polskie wsie Św. Józef i Św. Stanisław, kontrolując skrzyżowanie dróg w rejonie Kołomyja – Otynia – Stanisławów.

W ramach Akcji „Burza” w obwodach Kołomyja, Horodenka – Śniatyń, Kosów i Nadworna miał być odtworzony 49 Huculski pułk strzelców. Szybkie zajęcie przez wojska radziecki na przełomie marca i kwietnia 1944 większej części obszaru Inspektoratu uniemożliwiło realizację tych zamierzeń^[1].

Akcja „Burza” w Inspektoracie rozpoczęła się w marcu 1944. Walczyło ok. 900 zaprzysiężonych żołnierzy podziemia w tym ok. 500 członków samoobrony.

Skład organizacyjny inspektoratu

Struktura organizacyjna podana za Atlas polskiego podziemia niepodległościowego^[2]:

• Obwód Kosów-Kołomyja
• Obwód Horodenka-Śniatyn
• Obwód Nadwórna

Komendanci Inspektoratu

• sierż. pchor. Kazimierz Biłejczuk ps. „Buława” – do połowy 1942^[1]
• ppor. Władysław Szast ps. „Bóbr”^[1]

Przypisy

Bibliografia

• Ryszard Brykowski: 49 Huculski pułk piechoty. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1992. ISBN 83-85621-03-2.
• Jerzy Węgierski: Armia Krajowa w okręgach Stanisławów i Tarnopol. Kraków: Platan, 1996. ISBN 83-85222-85-5.
• Tadeusz Krząstek, Jerzy Tomczyk: W 55 rocznicę powstania Armii Krajowej". Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej, 1997. ISBN 83-86268-63-8.brak strony w książce
• Struktura Organizacyjna Armii Krajowej, Marek Ney-Krwawicz w: „Mówią wieki” nr 9/1986.
• Rafał Wnuk: Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944-1956 = The atlas of the independence underground in Poland 1944-1956. Warszawa: Lublin: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2007. ISBN 978-83-60464-45-8.

Związek Walki Zbrojnej – Armia Krajowa

Komenda Główna	Biuro Finansów i Kontroli Biuro Informacji i Propagandy Biuro Inspekcji Kedyw Oddział I Oddział II Oddział III Oddział IV Oddział V Wojskowa Służba Kobiet Szefostwo Biur Wojskowych Szefostwo Komunikacji Wojskowych
Obszary	Białostocki Lwowski Warszawski Zachodni Południowy
Okręgi	Białystok Kraków Lublin Lwów Łódź Nowogródek Polesie Pomorze Poznań Radom-Kielce Stanisławów Śląsk Tarnopol Warszawa Wilno Wołyń
Korpusy	Kielecki Warszawski
Dywizje piechoty	2 DP 3 DP 5 DP 6 DP 7 DP 8 DP 9 DP 10 DP 11 DP 12 DP 21 DP 22 DP 24 DP 25 DP 26 DP 27 DP 28 DP 29 DP 30 DP 106 DP
Brygady	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12 13 23 24 36 Gozdawa Kielecka KBKZ Zagłębiowska
Pułki piechoty	1 pspodh. 2 pp Leg. 3 pp Leg. 4 pp Leg. 5 pspodh. 6 psp 7 pp Leg. 8 pp Leg. 9 pp Leg. 10 pp 12 pp 13 pp 15 pp 15 pp 16 pp 17 pp 18 pp 19 pp 21 pp 22 pp 23 pp 24 pp 26 pp 27 pp 28 pp 30 pp 31 pp 32 pp 33 pp 34 pp 35 pp 36 pp 38 pp 39 pp 40 pp 41 pp 42 pp 43 pp 45 pp 48 pp 49 pp 50 pp 51 pp 52 pp 53 pp 72 pp 74 pp 77 pp 78 pp 82 pp 84 pp 112 pp 116 pp 120 pp
Pułki kawalerii	1 pszw 7 puł 8 pal 8 puł 8 psk 10 pal 10 kpa 14 puł 19 puł 21 puł 23 puł 27 puł
Akcje i operacje	Akcja Antyk Akcja „Burza” Akcja Getto Akcja Góral Akcja w Lidzie Akcja N Akcja Nieszpory Akcja Pensjonat Akcja w Pińsku Akcja pod Arsenałem Akcja Taśma Akcja w Końskich Akcja w Celestynowie Akcja Wilanów Akcja Wieniec Akcja Wiśnicz Operacja Hermann Operacja Memel Operacja „Ostra Brama” Powstanie iwienieckie Powstanie warszawskie Powstanie zamojskie Rozbicie więzienia w Kielcach Rozbicie więzienia w Pułtusku
Dywersja i sabotaż	Akcja Bielany Akcja Bollwerk Akcja na tartak w Piaskach Królewskich Akcja Nieszpory Akcja Nowy Rok Akcja Wieniec Mały sabotaż Wysadzenie pociągu w Choszczówce (1943) Wysadzenie pociągu w Piasecznie (1943) Zatopienie statku Tannenberg Zamach bombowy na dworcu kolejowym Friedrichstraße w Berlinie Zamach bombowy na kolej S-Bahn w Berlinie
Zamachy	Akcja Braun Akcja Bürkl Akcja „C” Akcja Durrfeld Akcja Europejska Akcja Główki Akcja Komitet Ukraiński Akcja Koppe Akcja Kośba Akcja Kretschmann Akcja Krüger Akcja „Kutschera” Akcja Leitgeber Akcja Milke Akcja Panienka Akcja Rodewald Akcja Stamm Akcja Topiel Akcja Za Kotarą Likwidacja Heinricha Krafta Likwidacja Hugo Dietza Likwidacja Nadwywiadu Rządu Londyńskiego Zamach na Hansa Franka Zamach na Kurta Hoffmanna Zamach na Maksa Petersa
Bitwy i potyczki	Bitwa o Skalbmierz Bitwa o Surkonty Bitwa w Lasach Janowskich i Puszczy Solskiej Bitwa na Porytowym Wzgórzu Bitwa pod Jaksicami (1944) Bitwa pod Kałużówką Bitwa pod Lasowcami Bitwa pod Murowaną Oszmianką Bitwa pod Mikuliszkami Bitwa pod Graużyszkami Bitwa pod Skorzowem Bitwa pod Wojdą Bój pod Pęcicami Potyczka pod Skroniowem Starcie pod Sucharami Starcie w Kamieniu Stołpeckim Wypad na Marianów Walki o Kowel i Włodzimierz Wołyński (1944) Wypad na Truskaw
Wywiad	Most I Most II Most III Operacja Synteza
Organizacje	AKO Cichociemni Polskie Państwo Podziemne Szare Szeregi ŚZŻ AK Grupy Szturmowe Republika Pińczowska Rzeczpospolita Iwonicka Rzeczpospolita Turgielska
Odznaczenia	Krzyż Armii Krajowej Odznaka „Krzyż Powstania Warszawskiego” Warszawski Krzyż Powstańczy